ASML nie do podrobienia. Chińczycy próbowali inżynierii odwrotnej i polegli

Holenderski ASML Holding to firma, bez której współczesny przemysł półprzewodników praktycznie by nie istniał. Ich maszyny litograficzne stanowią serce produkcji chipów używanych w procesorach, GPU i układach AI. Nic dziwnego, że Chiny od lat próbują zrozumieć, jak działa ta technologia, a najnowsza próba skończyła się spektakularnym fiaskiem.

Jak donosi analityk Brandon Weichert, chińscy technicy postanowili rozebrać na części starszy model maszyny litograficznej ASML DUV (Deep Ultraviolet), aby poznać jego konstrukcję i zasady działania. Celem nie było kopiowanie urządzenia, lecz zrozumienie technologii, która od dekad napędza rozwój zachodnich fabryk.

Eksperyment zakończył się jednak fatalnie, bo podczas demontażu maszyna została uszkodzona. Gdy na miejsce przybyli inżynierowie ASML, szybko odkryli, że lokalny personel próbował rozłożyć i ponownie złożyć urządzenie bez odpowiednich narzędzi i dokumentacji technicznej.

Eksperyment zakończył się jednak fatalnie, bo podczas demontażu maszyna została uszkodzona.

ASML - technologiczny bastion nie do zdobycia

ASML od lat utrzymuje pozycję lidera w dziedzinie litografii. Ich najnowsze systemy EUV (Extreme Ultraviolet) to szczyt współczesnej inżynierii. Te składają się z tysięcy precyzyjnych komponentów, z czego wiele powstaje przy współpracy z firmami takimi jak niemiecki Zeiss. Nawet starsze maszyny DUV to niezwykle złożone urządzenia, których odtworzenie wymaga dziesięcioleci doświadczenia i ogromnej wiedzy naukowej. Krótko mówiąc, tego nie da się po prostu skopiować.

Amerykańskie sankcje pogłębiają technologiczną przepaść

Za desperackimi próbami chińskich inżynierów stoją przede wszystkim ograniczenia eksportowe USA. Restrykcje te skutecznie odcięły Chiny od najnowocześniejszych technologii litograficznych. Nie mając dostępu do sprzętu ASML, chińskie firmy coraz częściej podejmują ryzykowne działania, od prób inżynierii odwrotnej po cyberataki i szpiegostwo przemysłowe. Problem w tym, że zrozumienie tej technologii to nie kwestia miesięcy, lecz dekad rozwoju.

ASML wciąż poza zasięgiem Chin

Incydent z uszkodzoną maszyną DUV dobitnie pokazuje, że Chiny, mimo ogromnych nakładów finansowych, wciąż mają przed sobą długą drogę do niezależności półprzewodnikowej. W globalnej walce o dominację w sektorze chipów ASML pozostaje nie do ruszenia, a jego przewaga technologiczna wydaje się bezpieczna jeszcze przez wiele lat.

Dla Chin to bolesna lekcja – i przypomnienie, że nie każdą technologię da się po prostu ukraść.