Microsoft oskarżony o kłamstwo. Naukowcy podważają przełom w komputerach kwantowych

Twierdzenia giganta technologicznego dotyczące przełomu w dziedzinie komputerów kwantowych spotkały się z ostrą krytyką ze strony środowiska akademickiego. Pomimo tego firma z Redmond twierdzi, że jej badania są rzetelne i wkrótce opublikuje dane, które to potwierdzą.

W lutym Microsoft ogłosił, że jego naukowcy opracowali "pierwszy na świecie topoprzewodnik (topologiczny nadprzewodnik)", materiał zdolny do kontrolowania cząstek Majorany, co miałoby pozwolić na budowę bardziej stabilnych i skalowalnych kubitów – kluczowych elementów komputerów kwantowych. Zaprezentowany układ Majorana 1, oparty na architekturze Topological Core, miałby zwiastować nową erę w informatyce kwantowej.

To ogłoszenie wywołało ekscytację, ale też liczne wątpliwości. Cząstki Majorany, po raz pierwszy teoretycznie opisane w 1937 r., są niezwykle trudne do wykrycia, a wcześniejsze próby ich obserwacji kończyły się niepowodzeniem.

Wątpliwości naukowców

Historia kontrowersji wokół badań Microsoftu sięga 2018 r., kiedy to firma twierdziła, że wykryła cząstki Majorany, by następnie w 2021 r. wycofać swój artykuł naukowy. Tym razem wielu ekspertów obawia się powtórki tej sytuacji. Chetan Nayak, badacz Microsoftu, broni twierdzeń swojej firmy, wskazując, że artykuł na ten temat został opracowany w marcu 2024 roku, ale opublikowany w prestiżowym czasopiśmie Nature dopiero w lutym 2025 r. i wkrótce pojawią się dalsze szczegóły. Jednak wielu naukowców uważa, że publikacja zawiera luki i brakuje w niej kluczowych danych.

Henry Legg, fizyk z Uniwersytetu St Andrews, opublikował krytyczny artykuł, twierdząc, że metodologia Microsoftu "nie jest wiarygodna". Vincent Mourik z Forschungszentrum Jülich i Sergey Frolov z University of Pittsburgh otwarcie skrytykowali twierdzenia Microsoftu, określając je jako "rozpraszanie uwagi" poprzez "niewiarygodne twierdzenia naukowe".

Oskarżenia o oszustwo

Frolov posunął się jeszcze dalej, nazywając projekt Microsoftu "oszustwem". "Nie ma absolutnie żadnej możliwości, aby ich kubit działał, ponieważ wymaga on obecności Majorany, której dowody są wątpliwe". Naukowcy podnoszą również zarzuty dotyczące braku transparentności w badaniach Microsoftu. Legg wskazuje, że firma zmieniała definicję "topologicznego kubitu", dostosowując ją do wyników swoich eksperymentów. Podważa też metodologię pomiarów oraz rozbieżności między starszymi a nowszymi badaniami.

Microsoft odpiera zarzuty

W odpowiedzi Microsoft podkreśla, że jego badania zostały poddane weryfikacji i spełniają standardy naukowe. Firma zaznacza, że od czasu opracowania publikacji do Nature poczyniła znaczne postępy, w tym stworzenie nowego typu kubitów, i wkrótce ujawni kolejne dane. "Dyskusja i sceptycyzm są częścią procesu naukowego" – powiedział rzecznik Microsoftu. "Minął prawie rok od publikacji, a w tym czasie dokonaliśmy znaczących postępów, którymi podzielimy się na nadchodzącym szczycie APS".

Przyszłość technologii kwantowej

Wszystkie oczy skierowane są teraz na nadchodzące spotkanie American Physical Society, gdzie Microsoft ma przedstawić dodatkowe szczegóły. Jednak wielu naukowców pozostaje sceptycznych, zwłaszcza że krytycy firmy nie zostali oficjalnie zaproszeni do przedstawienia swoich kontrargumentów.