Rosja rozpoczęła plan porwania niemieckiego teleskopu kosmicznego. To może być katastrofa

Rosyjska agencja kosmiczna ogłosiła zamiar jednostronnego przejęcia kontroli nad niemieckim teleskopem zamontowanym na rosyjskim statku kosmicznym. To straszny i nieodpowiedzialny pomysł, co przyznają nawet rosyjscy naukowcy.

eROSITA to teleskop opracowany przez Instytut Maxa Plancka, który od lutego znajduje się w trybie uśpienia, co jest wyrazem protestu przeciwko rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Teleskop rentgenowski jest głównym instrumentem na pokładzie wspólnej rosyjsko-niemieckiej misji Spektr-RG, którą rosyjska agencja kosmiczna Roskosmos wystrzeliła w kosmos w lipcu 2019 r. Statek krąży po orbicie halo wokół punktu L2 Lagrange'a Ziemia-Słońce około 1,5 miliona kilometrów od Ziemi, podobnie jak Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. Instrument rentgenowski eROSITA, to zaledwie połowa obserwatorium kosmicznego Spektr-RG. Drugim instrumentem jest rosyjski teleskop rentgenowski o nazwie ART-XC, który jest zależny od eROSITA. 

Instytut Maxa Plancka wyłączył teleskop eROSITA, który jest elementem rosyjsko-niemieckiej misji Spektr-RG, w reakcji na inwazję na Ukrainę. Roskosmos ogłosił przygotowania do bezprawnego przejęcia urządzenia. Nawet rosyjscy naukowcy alarmują, że takie działanie może się nawet skończyć destrukcją teleskopu, jednak nie działa to na Rogozina, który najwyraźniej woli zniszczyć tak cenny dla nauki instrument.

Roskosmos zwykł omijać sprawy polityczne, ale zdecydowane poparcie Rogozina dla rosyjskiego prezydenta Władimira Putina przekreśla międzynarodowe relacje agencji. Instytut Maxa Plancka zdecydował się na wstrzymanie misji na początku tego roku po rozpoczęciu wojny rosyjsko-ukraińskiej, ale Rogozin nakazał swojej agencji rozpoczęcie przygotowań do samodzielnej reaktywacji eROSITA. "Oni – ludzie, którzy podjęli decyzję o wyłączeniu teleskopu – nie mają moralnego prawa do wstrzymania tych badań dla ludzkości tylko dlatego, że ich profaszystowskie poglądy są bliskie naszym wrogom" – powiedział Rogozin.  "Dałem instrukcje, aby rozpocząć prace nad przywróceniem działania niemieckiego teleskopu w systemie Spektr-RG, aby współpracował z rosyjskim teleskopem. Pomimo żądania Niemiec wyłączenia jednego z dwóch teleskopów w Spektr-RG, rosyjscy specjaliści nalegają na kontynuowanie jego pracy".

Teleskop eROSITA jest w trakcie przeglądu całego nieba, w którym skanuje wszechświat w średnim zakresie promieniowania rentgenowskiego "z bezprecedensową rozdzielczością spektralną i kątową". Urządzenie składa się z siedmiu identycznych modułów zwierciadlanych, z których każdy zawiera 54 zagnieżdżone powłoki lustrzane, które zapewniają wysoką czułość teleskopu. Naukowcy z projektu eROSITA używają teleskopu do mapowania wielkoskalowej struktury wszechświata, wykrywania przesłoniętych czarnych dziur w pobliskich galaktykach oraz badania fizyki źródeł promieniowania rentgenowskiego, takich jak młode gwiazdy i pozostałości po supernowych.

Rosyjska społeczność naukowa zdecydowała się nie popierać tego ruchu, wbrew temu co ogłosił Rogozin. Raszid Suniajew, który nadzoruje program Spektr-RG, obawia się, że próbując przejąć władzę, Rosja zniszczy niemiecki instrument. Jego utrata byłaby poważnym ciosem dla badań odległych galaktyk. "To wspaniałe urządzenie, absolutnie światowej klasy, które dostarczyło już wielu danych. Wszyscy marzymy o powrocie do aktywnej pracy. Ale jest to niezwykle złożone urządzenie i jeśli zdecydujemy się zignorować umowy z partnerami i włączyć je sobie, może to po prostu wszystko zrujnować". Lew Zeleny z Instytutu Badań Kosmicznych Rosyjskiej Akademii Nauk również sprzeciwił się temu ruchowi z "zarówno politycznych, jak i technicznych powodów". Zeleny zauważa również, że prawdopodobnie nie będzie możliwe zweryfikowanie lub opublikowanie danych uzyskanych z eROSITA, jeśli Roskosmos zrealizuje swój plan.