Test D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30. Stylowy router Wi-Fi 6 z obsługą mesh

Pod koniec ubiegłego roku D-Link wprowadził do sprzedaży nowy router AQUILA PRO AI Wi-Fi 6 Smart AX3000 Mesh M30, który jak sama nazwa wskazuje, napędzany jest przez algorytmy sztucznej inteligencji. Fakt, że technologia AI staje się wszechobecna, raczej nikogo nie dziwi, choć równie często za podobnymi hasłami kryje się jedynie zwykły marketing. A jak jest w tym przypadku? Sprawdzimy, ale najpierw rzućmy okiem na inne aspekty nowości D-Linka, która już na pierwszy rzut oka wyróżnia się też bardzo oryginalnym wyglądem. Powinien on dobrze wkomponować się w nowoczesne wnętrza, ale mamy nadzieję, że para nie poszła tylko w design i producent równie mocno przyłożył się do możliwości tego routera. 

• D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - specyfikacja
• D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - budowa zewnętrzna
• D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - konfiguracja i oprogramowanie
• D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - wydajność
• D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - podsumowanie

D-Link  AQUILA PRO AI Wi-Fi 6 Smart AX3000 Mesh M30 to router mesh napędzany jest przez algorytmy sztucznej inteligencji. Sprawdzamy, co potrafi.

Producent chwali się, że AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 zawiera pięć anten zapewniających pokrycie sygnałem sieci bezprzewodowej w 360 stopniach. Konstrukcja macierzy antenowej routera zapewniać ma silniejszy sygnał Wi-Fi przez zwiększenie zasięgu sferycznego i eliminację tzw. martwych stref. Pojedyncze urządzenie oferować ma zasięg do 260 m², ale można go łatwo rozszerzyć, dokupując kolejne jednostki i tworząc sieć mesh. 

AQUILA PRO AI M30 to sprzęt klasy AX3000, co oznacza, że łączna przepustowość obu pasm wynosi 3 Gb/s, 574 Mb/s w przypadku 2.4 GHz i 2403 Mb/s dla 5 GHz. Nie zabrakło też obsługi kanału o szerokości 160 MHz, co jest jedną z głównych zalet standardu Wi-Fi 6, a urządzenie pochwalić może się też gigabitowym portem WAN i czterema gigabitowymi portami LAN do podłączenia przewodowego. Do tego dochodzi wsparcie dla czterech jednoczesnych strumieni, modulacji 1024 QAM, techniki BSS-colouring, MU-MIMO oraz OFDMA, a producent nie zapomniał też o bezpieczeństwie, stąd też obecność WPA3. 

AQUILA PRO AI M30 korzystać ma z algorytmów sztucznej inteligencji w narzędziach AI Wi-Fi Optimiser, AI Mesh Optimiser oraz AI Traffic Optimiser, ale bliżej przyjrzymy się tym funkcjom podczas omawiania oprogramowania. D-Link stawia także na ekologię i jak się w związku z tym chwali, AQUILA PRO AI M30 posiada obudowę wykonaną częściowo z materiału pochodzącego z recyklingu (PCR). Co więcej, do 99% nadruku na opakowaniu użyto naturalnego atramentu roślinnego bez oleju mineralnego (MOF), natomiast pudełko zaprojektowano tak, by zmniejszyć zużycie farby drukarskiej o ponad 55%.

D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - specyfikacja

No dobra, ale ile trzeba zapłacić za ten sprzęt? Router można kupić od ok. 365 zł. Cena może nie jest przesadnie wygórowana, choć nie jest też wybitnie atrakcyjna, bo tej klasy routery można kupić już wyraźnie taniej. Trzeba jednak pamiętać, że mamy tu do czynienia ze sprzętem z obsługą technologii mesh. Poza tym z doświadczenia wiemy, że w przypadku sprzętu sieciowego sugerowanie się gołą specyfikacją często mija się z celem i dopiero testy naprawdę zweryfikują ten produkt.

