Git skończył 20 lat. Linus Torvalds pisał go na szybko "na kolanie"

Wczoraj mięło dokładnie 20 lat od chwili, gdy świat po raz pierwszy zobaczył Git – system kontroli wersji, który zrewolucjonizował sposób pracy nad oprogramowaniem na całym świecie. To narzędzie, niepozorne dla laików, a fundamentalne dla programistów, stało się filarem nowoczesnego rozwoju oprogramowania open source.

Git powstał w atmosferze kryzysu – wiosną 2005 roku, kiedy społeczność twórców jądra Linuxa musiała znaleźć nowe narzędzie do zarządzania kodem źródłowym po tym, jak porzucono dotychczasowe rozwiązanie. W ciągu zaledwie kilku dni, Linus Torvalds, twórca Linuxa, wraz z programistą Junio Hamano, stworzył pierwszą wersję Git i 6 kwietnia 2005 r. oficjalnie ogłosił jego istnienie. Już dzień później, 7 kwietnia, kod źródłowy został udostępniony publicznie.

Od tamtej pory Git przeszedł długą drogę – od narzędzia stworzonego na szybko na przysłowiowym kolanie do jednego z najczęściej używanych systemów kontroli wersji na świecie. Dziś trudno znaleźć poważny projekt open source – czy to małe biblioteki, czy ogromne systemy – który nie korzysta z Git.

Rozproszony, a nie scentralizowany – rewolucja w zarządzaniu kodem

Jedną z najważniejszych cech Gita jest jego rozproszony model działania. W przeciwieństwie do scentralizowanych systemów kontroli wersji, takich jak dawny CVS czy Subversion, Git nie polega na jednym serwerze. Każda kopia repozytorium jest pełnoprawną bazą danych z pełną historią zmian. To rozwiązanie nie tylko zwiększa bezpieczeństwo i niezawodność, ale także ułatwia pracę w zespołach rozproszonych na całym świecie.

Dzięki tej strukturze Git błyskawicznie zyskał popularność w środowisku Linuxa, ale też szybko rozprzestrzenił się na inne systemy – Windows, macOS, Android, Solaris, a nawet systemy wbudowane, jak Raspberry Pi.

Nazwa z przymrużeniem oka

Skąd wzięła się nietypowa nazwa „Git”? Choć mogłoby się wydawać, że to skrót od „get” lub techniczny akronim, Linus Torvalds wyjaśnił z humorem, że pochodzi ona od brytyjskiego slangu. „Git” to określenie osoby upierdliwej, przekonanej o swojej racji. – Pasuje do mnie idealnie – stwierdził kiedyś Torvalds w oficjalnym FAQ projektu. 

Choć Git kojarzy się z nazwiskiem Torvaldsa, to już w czerwcu 2005 roku pałeczkę głównego opiekuna projektu przejął Junio Hamano. Przez ostatnie dwie dekady to on czuwał nad rozwojem systemu, nadzorował jego aktualizacje i rozwiązywał tysiące zgłoszeń i problemów. Najnowsza wersja Git – 2.49 – została wydana zaledwie miesiąc temu.

Git w praktyce – fundament współczesnego kodowania

Dla wielu użytkowników komputerów Git może być niewidoczny, ale dla programistów to codzienne narzędzie pracy. Na jego podstawie działa między innymi GitHub, największy na świecie portal dla projektów open source, ale również alternatywy takie jak GitLab czy Bitbucket. Dzięki Git możliwe jest efektywne zarządzanie rozwojem aplikacji, współpraca tysięcy osób nad jednym projektem oraz śledzenie i przywracanie każdej zmiany w kodzie.