Unia Europejska nie ufa już USA, urzędnicy dostają jednorazowe telefony w delegacje

Według doniesień Financial Times, Komisja Europejska zaostrzyła środki bezpieczeństwa cyfrowego dla swoich urzędników udających się do Stanów Zjednoczonych, rozdając im specjalne, pozbawione danych laptopy oraz jednorazowe telefony komórkowe. Tego rodzaju środki — dotąd zarezerwowane głównie dla delegacji do krajów takich jak Chiny, Rosja czy Iran — mają na celu ochronę przed ewentualnymi próbami szpiegostwa ze strony amerykańskich służb.

Wydarzenie to symbolizuje pogłębiający się kryzys zaufania między Unią Europejską a jej dotychczasowym strategicznym sojusznikiem zza Atlantyku. Jeden z urzędników UE, komentując sytuację dla FT, stwierdził krótko: „Transatlantycki sojusz się skończył.”

Zmiana wytycznych – zmiana epoki

Cztery niezależne źródła potwierdziły brytyjskiemu dziennikowi, że Komisja zaktualizowała swoje wewnętrzne wytyczne dotyczące wyjazdów służbowych. W przyszłym tygodniu wysokiej rangi urzędnicy KE mają udać się do Waszyngtonu na wiosenne spotkania Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego, ale zrobią to wyposażeni w nowe, neutralne technologicznie urządzenia. „Obawiamy się, że USA mogą próbować uzyskać dostęp do systemów lub danych osobowych naszych urzędników. Środki ostrożności są konieczne” — przyznał jeden z informatorów.

Rzecznik Komisji Europejskiej nie zaprzeczył tym doniesieniom. Stwierdził jedynie, że: „Zaktualizowano arkusze informacyjne dotyczące podróży, aby uwzględnić nowe globalne realia w zakresie cyberzagrożeń”.

Zmiana tonu: z partnera na „sojusznika warunkowego”

To nie tylko kwestia technologii. Relacje polityczne między Europą a USA stają się coraz bardziej napięte, szczególnie odkąd prezydent Donald Trump powrócił do Białego Domu i rozpoczął agresywną ofensywę gospodarczą i dyplomatyczną wobec swoich europejskich partnerów.

W ciągu ostatnich kilku miesięcy amerykańska administracja:

• zagroziła inwazją na Grenlandię,
• wprowadziła cła na europejskie towary,
• poparła kontrowersyjne wypowiedzi Elona Muska,
• wysłała wiceprezydenta J.D. Vance’a do Europy z wykładami o „prawdziwej wolności słowa”,
• oraz — według niektórych doniesień — upokorzyła prezydenta Ukrainy podczas spotkania w Białym Domu.

Niektóre kraje członkowskie UE — m.in. Niemcy, Dania, Finlandia, Holandia i Irlandia — zaktualizowały ostrzeżenia dla obywateli podróżujących do USA, zalecając przestrzeganie przepisów imigracyjnych ze szczególną uwagą, a w przypadku osób transpłciowych wręcz rozważenie rezygnacji z podróży.

Europa nie ufa już „cyfrowej gościnności” Ameryki

Szczególną konsternację w Brukseli wywołał przypadek francuskiego naukowca, któremu odmówiono wjazdu na konferencję naukową w USA po tym, jak służby graniczne odkryły na jego telefonie wpisy krytyczne wobec prezydenta Trumpa. Oficjalnym powodem odmowy był rzekomy dostęp do poufnych informacji, ale wielu obserwatorów uznało to za polityczną represję.

Mimo że nikt oficjalnie nie używa słowa „szpiegostwo”, przekaz jest jasny: cyfrowe bezpieczeństwo urzędników europejskich w USA nie jest już oczywiste.

Luuk van Middelaar, dyrektor Brussels Institute for Geopolitics, skomentował dla FT: „Waszyngton nie jest może Moskwą czy Pekinem, ale to przeciwnik, który nie zawaha się użyć pozaprawnych metod, by chronić swoje interesy. Nawet administracje Demokratów korzystały z tych samych narzędzi. Komisja Europejska po prostu przyjmuje tę rzeczywistość do wiadomości.”

Zaufanie, które wygasło

Ujawnienie przez Edwarda Snowdena faktu, że NSA podsłuchiwała telefon kanclerz Angeli Merkel, było pierwszym mocnym ciosem dla amerykańsko-europejskiego zaufania cyfrowego. Jednak najnowsze wydarzenia pokazują, że cyfrowy podział Zachodu stał się faktem. UE już nie tylko broni się przed technologicznym autorytaryzmem Wschodu — ale także patrzy z rosnącą podejrzliwością na swojego dotychczasowego sojusznika z Zachodu.