Procesory płonęły przez błędne napięcie. ASRock naprawia firmware

ASRock wydało nową wersję firmware (BIOS 3.40) dla swoich płyt głównych opartych na chipsetach AMD z serii 800. Choć lista zmian jest jak zwykle lakoniczna, jedna z pozycji („zwiększona stabilność pracy procesora”) zwróciła szczególną uwagę społeczności. Wszystko wskazuje na to, że może to być reakcja na głośny problem z „palącymi się” gniazdami AM5, o którym w ostatnich miesiącach było wyjątkowo głośno.

Oficjalna lista zmian w wersji 3.40 wspomina wyłącznie o poprawie kompatybilności pamięci, poprawie stabilności systemu, zwiększeniu stabilności pracy procesora. Nie ma więc tam żadnego bezpośredniego odniesienia do awarii gniazd AM5. Jednak biorąc pod uwagę moment wydania aktualizacji, wszystko wskazuje na to, że ASRock wprowadził ukryte poprawki, mające ograniczyć ryzyko uszkodzeń najnowszych procesorów Ryzen.

Wszystko wskazuje na to, że ASRock wprowadził ukryte poprawki, mające ograniczyć ryzyko uszkodzeń najnowszych procesorów Ryzen.

Gdzie leży problem?

AMD w jednym z ostatnich wywiadów przyznało, że przyczyną problemów były nieprawidłowe ustawienia firmware'u przygotowanego przez część producentów płyt głównych, które nie przestrzegały rekomendowanych wartości napięć. Efektem mogło być nadmierne obciążenie gniazd AM5, a w skrajnych przypadkach nawet uszkodzenie CPU. Co ciekawe, choć przypadki dotyczyły różnych marek, najwięcej zgłoszeń pochodziło właśnie od posiadaczy płyt ASRock, co postawiło firmę w niekorzystnym świetle.

Nowe ustawienia napięć

Użytkownicy na reddicie ASRock donoszą, że w BIOS 3.40 producent zmodyfikował wartości napięć. Najważniejsze zmiany to ustawienie stałego napięcia SoC (VDDCR_SOC) na poziomie 1,2 V i ręczne ustawienie poziomu LLC (Load-Line Calibration) dla SoC na wartość 3 (zamiast trybu automatycznego). 

Jest to o tyle istotne, że napięcie SoC zasila kluczowe elementy CPU, takie jak kontroler pamięci, iGPU czy linie PCIe. Choć AMD nie podało „bezpiecznej” wartości, limit w kodzie AGESA wynosi 1,3 V. Dlatego przyjęcie wartości 1,2 V jako domyślnej uznaje się za rozsądny kompromis. LLC poziomu 3 to zaś dość zachowawcze ustawienie, ale ogranicza ono ryzyko nadmiernego wzrostu napięć przy dużym obciążeniu. W trybie automatycznym płyty czasami podnosiły napięcia zbyt agresywnie, co mogło zwiększać ryzyko awarii.

Aktualizować czy nie?

Złota zasada brzmi: „jeśli coś działa, nie aktualizuj BIOS-u bez potrzeby”. Jednak w obliczu problemów z gniazdami AM5, tym razem warto rozważyć instalację nowego firmware, zwłaszcza jeśli korzystacie z Ryzenów serii 9000 lub często używacie profili pamięci AMD EXPO.