Współzałożyciel Wikipedii, Larry Sanger, od lat apeluje o głęboką reformę największej encyklopedii internetowej. Jego propozycje dotyczą nie tylko sposobu weryfikacji informacji, lecz także struktury odpowiedzialności, jawności i neutralności. W dobie narastającej polaryzacji i ekspansji sztucznej inteligencji rośnie też presja na modele publikowania treści. W tym kontekście szczególne zainteresowanie budzi Grokipedia Elona Muska, rywal, który wykorzystuje generowanie językowe i edytowanie z pomocą sztucznej inteligencji. Mimo to Sanger pozostaje ostrożny w ocenach.
Sanger przyznaje, że Grokipedia wyróżnia się obszernymi artykułami i łatwością przyswajania publikowanych tam treści. Jego zdaniem platforma jest jednak podatna na typowe dla modeli językowych przekręcenia faktów. Porównuje to do Wikipedii, w której również mogą pojawiać się błędy, lecz podkreśla, że w przypadku Grokipedii wiele stwierdzeń ma charakter spekulacyjny i nieoparty na źródłach.
Uwagę Sangera przyciągnęła zwłaszcza jego własna biografia na Grokipedii. Wspomniana tam interpretacja jego drogi światopoglądowej, według której miał zwrócić się ku sceptycyzmowi z powodu zawodu ojca, jest dla niego uproszczeniem. Podkreśla, że nigdy tego nie deklarował, choć dopuszcza możliwość, iż rozmowy sprzed wielu lat mogły zostać inaczej zapamiętane lub przetworzone.
Rozbieżności dotyczą również szczegółów jego odejścia z Wikipedii. Grokipedia sugeruje rezygnację z powodu spornych kwestii redakcyjnych i finansowych, podczas gdy sam Sanger twierdzi, że został zwolniony, gdy projekt nie był w stanie zapewnić mu wynagrodzenia. W jego ocenie część interpretacji obecnych w Wikipedii wynika z utrwalonych narracji, które z czasem zyskały status powszechnie przyjmowanej wersji wydarzeń.
Krytyk Wikipedii, ale nie przeciwnik jej idei
Postać Sangera często bywa przedstawiana jako głos przeciwko Wikipedii wspierany przez środowiska konserwatywne. Sanger stanowczo zaprzecza temu obrazowi i podkreśla, że jego celem jest neutralność. Uważa, że problem dotyczy upolitycznienia encyklopedii oraz rozmycia zasad bezstronności, a nie jej orientacji ideologicznej w konkretną stronę sceny politycznej.
Od kilku lat prowadzi kampanię na rzecz naprawy Wikipedii. Jego „Dziewięć Tez Wikipedii” to próba stworzenia nowego fundamentu redakcyjnego, który przywracałby równowagę, odpowiedzialność i jakość źródeł. Zapowiedź Grokipedii pojawiła się dzień po tym, jak przedstawił swoje postulaty, jednak Sanger utrzymuje, że nie współpracował z Muskiem i nie wiedział o nadchodzącym projekcie.
AI jako redaktor nowej generacji
Grokipedia wprowadza innowacyjny system edytowania treści. Użytkownicy mogą zgłaszać błędy i proponować zmiany, które następnie rozpatruje sztuczna inteligencja. Sanger zwraca uwagę, że to rozwiązanie może okazać się rewolucyjne, lecz jeszcze nie wiadomo, jak będzie funkcjonować na większą skalę.
Jego zdaniem sukces Grokipedii będzie zależał od tego, na ile model potrafi oprzeć się próbom manipulowania treści. Jeśli zostanie wyposażony w skuteczne filtry i mechanizmy bezpieczeństwa, może stworzyć realną alternatywę dla Wikipedii, zwłaszcza w zakresie szybkości aktualizacji oraz możliwości reagowania na pojawiające się błędy.
Wikipedia w poszukiwaniu nowej formy
Fundacja Wikimedia od lat prowadzi dyskusje dotyczące sposobu wykorzystania sztucznej inteligencji w strukturze redakcyjnej. Eksperyment z dodawaniem podsumowań generowanych automatycznie został wstrzymany po krytyce ze strony społeczności redaktorskiej. Jednocześnie liczba aktywnych użytkowników Wikipedii spada, a to utrudnia utrzymanie jakości oraz tempa aktualizacji treści.
Jimmy Wales, współzałożyciel Wikipedii, pozostaje ostrożny, lecz otwarty na dalsze prace nad włączeniem elementów sztucznej inteligencji. Obie strony, Sanger i Wales, podkreślają, że przyszłość projektu zależy od aktywności społeczności i realnego zaangażowania nowych redaktorów.
Wyścig o nową encyklopedię internetu
Sanger deklaruje, że nie zależy mu na porażce Wikipedii, lecz na stworzeniu środowiska, które umożliwi rozwój wiedzy publicznej bez deformacji i zniekształceń. Jednocześnie stwierdza, że jeśli projekt nie zostanie zreformowany, z czasem mogą go zastąpić inne platformy.
W jego ocenie przyszłość encyklopedii internetowych zależy od tego, czy uda się połączyć ludzką odpowiedzialność z wydajnością narzędzi językowych. Na razie Grokipedia i Wikipedia stoją na dwóch etapach tej samej debaty: jak zorganizować wiarygodną wiedzę w epoce automatyzacji i błyskawicznego przepływu informacji.
Spodobało Ci się? Podziel się ze znajomymi!
Pokaż / Dodaj komentarze do:
Grokipedia Elona Muska napisała biografię twórcy Wikipedii. Jest pełna błędów i spekulacji