AMD wypuszcza Ryzeny z rdzeniami Zen 4c - Ryzen 5 7545U i Ryzen 3 7440U

AMD wreszcie wprowadziło na rynek zupełnie nowe układy APU Ryzen 7040 oparte na rdzeniach Zen 4c. Mowa tu o procesorach Ryzen 5 7545U i Ryzen 3 7440U, które przeznaczone są do cienkich i lekkich laptopów. 

Nie jest tajemnicą, że seria Ryzen 7040U rzeczywiście zawiera zarówno rdzenie Zen 4, jak i Zen 4c. Informacje te są dostępne od chwili ogłoszenia serii, ponieważ AMD potwierdziło zastosowanie dwóch różnych matryc w tej linii APU. Przecieki ujawniały dodatkowe szczegóły, sugerując, że niektóre modele tej serii będą zawierać mniejsze rdzenie Zen 4c zapożyczone z serii EPYC do centrów danych.

Teraz AMD oficjalnie przedstawiło dwa nowe modele z serii 7040U, a mianowicie Ryzen 5 7545U i Ryzen 3 7440U, oba wyposażone w kombinację standardowych rdzeni Zen 4 i energooszczędnych Zen 4c. Jest to pierwszy przypadek heterogenicznej architektury procesora, podobnej do hybrydowej konstrukcji procesorów Intel Core z rdzeniami P i E. AMD twierdzi jednak, że ich podejście zapewnia lepszą wydajność z kilku powodów.

AMD oficjalnie przedstawiło dwa nowe modele z serii 7040U: Ryzen 5 7545U i Ryzen 3 7440U, oba wyposażone w kombinację standardowych rdzeni Zen 4 i energooszczędnych Zen 4c.

Rdzenie Zen 4c korzystają z tego samego zestawu instrukcji, co ich standardowe odpowiedniki, zapewniają identyczny IPC i obsługują SMT (wielowątkowość). Warto zauważyć, że nie wymagają aktywacji żadnego harmonogramu systemu operacyjnego, a rdzenie te wykazują wydajność porównywalną do swoich większych odpowiedników. Co więcej, nie ma potrzeby, aby system operacyjny lub jakiekolwiek oprogramowanie określało wykorzystanie rdzenia do gier.

Rdzenie Zen 4c znajdą się w co najmniej trzech produktach: Ryzen 7 7545U, Ryzen 3 7440U i Ryzen Z1. Chipy te oparte są na matrycy Phoenix 2, czasami nazywanej przez entuzjastów „Małym Phoenixem”. Ma ona mniejszą powierzchnię w porównaniu do „Dużego Phoenix” z innym układem rdzenia i podsystemu GPU (137 mm2 w porównaniu do 178 mm2).

Warto zauważyć, że Phoenix 2 nie ma rdzenia XDNA do akceleracji Ryzen AI, a jego maksymalna konfiguracja rdzenia obejmuje dwa rdzenie Zen 4 i cztery Zen 4c. Jednak grafika została wyraźnie przycięta do zaledwie 4 jednostek RDNA3 (Radeon 740M), czyli trzy razy mniej niż Radeonie 780M.

Jakie jest zatem uzasadnienie zastosowania rdzeni Zen 4c w tych procesorach? Zen 4c to mniejszy i gęstszy rdzeń, który wcześniej występował wyłącznie w serwerowej serii EPYC Bergamo. AMD udało się zmniejszyć rozmiar rdzenia o 35% w porównaniu do pełnych rdzeni Zen 4, aczkolwiek kosztem nieco niższych taktowań ze względu na zmniejszone biblioteki o wysokiej wydajności.

Niemniej jednak AMD twierdzi, że ta architektura powinna zapewniać lepszą efektywność energetyczną przy porównywaniu obu rdzeni o tym samym taktowaniu. Oczekuje się, że mniejsze rdzenie Zen 4, z podobnym IPC, będą bardziej energooszczędne przy niższych TDP, co powinno przełożyć się na dłuższy czas pracy na baterii laptopów.

Jeśli chodzi o same chipy, Ryzen 5 7545U maksymalnie wykorzystuje chip „Phoenix 2”, umożliwiając pracę dwóch rdzeni Zen 4 i czterech Zen 4c, wraz z 16 MB pamięci podręcznej L3, 22 MB „całkowitej pamięci podręcznej” (L2 + L3), bazowym taktowaniem procesora 3,20 GHz i trybem boost do 4,90 GHz. TDP tego procesora można skonfigurować od 15 W do 30 W. Z kolei Ryzen 3 7440U to układ czterordzeniowy, obsługujący zarówno rdzenie Zen 4, jak i dwa z czterech dostępnych rdzeni Zen 4c. Współużytkowana pamięć podręczna L3 została zmniejszona do 8 MB, a zatem całkowita pamięć podręczna została zmniejszona do 12 MB. Procesor jest taktowany zegarem 3,00 GHz, z maksymalnym zegarem boost 4,70 GHz. TDP pozostaje w zakresie od 15 W do 30 W. Obydwa modele maksymalnie wykorzystują iGPU Radeon 740M, dzięki czterem dostępnym jednostkom obliczeniowym. Niestety AMD nie ujawniło osobnych prędkości dla rdzeni Zen 4c, tak jak robi to Intel w przypadku rdzeni E. 

Lada moment na rynku powinny pojawić się pierwsze laptopy oparte na procesorach Ryzen 5 7545U i Ryzen 3 7440U.