Granie w każdym wieku jest OK! Tylko co to właściwie jest to PEGI?

Zmiana pokoleniowa wśród polskich graczy jest widoczna gołym okiem. Osoby, które dorastały, spędzając wolne wieczory przy padzie czy klawiaturze coraz częściej wskakują w nową, bardzo wymagającą rolę rodzica. Dzięki swojemu doświadczeniu łatwo im zatem dobrać gry do wieku dziecka, choć nawet ich pozory potrafią zmylić. Żeby uniknąć przykrych wpadek, 20 lat temu powołano do życia organizację PEGI, która informuje z pudełek z grami (obecnie także z kart produktów w sklepach cyfrowych) o tym czy ich zawartość jest odpowiednia dla danej grupy wiekowej.

Dlatego warto docenić ich wkład w popularyzację medium, w zwiększanie jego przystępności i pełnienie roli w informacyjnej w kluczowych kwestiach. Pamiętajmy bowiem, że za kolorowymi okładkami często potrafią kryć się sceny, które nie będą odpowiednie dla najmłodszych. PEGI wspomaga zatem zapracowanych rodziców i pozwala bezpiecznie wprowadzić w granie nowe pokolenie. Bo jeżeli nikt nie będzie się tym zajmował, to dzieciaki zrobią to same. Choć tak naprawdę, to narzędzie nie tylko dla nich!

Czym jest PEGI

Zaczynając od postaw, PEGI to skrót od Pan European Game Information. Organizacja ta zaczęła swą działalność 27 września 2003 roku, po to by w zunifikowany, spójny sposób przedstawiać informacje o tym jaki typ zawartości znajduje się w grze wideo. Dzięki temu systemowi osoby, które nie śledzą branży gier – głównie rodzice chcący kupić nowy tytuł dziecku – mogą łatwiej podjąć decyzję o tym, jaką produkcję zakupić. Ponieważ problemy medialne związane z przemocą w grach narastały w latach 90. i często były rozdmuchiwane (najsłynniejszy przykład to serie Mortal Kombat i GTA), organizacja PEGI pomogła także  w tym, by się ich pozbyć, oznaczając wyraźnie które tytuły mogą być ogrywane np. przez dzieci z podstawówki, a które dopiero przez licealistów czy też pełnoletnich.

Używa się do tego wyraźnych grafik, które liczbowo oznaczają, jaka zawartość jest odpowiednia dla jakiego wieku odbiorcy. PEGI stale się rozwija i dostosowuje do zmian na rynku – twórcy każdej gry, która jest dostępna w europejskiej dystrybucji muszą wypełnić formularz PEGI, po czym gra jest testowana i dopiero z przyznaną klasyfikacją wiekową może trafić do oficjalnej sprzedaży. Oto jak ona wygląda:

• PEGI 3: Gry odpowiednie dla wszystkich grup wiekowych.
• PEGI 7: Gry odpowiednie dla dzieci od 7 lat i starszych.
• PEGI 12: Gry odpowiednie dla dzieci od 12 lat i starszych.
• PEGI 16: Gry odpowiednie dla osób od 16 lat i starszych.
• PEGI 18: Gry przeznaczone wyłącznie dla dorosłych.

Oznaczenia PEGI - co... oznaczają?

Czasem do oznaczenia gry potrzebne są dodatkowe informacje, które również znajdują się na wydaniach fizycznych gier i w sklepach cyfrowych. Charakterystyczne piktogramy dopowiadają, z jakiego powodu gra otrzymała zawyżoną klasyfikację wiekową. Jest ich osiem:

• Zawartość seksu – gra z PEGI 12 może mieć drobne sugestie i pozy; gra z PEGI 16 może zawierać nagość i sceny stosunku bez widocznych genitaliów,; gra PEGI 18 ma wyraźne sceny związane z seksualną aktywnością.
• Zawartość przemocy – gra z PEGI 7 zawiera nierealistyczną, pozbawioną detali kreskówkową przemoc; gra z PEGI 12 to przemoc w środowisku fantasy albo nierealistyczna przemoc skierowana ku ludziom; gra PEGI 16 i 18 to realistyczne sceny przemocy.
• Zawartość wulgaryzmów – gra z PEGI 12 może zawierać delikatne przekleństwa; gra z PEGI 16 i 18 może zawierać przekleństwa i słowne, wulgarne nawiązania do czynności seksualnych.
• Zawartość strachu – gra z PEGI 7 może zawierać obrazy i dźwięki, które wywołają niepokój u mniejszych dzieci; gra z PEGI 12 zawiera dźwięki i efekty rodem z horroru (poza przemocą – ją oznacza inny deskryptor treści).
• Zawartość hazardu – gra z PEGI 12, 16 lub 18 może zawierać elementy, które uczą zasad lub zachęcają do gier hazardowych.
• Zawartość narkotyków – gra z PEGI 16 lub 18 może zawierać wątki, lub przedmioty nawiązujące do używania alkoholu, tytuniu lub narkotyków.
• Zawartość dyskryminacji – Gry zawierające elementy dyskryminacji od razu zostają przypisane do klasyfikacji PEGI 18. Gry te zawierają elementy obrazujące grupy etniczne, religie, nacje w sposób podsycający dyskryminację konkretnej grupy ludności (pogłębiający stereotypy).

