AGD klasy A, B, C… Co oznaczają etykiety energetyczne?

Wybór odpowiedniego sprzętu AGD wymaga dzisiaj zrozumienia nowego systemu oznaczeń energetycznych, który od marca 2021 roku funkcjonuje w całej Unii Europejskiej. Wcześniejsze skomplikowane oznaczenia z plusami (A+, A++, A+++) zostały zastąpione przejrzystą skalą od A do G, dzięki czemu powinny zyskać na czytelności.

Ta zmiana była odpowiedzią na problem, z którym borykali się konsumenci przez lata - w starej klasie A+++ mieściło się około 80% urządzeń dostępnych na rynku, przez co rozróżnienie naprawdę efektywnych modeli stało się niemożliwe.

Jak działają nowe klasy energetyczne

Nowa skala energetyczna opiera się na siedmiu literach, gdzie klasa A oznacza najwyższą efektywność energetyczną, a klasa G najniższą. Każda litera ma przypisany charakterystyczny kolor – od ciemnozielonego dla klasy A, przez jasną zieleń, żółć, pomarańcz, aż po czerwień dla najgorszej klasy G. System ten został zaprojektowany w taki sposób, aby producenci mieli motywację do ciągłego ulepszania swoich urządzeń.

Kluczową decyzją było zostawienie klas A i B początkowo pustych lub z bardzo ograniczoną liczbą modeli. Klasy te zostały zarezerwowane dla przyszłych technologii, które będą jeszcze bardziej energooszczędne niż obecne rozwiązania. Dzięki temu uniknie się kolejnych zmian systemu oznaczeń za kilka lat, gdy technologia się rozwinie.

Klasa A – najwyższa efektywność energetyczna

Klasa A oznaczona ciemnozielonym kolorem stanowi szczyt efektywności energetycznej dostępnej obecnie na rynku. Urządzenia tej klasy zużywają najmniej energii w stosunku do swojej funkcjonalności. Początkowo klasa ta była praktycznie nieosiągalna dla większości sprzętów domowych, ale rozwój technologii sprawił, że obecnie można znaleźć na rynku lodówki, zmywarki i pralki o tej klasie.

Na rynku polskim urządzenia klasy A reprezentują najdroższy segment, ale ich zakup szybko się zwraca dzięki niskim kosztom eksploatacji. Lodówki tego typu mają kompresor inwerterowy dostosowujący swoją moc do aktualnych potrzeb, minimalizując zużycie prądu.

Dla pralek klasa A oznacza urządzenia z najnowocześniejszymi silnikami inwerterowymi i zaawansowanymi algorytmami prania, które optymalizują zużycie wody, energii i detergentów. Takie pralki często wykorzystują technologie sztucznej inteligencji do rozpoznawania rodzaju tkanin i stopnia zabrudzenia.

Klasa B – bardzo wysoka sprawność

Klasa B oznaczona jasnozielonym kolorem to urządzenia o bardzo wysokiej sprawności energetycznej. Stosunkowo niewiele modeli na rynku osiąga tę klasę, ale te, które to robią, oferują doskonały kompromis między ceną a efektywnością. Różnica w zużyciu energii między klasą A i B jest niewielka, ale może być odczuwalna w długoterminowych kosztach eksploatacji.

Urządzenia klasy B często wyposażone są w podobne technologie jak te z klasy A, ale mogą mieć nieco starszą generację kompresorów lub silników, albo mniej zaawansowane systemy zarządzania energią. Dla większości gospodarstw domowych stanowią bardzo dobry wybór, oferując wysoką efektywność przy rozsądnej cenie zakupu.

Klasa C – bardzo dobra efektywność

Klasa C oznaczona kolorem żółtozielonym obejmuje urządzenia, które wcześniej znajdowały się w najwyższej klasie A+++. To jeden z najważniejszych aspektów nowego systemu – urządzenie, które przed 2021 rokiem było oznaczone jako A+++, obecnie może mieć klasę C, ale jego rzeczywista efektywność energetyczna pozostała bez zmian.

