Nadchodzi rewolucja w zakupach przez Internet. Poznaj A-commerce, będzie o tym głośno

Świat handlu elektronicznego wchodzi w nową erę. Po latach dominacji e-commerce nadchodzi faza, w której sztuczna inteligencja nie tylko doradza w wyborze produktów, ale faktycznie dokonuje zakupów w imieniu użytkowników.

Pod koniec września OpenAI uruchomiło w Stanach Zjednoczonych pilotażową wersję usługi „Kup w ChatGPT”, opartej na agentach AI zdolnych do samodzielnego przeglądania stron, rekomendowania produktów i finalizowania transakcji bez opuszczania czatu. Zjawisko to zyskało nazwę „handlu agentowego”, znanego również jako A-commerce.

Amerykańscy użytkownicy mogą już rozmawiać z wirtualnymi doradcami handlowymi, którzy przeszukują oferty platform takich jak Etsy, prezentują propozycje, a następnie pozwalają sfinalizować zakup w obrębie jednej rozmowy. To pierwszy krok do świata, w którym decyzje zakupowe coraz częściej będą należeć do maszyn.

Autonomiczne zakupy w zasięgu kilku lat

Wielkie firmy technologiczne zapowiadają kolejną fazę – tzw. autonomiczny A-commerce. Według ekspertów już w najbliższych latach algorytmy będą mogły samodzielnie dokonywać płatności w imieniu klientów. Shopify planuje, by ponad milion sprzedawców mogło realizować zamówienia przez ChatGPT, a Walmart testuje podobne rozwiązania.

Google również rozwija własną wizję zakupów opartych na sztucznej inteligencji. W maju 2025 roku firma uruchomiła funkcję „zakupów w trybie AI”, oferującą między innymi możliwość wirtualnego przymierzania ubrań. Kolejnym krokiem ma być „płatność agencyjna”, w ramach której algorytm śledzi ceny wybranych produktów i proponuje automatyczną transakcję w momencie obniżki do określonego poziomu. W pracach nad nowymi metodami płatności uczestniczą także Visa i Mastercard.

Według raportu firmy McKinsey wchodzimy w etap, w którym agenci AI przestaną być jedynie doradcami, a staną się decydentami w procesie zakupowym.

Nowe ryzyka i konsekwencje dla konsumentów

Choć handel agentowy kusi wygodą, rodzi też poważne pytania o bezpieczeństwo i etykę. Skrócenie ścieżki zakupowej eliminuje wiele punktów, w których konsument mógłby się rozmyślić, co może prowadzić do wzrostu impulsywnych wydatków. Sztuczna inteligencja będzie wymagała dostępu do danych osobowych, historii zakupów i preferencji, co tworzy ryzyko nadużyć.

W przypadku pomyłek odpowiedzialność spada na użytkownika, bo to on upoważnia algorytm do zakupu. Zwrot pieniędzy lub reklamacja może stać się bardziej skomplikowana, gdy nie człowiek, a system podjął decyzję. Banki będą musiały opracować nowe procedury wykrywania oszustw i zarządzania zgodami na transakcje realizowane przez agentów.

Pojawia się również problem zrównoważonego rozwoju. Choć automatyzacja może ograniczyć liczbę nietrafionych dostaw, rosnąca liczba transakcji i zużycie energii przez modele AI oznaczają większe obciążenie środowiska.

Rewolucja w strategiach biznesowych

Zmiana dotknie nie tylko konsumentów, ale też przedsiębiorców. Firmy będą musiały dostosować swoje sklepy internetowe do interakcji z systemami sztucznej inteligencji. Zamiast tradycyjnych stron z grafikami i opisami, powstaną katalogi oparte na danych – zoptymalizowane pod kątem interpretacji przez algorytmy.

Widoczność marki w świecie A-commerce nie będzie już zależała od reklam czy pozycjonowania w wyszukiwarkach. Decydujące stanie się to, jak dobrze systemy AI potrafią odczytać i zinterpretować dane o produktach. Małe firmy mogą zyskać szansę na zaistnienie, jeśli ich katalogi będą czytelne dla algorytmów, ale ryzyko marginalizacji przez duże platformy pozostaje wysokie.

Nowa gospodarka danych może przekształcić handel w sposób, w jaki internet uczynił to dwie dekady temu. Dla wielu przedsiębiorców będzie to konieczność zmiany całej filozofii sprzedaży – od tworzenia treści po obsługę klientów.

Decyzje, które zadecydują o dprzyszłości

Wchodzimy w moment, w którym konsumenci będą musieli odpowiedzieć na pytanie, jak wiele decyzji są gotowi oddać algorytmom. Wybory dokonywane dziś – przez użytkowników, firmy i regulatorów – ukształtują przyszłość handlu na dekady. A-commerce może okazać się największą rewolucją w historii zakupów, ale też początkiem nowej ery uzależnienia od technologii, w której rola człowieka w procesie handlu zostanie zredukowana do roli obserwatora.