ChatGPT do szkoły? Oto 10 dobrych promptów dla uczniów i nauczycieli!

Sztuczna inteligencja (AI) dociera dziś ze swoimi możliwościami do niemal wszystkich dziedzin naszego życia, w których jej wykorzystanie jest przydatne. ChatGPT stał się więc narzędziem rutynowo stosowanym w wielu zawodach i nic dziwnego, że pojawił się także w placówkach edukacyjnych.

Chatbot AI może pomóc zarówno uczniom, np. w lepszym przyswajaniu materiału zawartego w podstawie programowej, jak i nauczycielom, choćby lepiej organizując ich pracę. Kluczem do sukcesu i pełnej satysfakcji z wyników, jakie otrzymujemy za pośrednictwem ChatGPT, jest jednak poprawne stosowanie promptów, czyli poleceń wydawanych sztucznej inteligencji.W tym artykule wyjaśnimy, czym dokładnie są te prompty, jak ich poprawnie używać i w jakich sytuacjach okazują się naprawdę przydatne. Lecimy! 

Czym są prompty dla ChatGPT?

Termin “prompt” w tłumaczeniu z języka angielskiego oznacza “podpowiedź” i to właśnie dlatego są one kluczowe dla poprawności wyników generowanych przez chatbota od firmy OpenAI.

W kontekście odnoszącym się do sztucznej inteligencji (AI) prompty to zarówno ogólne polecenia, jakie wydajemy chatbotowi (np. ułóż wiersz na Dzień Kobiet), jak i sugestie dotyczące charakteru żądanego wyniku (np. niech ten wiersz będzie utrzymany w ironicznym stylu) oraz podpowiedzi, które mają go nakierować na konkretny kierunek (np. zainspiruj się wierszem Konstantego Gałczyńskiego “Dzień Kobiet”).

Dobrze wybrany i zastosowany prompt może więc okazać się kluczem, który otworzy nam nowe perspektywy do swego rodzaju dialogu ze sztuczną inteligencją. Jego użycie decyduje o procesie analizy danych oraz późniejszej reakcji AI na dany zbiór informacji.

Prompty mogą przybierać różne formy, od zdań rozkazujących (stwórz, opracuj, przygotuj, oblicz) do pytających (jak coś zrobić? gdzie powinienem szukać? która opcja będzie lepsza?).

 

Jak pisać skuteczne prompty dla ChatGPT?

Przede wszystkim należy postawić na jasny i bezpośredni charakter komunikatów. Nie zaleca się stosowania otwartych poleceń oraz ogólnikowych zwrotów, które ChatGPT mógłby zinterpretować na kilka sposobów. Tutaj warto stosować bezpośrednie i ukierunkowane na dany cel polecenia. W innym przypadku AI może nam udzielać otwartych odpowiedzi, które będą mieć wiele znaczeń lub okażą się po prostu nieprzydatne.

Należy mieć na względzie, że ChatGPT jest tak zaprogramowany, by komunikować się z nim za pośrednictwem języka naturalnego. Oznacza to, że polecenia wydawane mu w języku typowym dla specjalistów od zaawansowanych technologii mogą mu sprawić kłopot interpretacyjny. Co więcej, nie zrażaj się na starcie, jeśli chatbot nie odpowie od razu na twoją prośbę tak, jak się spodziewałeś. W przypadku nieudzielenia kompletnej odpowiedzi, spróbuj inaczej sformułować prompt lub rozbudować go o kolejne polecenia.

Warto eksperymentować z promptami. Tak samo jak czasem komunikacja między dwoma prawdziwymi osobami może przybierać różną formę, tak wprowadzenie danych elementów do rozmowy z chatbotem może mu pomóc lepiej generować potrzebne nam treści.

Nie jestem zadowolony z odpowiedzi, co robić?

