NVIDIA GeForce 256 kończy 25 lat. To kawał historii i przełom dla PC

Pierwsze na świecie GPU właśnie skończyło 25 lat: NVIDIA GeForce 256 została zapowiedziana 31 sierpnia 1999 roku, a następnie wypuszczona na rynek 11 października tego samego roku, na zawsze zmieniając rynek gamingowych PC. 

NVIDIA zmieniła całą branżę — technologiczną i gamingową — wraz z wypuszczeniem karty GeForce 256. Dziś ta firma, która 25-lat temu była mało znaną marką osiągnęła kamień milowy w kapitalizacji rynkowej wynoszącej 3,3 biliona dolarów i jest liderem w dziedzinie gamingu i sztucznej inteligencji.

GeForce 256 wprowadził wówczas funkcje sprzętowe transformacji i oświetlenia (T&L) bezpośrednio do układu graficznego, ponieważ wcześniej obliczenia te były wykonywane na procesorze lub wymagały dedykowanego sprzętu (to było typowe w latach 90, kiedy potrzebowaliśmy osobno takiego sprzętu, jak: karty dźwiękowe, karty sieciowe, karty graficzne, karty dekodera MPEG2 i nie tylko). NVIDIA wprowadziła „pierwszy na świecie GPU” w postaci GeForce 256, zmieniając tym samym krajobraz PC.

W tym czasie NVIDIA wypuściła na rynek dwa modele GeForce 256: jeden z pamięcią SDR (Single Data Rate), a drugi z pamięcią DDR (Double Data Rate).

GeForce 256 vs GeForce RTX 4090

W tym czasie NVIDIA wypuściła na rynek dwa modele GeForce 256: jeden z pamięcią SDR (Single Data Rate), a drugi z pamięcią DDR (Double Data Rate). Wewnątrz znajdował się układ graficzny NV10 z 23 milionami tranzystorów produkowany w litografii 220 nm. Od tego czasu przebyliśmy długą drogę: GeForce RTX 4090 jest wyposażony w układ AD102 z 76 miliardami tranzystorów wytwarzany w 4 nm procesie technologicznym.

GeForce 256 posiadał 32 MB pamięci VRAM na 128-bitowej szynie z przepustowością do 4,6 GB/s, podczas gdy flagowy GeForce RTX 4090 ma 24 GB pamięci VRAM na 384-bitowej magistrali i osiąga 1008 GB/s (1 TB /s+). GeForce 256 miał TDP na poziomie 50 W, podczas gdy wartość ta w GeForce RTX 4090 ma wynosi 450 W. Oznacza to, że liczba tranzystorów GPU pomiędzy GeForce 256 i GeForce RTX 4090 zwiększyła się 3300 razy, podczas gdy pojemność VRAM wzrosła 768 000 razy. Jednocześnie karty graficznie obecnie wymagają dziewięciokrotnie więcej energii i kosztują czterokrotnie więcej (po uwzględnieniu inflacji).

Karty graficzne przeszły kawał drogi od czasu GeForce 256 i są obecnie wyposażone w wydajny sprzęt do kodowania wideo, dedykowane jednostki ray tracingu i rdzenie tensorowe. Mają kluczowe znaczenie w grach, profesjonalnej wizualizacji, renderowaniu, streamingu z chmury, obliczeniach, kryptowalutach (niestety) i szybko rozwijającej się dziedzinie generatywnej sztucznej inteligencji. Tendencja ta prawdopodobnie się utrzyma wraz z dodawaniem w przyszłości większej liczby dedykowanych jednostek akceleracji sprzętowej.