Na rynku polskim klasa C stanowi najbardziej popularny segment. Większość nowoczesnych lodówek, pralek i zmywarek sprzedawanych w sklepach to właśnie modele klasy C. Charakteryzują się one dobrym stosunkiem jakości do ceny i oferują wszystkie podstawowe technologie energooszczędne, takie jak systemy No Frost w lodówkach czy silniki inwerterowe w pralkach.

Dla lodówek klasa C oznacza modele z kompresorami inwerterowymi, które automatycznie regulują swoją pracę w zależności od potrzeb. Takie urządzenia często posiadają funkcje szybkiego chłodzenia i zamrażania, systemy cyrkulacji powietrza zapobiegające powstawaniu szronu oraz zaawansowane systemy kontroli temperatury.

Klasa D – dobry poziom energooszczędności

Klasa D oznaczona żółtym kolorem reprezentuje środkową klasę efektywności energetycznej w nowej skali. To urządzenia, które wcześniej mogły być oznaczone jako A++ i nadal oferują dobry poziom energooszczędności. Znajdują się dokładnie w połowie drogi między najlepszymi a najgorszymi modelami dostępnymi na rynku.

Modele klasy D często stanowią wybór dla osób szukających kompromisu między ceną zakupu a kosztami eksploatacji. Może to być szczególnie atrakcyjne rozwiązanie dla telewizorów większych przekątnych, gdzie klasa D nadal zapewnia rozsądne zużycie energii przy znacznie niższej cenie niż modele z wyższych klas.

W przypadku lodówek klasa D może oznaczać modele z tradycyjnymi kompresorami lub starszą generacją technologii inwerterowych. Nadal będą to urządzenia niezawodne i relatywnie oszczędne, ale ich roczne zużycie energii będzie wyższe niż w przypadku klas A-C.

Klasa E – umiarkowana efektywność

Klasa E oznaczona kolorem pomarańczowym może wydawać się niska, ale w rzeczywistości można znaleźć na niej sprzęt, który nie zwiększy znacząco rachunków za prąd. To szczególnie prawdziwe w przypadku urządzeń o dużych gabarytach lub specjalistycznych funkcjach, gdzie sama wielkość lub zaawansowanie techniczne wpływa na klasyfikację energetyczną.

Dla telewizorów klasa E wcale nie jest złym wyborem, szczególnie jeśli mówimy o modelach z większymi przekątnymi ekranu czy zaawansowanymi technologiami wyświetlania. Telewizory z wyświetlaczami OLED lub QLED często mają klasę E ze względu na energochłonność tych technologii, ale nadal są znacznie bardziej efektywne niż starsze modele LCD.

Przy wyborze urządzeń klasy E warto zwrócić uwagę na dodatkowe funkcje energooszczędne, takie jak tryby eco, automatyczne wyłączanie czy inteligentne zarządzanie poborem mocy. Takie rozwiązania mogą znacznie zmniejszyć rzeczywiste zużycie energii w codziennym użytkowaniu.

Klasa F – wysoka energochłonność

Klasa F oznaczona kolorem czerwono-pomarańczowym to przedostatni poziom energooszczędności w nowej skali. Urządzenia tej klasy mają wysokie zapotrzebowanie na energię elektryczną. W dawnej klasyfikacji odpowiadała ona klasom A lub B, ale w nowych realiach oznacza sprzęt o ograniczonej efektywności energetycznej.

Modele klasy F mogą być atrakcyjne cenowo w momencie zakupu, ale ich eksploatacja będzie kosztowna. Różnica w zużyciu energii między klasą F a klasami wyższymi może oznaczać dodatkowe kilkaset złotych rocznie na rachunkach za prąd, szczególnie w przypadku urządzeń pracujących całą dobę, jak lodówki.

Przy rozważaniu zakupu urządzenia klasy F warto przeprowadzić kalkulację całkowitego kosztu posiadania przez kilka lat. Często okazuje się, że droższy model z wyższą klasą energetyczną zwróci się poprzez niższe koszty eksploatacji już po 2-3 latach użytkowania.

Klasa G – najwyższa energochłonność

Klasa G oznaczona czerwonym kolorem to najniższa klasa energetyczna, świadcząca o największym zużyciu prądu i negatywnym wpływie na środowisko. W dawnej klasyfikacji odpowiadała ona klasom B i C. Urządzenia tej klasy charakteryzują się bardzo wysokim poborem energii w stosunku do oferowanej funkcjonalności.