Ogólne założenie, o których wspominaliśmy powyżej się nie zmieniają w przypadku niedziałającego na pierwszy rzut oka prompta. Jeśli odpowiedź ChatGPT nas nie satysfakcjonuje, możemy zindentyfikować wady we własnym zakresie. ChatGPT lubi na przykład stosować wiele punktorów i styli, ale jeśli nam to akurat nie pasuje, możemy mu to zakomunikować za pośrednictwem prostej komendy "nie stosuj punktorów, nie listuj. Wszystkie informacje zawrzyj w krótkich akapitach podzielonych śródtytułami". Sztuczna inteligencja wówczas zredaguje tekst tak, jak tego chcemy.

Jeśli szukamy na przykład rozbudowanego streszczenia wielu interesujących nas tematów w jednym tekście, również możemy mu to zakomunikować - na przykład według poniższego briefu:

Stwórz streszczenie informacji zawartych w tekście. Postępuj według poniższych wytycznych:

1. Opisz ogólnie, o czym mówi autor przedstawionego tekstu

2. Rozwiń myśl na temat [temat]

3. Wypunktuj najważniejsze rzeczy z [temat]

4. Nie zrozumiałem [temat], wyjaśnij

5. Sprawdź, czy [temat] jest plagiatem*

Ogranicza nas tak naprawdę wyłącznie nasza inwencja i kilka limitów związanych z GPT, zarówno darmowym, jak i tym płatnym. Warto jednak eksperymentować i stosować się przede wszystkim do zasady, mówiącej o tym, że sztucznej inteligencji należy o wszystkim pisać, bo wielu, a w zasadzie większości rzeczy się po prostu nie domyśli.

*ChatGPT korzysta z bazy danych z kwietnia 2023 roku. Proszony o zidentyfikowanie potencjalnego plagiatu może, ale wcale nie musi tego wyraźnie zakomunikować.

 

Jak ChatGPT pomaga w edukacji?

ChatGPT jest w stanie przygotować niezbędne materiały dydaktyczne dla nauczycieli, które pomogą w lepszej interakcji z uczniami. To narzędzie jest również bardzo pomocne w kwestiach organizacji pracy. Sztuczna inteligencja (AI) przydaje się m.in. gdy trzeba:

• przygotować plan lekcji dla różnych grup w danej placówce,

• opracować konspekt zajęć, 

• dostosować określone ćwiczenia dla uczniów z indywidualnym planem nauczania,

• dokonać analizy wyników oraz podsumowujących ich raportów.

Natomiast w przypadku uczniów, którzy korzystają z ChatGPT, AI może pomóc w takich czynnościach, jak:

• wyselekcjonowanie najbardziej potrzebnych informacji z danego zbioru danych,

• sprawdzenie i wprowadzenie korekty we wskazanym zadaniu domowym,

• wskazanie inspiracji w przypadku braku pomysłu na określony temat referatu,

• testowanie naszej wiedzy z danego materiału.

Zalety korzystania z ChatGPT przez nauczycieli

Sztuczna inteligencja (AI) ma przede wszystkim pomagać człowiekowi w jego codziennych działaniach. Dzięki asystentom AI możemy podejść do pracy z zupełnie innym nastawieniem i nie traktować jej jako czasochłonnej męczarni. Poniżej wymieniamy kilka korzyści, jakie nauczyciele mogą czerpać z wdrożenia ChatGPT do swojej pracy.

• Optymalizacja czasu: ChatGPT potrafi w kilka sekund wygenerować odpowiedź na dobrze sformułowany prompt, więc nauczyciel jest w stanie zaoszczędzić wiele czasu w każdym dniu swojej pracy. 

• Poprawa jakości lekcji: Uciekanie się do pomocy ChatGPT, by ten wyszukał i skompletował w jednym miejscu materiały dydaktyczne, pomaga nauczycielom lepiej przygotować się do zajęć. Dzięki temu organizacja pracy stoi na znacznie lepszym poziomie, a jej efekty przynoszą oczekiwane rezultaty.

• Szeroki zakres danych: OpenAI szkoliło ChatGPT na podstawie bardzo dużej ilości informacji, więc nauczyciele z praktycznie każdego przedmiotu i poziomu edukacji są w stanie znaleźć tu potrzebne materiały do swojej pracy. 