Jak widać dzięki inicjatywie PEGI wiele „czerwonych flag” jest odhaczanych za nas co pozwala łatwiej wybrać po jaki typ gry chcemy sięgnąć lub komuś podarować. Oczywiście jest to wciąż zbiór, który oznacza zawartość zerojedynkowo - czyli gdyby w grze w której jesteśmy policjantem pokazał się gangster handlujący kokainą, którego łapiemy to nie jest istotne to, że jesteśmy stróżem prawa walczącym z narkotykami: Zawartość narkotyków będzie oznaczona na pudełku, ponieważ widzimy je na ekranie (wspominam o tym, żeby zwrócić uwagę na to, że pojawienie się pewnej zawartości oznacza pojawianie się odpowiedniego oznaczenia na pudełku, jednak bez oznaczenia kontekstu w jakim się to odbywa).

Pisząc o PEGI wypada też wspomnieć o drugim systemie przyznawania kategorii wiekowych grom, czyli IARC (International Age Rating Coalition) powstałym w 2013 roku. Międzynarodowy charakter IARC pozwala połączyć klasyfikowanie gier pod względem zawartości w różnych regionach. Oznacza to, że twórcy gier, którzy przystępują do uproszczonego procesu weryfikacji, po wypełnieniu kwestionariusza od razu otrzymują nie tylko klasyfikację PEGI (czyli na rynek europejski), ale też zawierającą inne wymagania klasyfikację ESRB (na rynek amerykański), czy CERO (na rynek japoński). Korzystanie z takiego rozwiązania jest kluczowe dla twórców gier niezależnych i mniejszych studiów, dla których przechodzenie pełnej procedury klasyfikacji wiekowej, w każdym regionie byłoby czymś nie do przeskoczenia. Pamiętajmy bowiem, że nadrzędna jest tutaj kwestia informacyjna, przede wszystkim w odniesieniu do najmłodszych, oraz zachowanie płynności procesu twórczego. PEGI czy IARC nie mają blokować twórców, czy czegoś im zabraniać, są to systemy, które pozwalają każdemu odbiorcy szybko zorientować się w tym, po jaki rodzaj gry sięgają.

Gry z PEGI 3 - dla najmłodszych

Na zakończenie dobrze byłoby przedstawić po pięciu przedstawicieli z dwóch końców skali PEGI. Oto wzorowi przedstawiciele PEGI 3:

• Minecraft – wielka piaskownica, wirtualne klocki Lego, w których każdy może zbudować własny świat i zaprosić do niego innych graczy. Kreatywność, społeczność i nauka rozwiązywania problemów są tutaj na pierwszym planie.
• Super Mario Odyssey – wesoły i skaczący Mario przeżywa nowe przygody krążąc po świecie, odkrywając jego cuda i przymierzając coraz to nowsze, fantastyczne kostiumy.
• Animal Crissing: New Horizons – stwórz własny dom, farmę i wyspę i przeżyj na niej sielankowe życie z grupą innych postaci angażując się w wiele czynności pobocznych i odkrywając jak daleko możesz posunąć się w swojej kreatywności.
• Lego Star Wars: The Skywalker Saga – świetny, zabawowy wstęp do świata Gwiezdnych Wojen. Poznaj gwiezdną sagę wypełnioną humorem, gagami sytuacyjnymi i ukochanymi klockami. To wielka przygoda dla całej rodziny, przy której można spędzać czas na wspólnym graniu przed jednym ekranem.
• Rocket League – coś dla fanów intensywnej rywalizacji. Skaczące, latające samochody robiące fikołki i próbujące wbić piłkę do bramki to tylko pozornie banalny pomysł. W Rocket League połączenie piłki nożnej i widowiskowej jazdy zostało tak świetnie zrealizowane, że nic dziwnego, że stało się hitem. Ta darmowa gra to błyskawiczna dawka zabawy dla każdego.

Gry z PEGI 18 - tego dzieciom lepiej nie pokazywać

• Wiedźmin 3: Dziki Gon – ten RPG akcji w otwartym świecie zawiera esencję tego co ciekawe w fantasy. Jest w nim też dużo polityki, brutalności, oraz postaci które trudno ocenić jako dobre czy złe – nie brakuje też ukazania bardzo mrocznej strony człowieka.
• GTA V – seria Grand Theft Auto bez przerwy dostaje oznaczenia PEGI 18 ze względu na to, że kierujemy w niej bandziorami, którzy muszą w brutalny sposób rozprawić się nie tylko z innymi gangsterami, ale i stróżami prawa. Wciąż jednak jest to wspaniały świat i porywająco napisana historia, tylko nie dla najmłodszych.
• Doom (2016) – oryginalny Doom, a zwłaszcza Doom 2 to gry nieśmiertelne, ale ich remake z 2016 roku wrzucił niezwykłą eksterminację piekielnych pomiotów na nowy poziom dzięki swej oprawie. To kwintesencja zabawy, skąpana w hektolitrach krwi potworów.
• Mortal Kombat 11 – seria Mortal Kombat to jedna z najsłynniejszych serii w całej branży gier. Swą sławę zawdzięcza jednak nie tylko temu jak fajnie się w nią gra, ale i tryskającej krwi i brutalnym wykończeniom, które dodają masę widowiskowości do każdego pojedynku.
• The Last of Us Part II – bardzo brudna historia zemsty, która przenosi nas do bezwzględnego świata po apokalipsie zombie. Realizm przedstawionego świata i tragiczny los bohaterek sprawiają, że nie da się zapomnieć tej często szokującej historii.

…Zatem świętujmy 20-lecie PEGI! Dajcie znać czy korzystacie z tych oznaczeń, czy pomagacie innym dobierać odpowiednie gry dla dzieci, albo tłumaczyliście kiedyś komuś, co oznaczają te cyferki na pudełkach!