Szef Nvidii zarabia miliardy, ale jak garażowy cwaniaczek kombinuje na podatkach

CEO Nvidii, Jensen Huang, i jego żona Lori zostali oskarżeni przez The New York Times o obchodzenie prawa podatkowego, przez stosowanie zaawansowanych, lecz legalnych strategii finansowych, które mają na celu minimalizowanie podatku od spadków. Chociaż formalnie Huangowie nie łamią prawa, ich działania przyczyniają się do tego, że rząd USA może stracić miliardy dolarów potencjalnych wpływów podatkowych.

Jensen Huang, którego majątek wyceniany jest na 127 miliardów dolarów, zajmuje obecnie 10. miejsce na liście najbogatszych osób w Stanach Zjednoczonych. Według szacunków NYT, różne strategie finansowe wdrożone przez jego rodzinę mogą zmniejszyć ich przyszłe zobowiązania podatkowe o około 8 miliardów dolarów. Huangowie wykorzystują znane wśród ultrabogatych mechanizmy finansowe, które pozwalają im na znaczące ograniczenie podatków od spadków. Według raportu, w grę wchodzą co najmniej trzy kluczowe strategie, które od lat są przedmiotem krytyki ze strony ekspertów podatkowych i opinii publicznej.

Według NYT, CEO Nvidii Jensen Huang i jego żona Lori należą do największych kombinatorów podatkowych w USA, skutecznie unikając zasilania budżetu państwa.

Powiernictwa i manipulacje wartością aktywów

Jednym z narzędzi stosowanych przez Huangów jest tzw. celowo wadliwy fundusz powierniczy (ang. Intentionally Defective Grantor Trust), który pozwala na przekazywanie majątku z minimalnymi obciążeniami podatkowymi. W 2012 roku Huangowie umieścili 584 000 akcji Nvidii w takim powiernictwie. W tamtym czasie były one warte 7 milionów dolarów, ale ich wartość wzrosła do 3 miliardów dolarów. Pomimo gigantycznej różnicy, podatek od tych aktywów wyniesie jedynie kilka setek tysięcy dolarów, zamiast standardowych 40% należnych w przypadku podatku od spadków.

Podobnie, w 2016 roku Huangowie stworzyli tzw. powiernictwa rentowe (ang. Grantor Retained Annuity Trusts, GRAT). Początkowo ulokowali w nich aktywa o wartości 100 milionów dolarów, które obecnie są warte ponad 15 miliardów dolarów. Tego rodzaju mechanizmy pozwalają uniknąć wielomilionowych zobowiązań podatkowych, jeśli przepisy pozostaną niezmienione.

Fundacja charytatywna jako narzędzie finansowe

Huangowie prowadzą również fundację charytatywną Jen Hsun & Lori Huang Foundation, która według NYT jest kolejnym sposobem na ograniczenie obciążeń podatkowych. Fundacja pozwala na dokonywanie darowizn, które są odliczane od dochodu, obniżając podstawę opodatkowania. Choć prawo wymaga, aby fundacja przekazywała co najmniej 5% środków na cele charytatywne rocznie, część z nich może po śmierci fundatorów trafić do spadkobierców bez dodatkowych podatków.

Zasady definiujące cele charytatywne fundacji są na tyle szerokie, że pozwalają na finansowanie projektów bliskich samym darczyńcom, takich jak szkoły ich dzieci czy firmy znajomych. NYT wskazuje również, że 84% darowizn fundacji w ostatnich latach trafiło do funduszu doradczego darczyńców o nazwie „GeForce Fund”. Fundusz ten finansuje projekty edukacyjne i zdrowotne, głównie w rejonie Zatoki San Francisco, ale brak pełnej transparentności budzi pytania o faktyczne wykorzystanie środków.

Skutki społeczne i finansowe

Jak podkreśla The New York Times, podobne praktyki są powszechne wśród najbogatszych Amerykanów i znacząco wpływają na budżet państwa. W 2023 roku wpływy z podatku od spadków w USA wyniosły 30 miliardów dolarów, choć potencjalnie rząd mógłby zebrać aż 120 miliardów dolarów rocznie, gdyby miliarderzy płacili pełne podatki.

Eksperci zwracają uwagę, że straty w przychodach podatkowych wynikające z unikania podatków przez ultrabogatych zmuszają resztę społeczeństwa do ponoszenia większych ciężarów fiskalnych. Alternatywnie, rząd może być zmuszony do ograniczenia wydatków na usługi publiczne, takie jak edukacja, opieka zdrowotna czy infrastruktura.