D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - budowa zewnętrzna i wykonanie

AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 przychodzi do nas w bardzo zgrabnym opakowaniu utrzymanym w charakterystycznej dla D-Linka jasnoniebieskiej kolorystyce. W środku poza samym routerem znajdziemy także zasilacz, kabel ethernetowy i obowiązkową dokumentację - w tym aspekcie produkt niczym szczególnym się nie wyróżnia. 

Tego samego nie można jednak powiedzieć o jego wyglądzie, który jest bardzo nowoczesny i ewidentnie wyróżnia się nie tylko na tle klasycznych routerów, ale nawet bardziej stylowych zestawów mesh. D-Link postawił bowiem na nietuzinkowy kształt sprzętu z bokami urządzenia zakrzywionymi czy zawiniętymi do środka. W połączeniu z kolorystyką stawiającą na połączenie bieli i pastelowego jasnoniebieskiego (ten wpada nieco w szarości) daje to efekt designerskiego sprzętu od marek klasy premium i zapewne taki był zamysł producenta. Do tego router jest niewielki, bo mierzy tylko 181.5 × 129.2 × 66.0 mm i nie posiada żadnych zewnętrznych anten, dzięki czemu potrzebuje naprawdę niewiele miejsca. Ze względu na oryginalne wzornictwo, nie będziemy zaś chcieli chować go po kątach, kryjąc przed wzrokiem gości (choć to oczywiście kwestia gustu). 

Przyglądając się AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 nieco uważniej, dostrzeżemy logo producenta w górnej części, a za nim kryje się otwór wentylacyjny, przez który wypuszczane jest ciepłe powietrze z wnętrza routera. W przedniej części centralnie umieszczono zaś pojedynczą sporych rozmiarów wielokolorową diodę informującą o statusie sprzętu. Spód jest mocno perforowany, a znajdziemy tu również tabliczkę znamionową, uchwyty do montażu ściennego i gumowe nóżki antypoślizgowe.

Z tyłu mamy cztery porty ethernetowe LAN i jeden WAN, wszystkie w standardzie gigabitowym. Co ciekawe, producent zdecydował się na wyróżnienie WAN na żółto, a LAN-ów na biało - przeważnie WAN jest niebieski, a reszta portów żółta. Całości dopełniają zaś przyciski WPS, Power, LED On/Off (do wyłączania/włączania diody), dyskretny reset oraz gniazdo zasilające. Oznacza to, że nie uświadczymy tu żadnego portu USB, który pozwoliłby podłączyć nośnik danych udostępnianych w domowej sieci czy drukarkę. 

D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - konfiguracja i oprogramowanie

D-Link umożliwia nam konfigurację i zarządzanie routerem zarówno poprzez tradycyjny interfejs przeglądarkowy, jak i aplikację mobilną AQUILA PRO AI. Oba sposoby są bardzo szybkie i bezproblemowe, a producent prowadzi nas krok po kroku przez wszystkie etapy, które ograniczają się praktycznie do wykonywania prostych komend i potwierdzania ich w oprogramowaniu. Pomaga też fakt, że aplikacja została przetłumaczona na język polski, więc poradzą sobie z nim nawet największy laicy. Szkoda jednak, że interfejs przeglądarkowy nie doczekał się polonizacji, ale mamy nadzieję, że jest to kwestia czasu. Niemniej, mniej zaawansowane w obsłudze sprzętu sieciowego osoby, które nie potrzebują bardziej rozbudowanych opcji i nie lubią „bawić się” ustawieniami, mogą ograniczyć się do konfiguracji z poziomu smartfona, a użytkownicy z zacięciem administratorów otrzymują klasyczny panel do zarządzania routerem, co ostatnimi czasy wcale nie jest standardem.

Sam interfejs przeglądarkowego oprogramowania prezentuje się dość minimalistycznie i niewątpliwie jest przejrzysty, przez co łatwo się po nim nawiguje. Wszystkie opcje zostały pogrupowane z lewej strony w kilku wydzielonych zakładkach, ułatwiając ich odnajdywanie, choć przełączanie między opcjami mogłoby się odbywać się szybciej, bo czasem następuje przeładowanie strony, które trwa kilka długich sekund.