Zakup sprzętu klasy G może być uzasadniony tylko w wyjątkowych sytuacjach, na przykład gdy potrzebujemy bardzo taniego urządzenia tymczasowego lub specjalistycznego sprzętu, gdzie aspekty inne niż efektywność energetyczna są priorytetowe. W większości przypadków koszt eksploatacji takiego urządzenia szybko przewyższy oszczędności poczynione przy zakupie.

Urządzenia klasy G często reprezentują starsze technologie lub modele podstawowe bez żadnych funkcji energooszczędnych. Mogą to być lodówki bez systemów No Frost, pralki z tradycyjnymi silnikami czy telewizory ze starszymi panelami wyświetlającymi.

Jak wybrać optymalną klasę dla różnych urządzeń

Wybór odpowiedniej klasy energetycznej zależy od typu urządzenia, intensywności jego użytkowania i naszego budżetu. Dla lodówek, które pracują 24 godziny na dobę przez cały rok, warto inwestować w jak najwyższą klasę energetyczną. Różnica w kosztach eksploatacji między klasą A a klasą E może wynosić kilkaset złotych rocznie.

W przypadku pralek, które są używane kilka razy w tygodniu, klasa B lub C może być optymalnym wyborem. Nowoczesne pralki tej klasy posiadają silniki inwerterowe, które zapewniają cichą pracę i długą żywotność, a różnica w zużyciu energii w porównaniu do klasy A nie będzie drastyczna przy umiarkowanym użytkowaniu.

Dla zmywarek, podobnie jak dla pralek, klasy B-C oferują dobry kompromis. Warto zwrócić uwagę na programy eco, które znacznie redukują zużycie wody i energii, nawet jeśli cykl trwa dłużej. Zmywarki z klasą C często oferują zaawansowane funkcje, takie jak połowa załadunku czy automatyczne rozpoznawanie stopnia zabrudzenia naczyń.

Telewizory wymagają indywidualnego podejścia. Dla modeli o średnich przekątnych (do 55 cali) warto celować w klasy B-C. Większe przekątne lub zaawansowane technologie wyświetlania mogą oznaczać niższą klasę energetyczną, ale nadal mogą być rozsądnym wyborem, jeśli będziemy korzystać z funkcji energooszczędnych.

Dodatkowe elementy etykiet energetycznych

Nowe etykiety energetyczne zawierają znacznie więcej informacji niż tylko klasę energetyczną. Każda etykieta zawiera kod QR, który po zeskanowaniu smartfonem przekierowuje do europejskiej bazy danych EPREL z szczegółowymi informacjami technicznymi o urządzeniu.

Na etykietach lodówek znajdziemy informacje o pojemności komory chłodzącej i zamrażającej, poziomie hałasu wyrażonym w decybelach oraz klasie emisji hałasu w skali od A do D. Dla pralek etykiety pokazują zużycie wody na pełny cykl prania, czas trwania cyklu eco, klasę efektywności wirowania i pojemność bębna.

Etykiety zmywarek informują o liczbie kompletów naczyń, jakie można w nich umieścić, zużyciu wody na cykl oraz czasie trwania programu eco. Telewizory mają na etykietach informacje o przekątnej ekranu i zużyciu energii w trybie HDR, co jest szczególnie ważne przy ocenie nowoczesnych modeli.

Nowe etykiety energetyczne to nowa jakość

Nowy system klas energetycznych od A do G znacznie ułatwił porównywanie urządzeń pod kątem efektywności energetycznej. Wybór odpowiedniej klasy powinien uwzględniać typ urządzenia, częstotliwość użytkowania oraz długoterminowe koszty eksploatacji. Dla urządzeń pracujących całą dobę, takich jak lodówki, inwestycja w wyższą klasę energetyczną zawsze się opłaca. Dla innych sprzętów warto znaleźć rozsądny kompromis między ceną zakupu a kosztami eksploatacji, pamiętając, że różnica kilkuset złotych przy zakupie może oznaczać tysiące złotych oszczędności w ciągu kilku lat użytkowania.