Kultowe Voodoo2 działa z Ryzen 9 i Windows 11. Można nawet grać w Quake 2

Świat retro gamingu pełen jest pasji, ale także trudności. Stare komputery zajmują miejsce, wymagają regularnych napraw i często generują problemy, które trudno rozwiązać bez specjalistycznej wiedzy. Dla wielu osób właśnie w tym tkwi cały urok klasycznych maszyn, lecz pojawiają się także próby połączenia przeszłości z teraźniejszością. Jednym z najbardziej spektakularnych przykładów jest eksperyment rumuńskiego entuzjasty retro technologii, znanego jako Omores. Jego najnowszy projekt pokazuje próbę uruchomienia oryginalnego akceleratora 3dfx Voodoo2 na komputerze wyposażonym w procesor Ryzen 9.

Voodoo2 nie jest samodzielną kartą graficzną. To klasyczny akcelerator 3D, współpracujący ze standardową kartą wideo. Już sam ten fakt sprawia, że próba uruchomienia go na nowoczesnym komputerze brzmi jak ćwiczenie z czystej determinacji. Dodatkową przeszkodą okazała się zakupiona obudowa PCI. Karta Voodoo2 nie zmieściła się nawet w zewnętrznej stacji dokującej opartej na interfejsie PCI Express. Omores wyjął więc sam laminat i zaczął eksperymentować bez jakiejkolwiek osłony.

Równocześnie pojawił się problem związany z funkcją Bus Mastering, charakterystyczną dla klasycznych kart PCI. Zewnętrzna stacja dokująca StarTech PEX2PCI4, którą wykorzystał Omores, działała niestabilnie z urządzeniami korzystającymi z DMA. Twórca zauważył, że przyczyną mógł być nawet nietypowy kabel DVI używany wyłącznie do transmisji danych między dokiem a mostkiem PCIe-PCI.

Windows 98 na Ryzenie 9

W jednym z wcześniejszych testów Omores uruchomił Windows 98 na komputerze z procesorem Ryzen 9 9900X. System działał bez sterowników, co już samo w sobie było zaskoczeniem. Voodoo2 również się uruchomił, choć bez nadziei na współczesną płynność. Akcelerator osiąga maksymalną wydajność przy procesorach około 500 MHz, więc zestawienie go z jednostką taktowaną ponad dziesięć razy szybciej tworzy kontrast widoczny w każdym benchmarku. Mimo tej różnicy konfiguracja pozwoliła na stabilne działanie akceleratora w środowisku, które nigdy nie było dla niego projektowane.

Windows 10 i łatane sterowniki

Kolejny etap eksperymentu obejmował Windows 10 w wersji 32-bitowej  (nigdy nie powstały sterowniki 64-bitowe dla kart 3dfx). Omores posłużył się więc zmodyfikowanymi sterownikami, eliminującymi błąd mapowania pamięci, który normalnie uniemożliwiał działanie kart Voodoo na systemach NT, 2000 i XP. Po wprowadzeniu poprawek sprzęt działał stabilnie i pozwalał uruchamiać starsze gry wykorzystujące bibliotekę Glide.

Windows 11 i Quake II na Voodoo2

Najbardziej spektakularny fragment projektu to uruchomienie Quake II w systemie Windows 11 23H3. Konfiguracja wymagała wyłączenia wymuszania podpisu sterowników, instalacji pakietów z czasów Windows 2000 oraz autorskiej nakładki sterownika stworzonej przez znanego wśród spłeczności Voodoo Ryana „Colourless” Nunna. Projekt GlideXP, o którym wiedzieli głównie najbardziej zaangażowani fani 3dfx, okazał się kluczowym elementem całego przedsięwzięcia.

Quake II uruchomił się poprawnie, a Voodoo2 prezentowała obraz zgodny z epoką, na jaką została zaprojektowana.

SLI poza zasięgiem

Omores próbował także uruchomić pamiętny tryb SLI, który w latach dziewięćdziesiątych pozwalał podłączyć dwie karty Voodoo2 i znacząco podnieść wydajność. Współczesna stacja dokująca nie poradziła sobie jednak z obsługą dwóch kart. Nawet Windows 98 nie pomógł w rozwiązaniu problemu.

Czy taki projekt ma sens?

Dla przeciętnego gracza zdecydowanie nie. Istnieją nowoczesne nakładki i emulatory, takie jak dgVoodoo, a także kompletne środowiska retro w stylu 86Box. Można uruchomić gry korzystające z Glide bez inwestowania w drogi sprzęt PCI-PCIe. Jednocześnie projekt Omoresa nie powstał po to, aby stworzyć praktyczne narzędzie, lecz by sprawdzić, czy granice kompatybilności da się przesunąć jeszcze dalej. Eksperyment pokazał, że nawet tak anachroniczny element jak Voodoo2 może zostać połączony z nowoczesnym komputerem, jeśli tylko poświęci się temu odpowiednio dużo czasu i cierpliwości.