Jeśli zaś chodzi o dostępne opcje, znajdziemy tu okno startowe z podstawowymi informacjami na temat statusu połączenia, klientów korzystających z sieci itd. Dalej mamy Ustawienia pogrupowane na kilka podzakładek, począwszy od kreatora konfiguracji, przez, Internet, sieć bezprzewodową (Wi-Fi), Sieć (Network), po dostęp w ramach chmury (D-Link Cloud) czy tryb działania (router lub punkt dostępowy). W ramach ustawień sieci bezprzewodowej możemy włączyć obsługę Mesh czy SmartConnect (automatyczne wybieranie pasma). 

Wszystko wydaje się sensownie pogrupowanie i podoba nam się, że producent nie zalewa nas opcjami i w większości przypadków, by uzyskać dostęp do tych bardziej zaawansowanych, trzeba kliknąć dodatkowo Konfiguracja zaawansowana. Dopiero tu znajdziemy możliwość wyboru kanału czy jego szerokości (włącznie z 160 MHz) dla sieci Wi-Fi. Nie zabrakło też możliwości utworzenia sieci dla gości, ale to już praktycznie standard. 

Dalej mamy kartę Funkcje (Features), gdzie kryją się opcje całkiem rozbudowanej kontroli rodzicielskiej (z możliwością blokowania stron, tworzenia harmonogramów itd., ale filtrowanie stron tak naprawdę nie ma żadnych predefiniowanych filtrów i wymaga od rodziców ręcznego wpisywania konkretnych adresów), Usługa QoS (dość podstawowa, gdzie możemy ustawić limity pobierania i wysyłania czy nadawać priorytety poszczególnym klientom, ale działa bez zarzutu) czy Firewall. Jest też Quick VPN z możliwością szybkiego tworzenia profili z bezpiecznym dostępem do sieci LAN, których możemy użyć do konfiguracji innych urządzeń połączonych poprzez bezpieczny tunel VPN, Dynamic DNS czy Port Forwarding. 

Z kolei w sekcji Zarządzanie znajdziemy opcje ustawiania czasu i harmonogramów, logów systemowych, administracyjne (w tym wyłączenia diod statusu), aktualizacji czy statystyki. To praktycznie tyle i trzeba przyznać, że software spisywał się bez zarzutu. 

Tu warto na moment zatrzymać się przy funkcjach związanych ze sztuczną inteligencją, i tak wbudowany Wi-Fi AI Optimizer odpowiada za łączenie się z najlepszym kanałem Wi-Fi, podczas gdy AI Traffic Optimiser przydziela przepustowość różnym aplikacjom z uwzględnieniem priorytetów danych wrażliwych na opóźnienia, co przekłada się na optymalne działanie i stabilność sieci. Do tego dochodzi jeszcze AI Mesh Optimiser, które zapewniać ma lepszy zasięg sieci dzięki automatycznemu wyborowi ścieżki i funkcji automatycznej naprawy.

Opcje związane ze sztuczną inteligencją zdają się dobrze wywiązywać ze sowjego zadania, automatyzując cały proces zarządzania routerem, np. dostosowując optymalny kanał czy też kładąc priorytet na przesyłanie najważniejszych danych (np. streaming filmu w 4K na Netflixie czy gaming). Z drugiej strony konkurencja też stosuje takie algorytmy i nie chwali się wykorzystywaniem technologii AI, choć to pewnie tylko kwestia czasu, patrząc na boom na sztuczną inteligencję. Sama aplikacja Aquila Pro AI oferuje mocno okrojony zestaw funkcji, ale jest intuicyjna i prosta w obsłudze, a do tego telefon mamy praktycznie zawsze pod ręką, więc taka opcja zarządzania routerem zawsze jest mile widziana. Choć to raczej jedynie pomocnicze narzędzie. 

