Chroń Swoją Prywatność Online: Przewodnik dla Internautów

Popularne przysłowie mówi, że Polak jest mądry po szkodzie. Inwestujemy w zabezpieczenia domów, a także samochodów przed kradzieżą, ale nie wszyscy zdają sobie sprawę, że dane internauty mogą być równie cennym łupem. Według danych Policji aż 3% Polaków doświadczyło kradzieży hasła do konta czy skrzynki e-mail, a w samym tylko 2020 roku niemal 55 tysięcy osób padło ofiarą cyberprzestępców - to o ponad połowę więcej niż cztery lata wcześniej. Mówiąc krótko, zagrożenia czyhające na polskich użytkowników Internetu są liczne, a cyberprzestępstwa popełnia się coraz częściej. W tym artykule pokażemy więc Wam, na co warto zwrócić uwagę, aby chronić swoje dane. 

Ochrona danych w sieci

Prawodawstwo Unii Europejskiej nakłada na właścicieli podmiotów przetwarzających dane szereg obowiązków, które chronią użytkowników i nadają im liczne przywileje. Zgodnie z definicją Komisji Europejskiej prywatne dane online „muszą być szanowane za każdym razem, kiedy przechowuje się lub przetwarza dane, które pośrednio lub bezpośrednio identyfikują Cię jako osobę fizyczną”. Obejmuje to między innymi adres IP użytkownika, lokalizację geograficzną, techniczne dane używanego urządzenia, zdjęcia i treści wytworzone w mediach społecznościowych czy wreszcie profile klienta tworzone przez sklepy internetowe i płatne serwisy na potrzeby skuteczniejszej sprzedaży.

Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych

Polskich użytkowników chroni więc prawo unijne, zharmonizowane w każdym kraju. Szczególnie dotyczy to aktu prawnego Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych, w Polsce znanego jako RODO. Nadaje on następujące uprawnienia w zakresie ochrony danych: 

• Dostęp do własnych danych osobowych: Masz prawo wiedzieć, kto i jak przetwarza twoje dane. Podmiot przetwarzający ma obowiązek na żądanie w ciągu miesiąca udzielić ci konkretnej odpowiedzi. 

• Korekta danych osobowych: Jeżeli podmiot, który przetwarza dane, ma je nieprawidłowe, możesz wystąpić o korektę lub ich uzupełnienie.

• Przekazanie danych osobowych: Jeśli jest to możliwe technicznie, możesz wystąpić do jednego podmiotu, aby przekazał twoje dane innemu. 

• Usunięcie danych osobowych: Jeśli twoje dane nie są niezbędne lub są nielegalnie przetwarzane, możesz zażądać ich usunięcia. W ten sposób możesz usunąć swoje dane także z wyników wyszukiwarek takich jak Google - nazywa się to potocznie „prawem do bycia zapomnianym”.

• Naruszenie danych: Jeżeli zdarzy się, że twoje dane zostaną skradzione albo wykorzystane nielegalnie, administrator musi zgłosić ten fakt do krajowej organizacji i powiadomić cię o tym.

• Wniesienie skargi: Masz prawo do wniesienia skargi, jeśli podmiot nie przestrzega tych zasad. W szczególnych przypadkach może przysługiwać ci nawet odszkodowanie.

Wszystkie te regulacje są zasadne i słuszne, ale niestety nie każdy podmiot się do nich stosuje i dla przykładu mogą się od nich wymigać portale i inne usługi internetowe, których siedziby znajdują się poza państwami członkowskimi UE, dlatego warto samodzielnie zadbać o ochronę swoich danych osobowych, stosując się do następujących wskazówek:

Stosuj oprogramowanie antywirusowe

Antywirus nie tylko chroni przed oprogramowaniem malware. Wiele antywirusów posiada wbudowane moduły ochrony przed śledzeniem w sieci przez szkodliwe pliki cookie i adware. Zmniejszysz w ten sposób ryzyko, że twoje dane wykorzystane zostaną w celach marketingowych.

Używaj trybu incognito

To specjalny tryb przeglądania dostępny obecnie w każdej ważnej przeglądarce. Choć nie gwarantuje on 100% anonimowości, to zwiększa prywatność dzięki temu, że sesje nie są zapisywane lokalnie i nie są gromadzone pliki cookie. Warto go wykorzystać tam, gdzie nie ma potrzeby stosowania cookie, na przykład poza sklepami internetowymi.

Akceptuj tylko niektóre zgody na przetwarzanie danych

Reguły obowiązujące w Unii Europejskiej wymagają wyrażenia zgody na używanie śledzących cię cookie i przetwarzanie innych danych na stronach, które odwiedzasz. Nie akceptuj ich automatycznie. Zamiast tego sprawdź zakres przetwarzania, szczególnie na bardziej podejrzanych portalach.

Skorzystaj z sieci VPN

Dobrym sposobem na ochronę danych jest korzystanie z sieci VPN (ang. „Virtual Private Network”, „Wirtualne Sieci Prywatne”). Zgodnie z definicją Microsoftu, sieć VPN „umożliwia bezpieczniejsze łączenie się i korzystanie z sieci firmowej i Internetu (na przykład podczas pracy w kawiarni lub podobnym publicznym miejscu).” Serwery VPN zapewniają liczne warstwy ochrony prywatności, np. jeśli zmienimy swój adres IP na adres serwera wirtualnego, właściciele stron internetowych nigdy nie dowiedzą się, jaka jest nasza prawdziwa lokalizacja, co utrudni im śledzenie. VPN pomaga też zachować bezpieczeństwo w publicznych sieciach WiFi, na przykład na lotniskach i w kawiarniach. Połączenie przez VPN jest szyfrowane, a tym samym zmniejsza szansę na przejęcie transmisji przez niepowołane osoby czy operatorów sieci publicznej. Korzystając z wirtualnych sieci prywatnych zyskujesz więc anonimowość i bezpieczeństwo. 

Podsumowując, całkowita anonimowość w sieci nie istnieje, jednak stosując się do tych wskazówek łatwiej zachować bezpieczeństwo danych. Przepisy europejskie, choć solidne, nie zapewniają bowiem pełnej ochrony - musisz zadbać o nią sam. Stosowanie oprogramowania antywirusowego może zapewnić podstawową ochronę przed śledzeniem w formie niepożądanych plików cookie, którą warto uzupełnić o tryb incognito w przeglądarce oraz akceptowanie tylko niektórych plików cookie. W końcu skorzystaj z dobrych serwerów VPN, aby uzyskać maksimum bezpieczeństwa i anonimowości. Z VPN nie zostawiasz po sobie cyfrowych śladów i uchronisz się przed gromadzeniem danych na twój temat. Nie trzeba wiele, aby zadbać o prywatność online!

***

Artykuł sponsorowany