• Urozmaicanie programu zajęć: Wielu nauczycieli po kilku latach pracy w swoim zawodzie zaczyna czuć wypalenie. Sztuczna inteligencja jest w stanie dostarczyć im nowe zasoby i formy dalszego rozwoju zawodowego. Można tu wymienić chociażby nowe metody nauczania oraz bardziej efektywne praktyki.

TOP 5 promptów ChatGPT dla uczniów

Poniżej przedstawiamy 5 promptów dla uczniów szkół średnich, które mogą okazać się bardzo praktyczne przy korzystaniu z ChatGPT.

Szukanie informacji w temacie danego zagadnienia

• Prompt: „Podaj informacje na temat [temat]”

Generowanie określonego zakresu materiału do nauczenia się

• Prompt: „Podsumuj kluczowe punkty dotyczące [tematu]”

Pomoc w znalezieniu źródeł badawczych 

• Prompt: „Wymień kilka odpowiednich źródeł dla [temat]”

Objaśnianie treści, której zrozumienie sprawia nam kłopot

• Prompt: „Wyjaśnij [pojęcie] prostymi słowami”

Przygotowanie do egzaminów

• Prompt: „Jakie są najważniejsze rzeczy, które warto wiedzieć na [temat] ?”

TOP 5 promptów ChatGPT dla nauczycieli

Tutaj natomiast prezentujemy 5 promptów, które z pewnością przydadzą się każdemu nauczycielowi, niezależnie od przedmiotu, jakiego naucza.

Dopasowanie programu nauczania do danej grupy

• Prompt: „Podaj przykłady [tematu] dla uczniów na poziomie [klasy]”

Generowanie opisu omawianego planu zajęć

• Prompt: „Wyjaśnij kluczowe pojęcia [tematu] prostym językiem”

Układanie planu praktycznych ćwiczeń dot. danego tematu

• Prompt: „Zapewnij uczniom praktyczne zajęcia związane z [tematem]”

Podsumowania zrealizowanych tematów na lekcji

• Prompt: „Podaj podsumowanie [tematu]”

Opracowanie testu

• Prompt: „Utwórz test z [liczbą] pytań na [temat]”

 

Najlepsze prompty ChatGPT - Podsumowanie

Jak już mogliście dowiedzieć się z tego artykułu, sztuczna inteligencja (AI), działająca w tym przypadku w formie ChatGPT, to bardzo pomocne i praktyczne narzędzie wspierające obie strony w procesie dydaktycznym. Ważne jest jednak, by mieć świadomość tego, że AI stale się rozwija i uczy. Z tą technologią trzeba więc w dalszym stopniu obchodzić się czasami jak z dzieckiem, które dopiero stawia swoje pierwsze kroki na danych płaszczyznach.

Mam tu na myśli, że bywają sytuacje, gdy musimy uzbroić się w cierpliwość i spróbować kilku podejść, by „dogadać się” z chatbotem na tyle, aby przyswoił nasze komunikaty w stopniu wystarczającym do wygenerowania oczekiwanej odpowiedzi. Należy także pamiętać, że jest to maszyna, która tak samo jak człowiek może popełniać błędy i się mylić. ChatGPT może zatem wyręczać nas w kreatywnym tworzeniu określonych treści, ale jeśli szukamy za jego pośrednictwem informacji, które chcemy wykorzystać na potrzeby zaliczenia danego zadania w szkole lub pracy, warto sprawdzić je również w innych źródłach.

Na koniec powiem tylko, że "promptowanie" nie ogranicza się do jednego, rozbudowanego bądź nie, opisu, ponieważ niemal nigdy się nie sprawdza. Każde nieco bardziej rozbudowane zagadnienie wymaga całego łańcucha promptów i doskonalenia we własnym zakresie na bazie informacji podawanych przez ChatGPT. Rzadko kiedy zdarza się taka sytuacja, że jeden prompt wystarcza to tego, aby otrzymać odpowiedź, na jaką liczyliśmy.