D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30 - wyniki testów

Siła sygnału

Na początek sprawdzamy siłę sygnału dystrybuowanego przez router D-Link AQUILA PRO AI AX3000 Mesh M30. Tu nastąpiła zmiana w naszej procedurze, bo pomiarów dokonujemy teraz w jednokondygnacyjnym domu o powierzchni ok. 165 m². Nasza procedura testowa zakłada pomiar w pięciu różnych punktach, warto podkreślić, że wszystkie ściany oddzielające pomieszczenia wykonane są z bloczków betonowych. Co prawda router wyposażony został w pięć wewnętrznych anten, ale wielokrotnie widzieliśmy już (choćby w przypadku testów zestawów mesh), że te radzą sobie równie dobrze co zewnętrzne. Pomiary to potwierdziły, ponieważ nowy router D-Link wypada w tym aspekcie naprawdę nieźle. Czy jednak na tyle dobrze, by poradzić sobie samodzielnie z powierzchnią 260 m², jak obiecuje producent? Tu mamy dość poważne wątpliwości, ale z racji tego, że nie mieliśmy okazji tego zweryfikować, pozostawiamy odpowiedź na to pytanie w zawieszeniu. 

Wydajność WAN/LAN

W przypadku wydajności interfejsów WAN/LAN obyło się bez większych zaskoczeń, gdyż wyniki odnotowane zarówno w testach LAN, jak i WAN, są zgodne z oczekiwaniami. Oznacza to, że router wykorzystuje niemal pełen potencjał gigabitowych złączy ethernetowych. Wyniki uzyskane przez niego w syntetycznych benchmarkach, zarówno dla pobierania, jak i wysyłania danych, są zbliżone do limitu tych portów, a dodatkowo zweryfikowaliśmy je, wykonując testy praktyczne polegające na kopiowaniu jednego dużego pliku (ok. 5 GB) pomiędzy urządzeniami połączonymi przełącznikiem LAN routera - te potwierdzają jego wysoką wydajność w tym zakresie, ponieważ średnia prędkość wynosiła w tym przypadku ok. 117,5 MB/s.

Wydajność bezprzewodowa LAN - Wi-Fi

Testując maksymalną wydajność połączeń bezprzewodowych Wi-Fi trzeba mieć na uwadze takie kwestie, jak np. zagęszczenie sieci w okolicy, dlatego też przeprowadzane przez nas testy realizowane były na różnych kanałach i o różnych porach dnia (i nocy), by możliwie najlepiej sprawdzić pełen potencjał routera. W ten sposób staraliśmy się zniwelować wpływ niepotrzebnych zakłóceń na naszą testową sieć. Z tego też powodu wyniki uzyskiwane przez was na tym samym sprzęcie mogą odbiegać od naszych rezultatów i warto o tym pamiętać. Procedura testowa opierała się dwóch komputerach, pierwszy podłączony był do portu LAN routera i posłużył nam za serwer, a drugi z kartą sieciową ASUS PCE-AX58U pełnił rolę klienta. Wydajność sieci 5 GHz w takim scenariuszu wykorzystywała praktycznie pełnię możliwości gigabitowego portu LAN (syndrom wąskiego gardła) i ciekawi byliśmy, jak pasmo to wypadnie, kiedy zostanie spuszczone z łańcucha. W przypadku 2,4 GHz wyniki również wypadają dobrze, choć widać, że podobnie jak w przypadku routerów rywali D-Linka, to pasmo nie stanowi już dla producentów priorytetu. Na duży plus zaliczyć trzeba jednak stabilność wydajności wraz ze wzrostem odległości od routera. Spadki w tym przypadku są zauważalnie niższe niż w typowych routerach mesh. 

Wydajność bezprzewodowa Wi-Fi - Wi-Fi

Wyniki w ramach w pełni bezprzewodowych połączeń przy wykorzystaniu pasma 5 GHz są niezłe, ale liczyliśmy na więcej, szczególnie że router wykorzystuje kanał o szerokości 160 MHz, co przez wiele osób uznawane jest za najważniejszą nowość standardu Wi-Fi 6. W przypadku pasma 2,4 GHz obyło się bez niespodzianek. Warto pamiętać, że brak dedykowanego łącza dosyłowego, które wykorzystywane byłoby przez dodatkowe jednostki mesh do wzajemnej komunikacji, sprawia, że musimy liczyć się z wyraźnym spadkiem wydajności w momencie wymiany danych przez takie satelity. Sytuację tę można rozwiązać, łącząc jednostki przewodowo, choć wymaga to przygotowania odpowiedniej infrastruktury, co w wielu przypadkach może być wykluczone.