W niniejszym teście pod lupę trafiają dwie gry implementujące śledzenie promieni oraz DLSS, a konkretniej mowa o Diablo 4 oraz Dragon's Dogma 2. Co prawda oba te tytuły były już analizowane na łamach ITHardware, lecz od tego czasu pewne rzeczy się w ich przypadku zmieniły, stąd warto przyjrzeć się im ponownie. Tym razem testy wykonano z użyciem karty graficznej GIGABYTE AORUS GeForce RTX 4080 SUPER MASTER, tzn. konstrukcji bazującej na drugim najszybszym GPU w ofercie firmy NVIDIA, będącym lekko przyspieszonym wariantem dobrze znanego układu RTX 4080. W dalszej części dowiecie się, na jaką wydajność we wspomnianych grach może liczyć posiadacz akceleratora tej klasy, ale zanim do tego przejdziemy, kilka słów należy poświęcić ostatnim zmianom w kontekście tych produkcji.
Spis treści:
- Omówienie techniki DLSS 3
- Platforma testowa, metodologia
- Wydajność z włączonym RT i/lub DLSS
- Jakość obrazu z włączonym RT
- Jakość obrazu z włączonym DLSS
- Podsumowanie
Zaczynając od Diablo 4, na premierę, która miała miejsce w czerwcu 2023, próżno było szukać wsparcia śledzenia promieni w tym tytule Blizzard Entertainment. Dostaliśmy jedynie zapewnienie, że na pewnym etapie RT zostanie dodane i rzeczywiście tak się stało, jednak dopiero pod koniec marca 2024 roku. Innymi słowy, na implementację śledzenia promieni trzeba było w tym przypadku czekać niemal 10 miesięcy. Natomiast Dragon's Dogma 2 to gra, która zebrała wyraźną i uzasadnioną krytykę za jej stan techniczny w momencie debiutu. Pomijając zamieszanie z mikrotransakcjami oraz biorąc pod uwagę, iż to produkcja od doświadczonego studia Capcom, niedociągnięcia tak rażące jak choćby brak możliwości rozpoczęcia nowej gry, gdy raz już to zrobiliśmy, mogły budzić zdumienie. Do tego wydajność była, najdelikatniej mówiąc, zwyczajnie słaba. Od premiery twórcy wydali kilka aktualizacji i choć nie wspominają nic o poprawie osiągów, warto sprawdzić, czy nadal jest tak źle, jak było wcześniej, a dodatkowo zweryfikujemy jakość skalowania obrazu DLSS, gdzie Capcom odnotowuje optymalizacje w tym zakresie.
Zarówno Diablo 4, jak i Dragon's Dogma 2 dostały aktualizacje, które sprawiają, że należy przyjrzeć im się ponownie. Zobaczmy, czy warto w nich włączyć RT i DLSS.
Test NVIDIA GeForce RTX 4070 SUPER. Tak powinna wyglądać premiera RTX 4070
Omówienie aspektów technicznych testowanych gier
Jeśli chodzi o kwestie techniczne, obie gry korzystają z autorskich silników, gdzie w przypadku Dragon's Dogma 2 jest to RE Engine, a technologia napędzająca Diablo 4 nie ma oficjalnej nazwy. Obie produkcje implementują API DirectX 12 i jest to jedyny dostępny wybór, tj. nie ma ani starszego DirectX 11, ani Vulkan. Inaczej wygląda za to sposób użycia śledzenia promieni, jako że Dragon's Dogma 2 wykorzystuje RT do poprawy globalnego oświetlenia (ang. Global Illumination) oraz okluzji otoczenia (ang. Ambient Occlusion), podczas gdy dla Diablo 4 mamy cienie RT oraz odbicia RT. Obie produkcje implementują również DLSS, lecz ponownie nie są w tym zakresie identyczne, gdyż dostępne techniki są różne, do czego za chwilę wrócimy.
Kilka słów odnośnie wykorzystanej karty graficznej
Jak wspomniałem, do wykonania testów posłużyła karta GIGABYTE AORUS GeForce RTX 4080 SUPER MASTER. To konstrukcja fabrycznie podkręcona, jako że producent podbił jej zegar Boost o 75 MHz względem referencyjnych wytycznych firmy NVIDIA. Ponadto mamy tu niezwykle rozbudowane chłodzenie z trzema wentylatorami 110 mm oraz aż 12 rurkami heatpipe, które zajmuje bagatela cztery sloty. Z kolei wrażenia wizualne zapewnia efektowny projekt osłony coolera, fantazyjna iluminacja LED z RGB oraz wyświetlacz LCD, który może pokazywać parametry pracy karty albo wybrany tekst, obrazek lub animację. Naturalnie GIGABYTE nie zapomniał o trybie półpasywnym, dzięki czemu w spoczynku wentylatory się nie obracają.
Test RT w Diablo 4 i Dragon's Dogma 2: omówienie DLSS 3
Przechodząc do DLSS 3, aktualnie nie jest to pojedyncza technika, tylko zbiór różnych rozwiązań poprawiających wydajność. Mianowicie w skład DLSS 3 wchodzą: skalowanie obrazu (tzw. Super Resolution), generowanie klatek (tzw. Frame Generation) oraz obniżanie opóźnienia, czyli Reflex. Idąc po kolei, SR to nic innego jak DLSS 2, czyli technika, która stawia na rendering w rozdzielczości niższej niż docelowa oraz późniejsze przeskalowanie obrazu z użyciem specjalnie do tego celu zaprojektowanej sieci neuronowej, wykorzystującej informacje z wcześniejszych klatek. Za wykonanie SR odpowiadają rdzenie Tensor dostępne w GPU z serii Turing oraz nowszych (tj. wszystkich GeForce RTX), a poza tym użytkownik ma do dyspozycji profile, które pozwalają zdecydować, czy większy nacisk położyć na jakość obrazu, czy też zmaksymalizować wzrost liczby FPS.
Co do FG, jest to kolejne rozwiązanie służące poprawie osiągów, choć innym sposobem niż w przypadku SR. Tym razem wykorzystywana jest jednostka Optical Flow Accelerator, która pozwala utworzyć klatkę pośrednią między najnowszą a poprzednią, która jest wyświetlana przed najświeższą, a to potencjalnie potrafi podnieść wydajność nawet dwukrotnie. OFA ponownie dostępna jest w architekturach Turing oraz nowszych, choć tym razem NVIDIA stwierdziła, że dopiero w generacji Ada Lovelace jednostka ta jest wystarczająca do tego zadania, stąd zgodność z FG ogranicza się do rodziny GeForce RTX 40. W ramach ciekawostki można jeszcze wspomnieć o DLSS 3.5, gdyż najnowsza wersja dodaje odszumianie AI, które poprawia jakość śledzenia promieni, ale aktualnie jest dostępna wyłącznie w Alan Wake 2 oraz Cyberpunk 2077, zatem na chwilę obecną jest to bardziej demo technologiczne niż implementacja na szeroką skalę, ale to się powinno za jakiś czas zmienić.
Z kolei Reflex celuje w redukcję tzw. opóźnienia systemowego, a więc czasu, jaki upływa od naciśnięcia klawisza klawiatury czy przycisku myszy lub jej przesunięcia, do odpowiadającej tej akcji zmianie widocznej na monitorze. Od strony technicznej podstawą dla Reflex są starsze techniki jak NULL, które eliminują buforowanie klatek, tyle że zieloni na tym nie poprzestali, skupiając się na dalszych optymalizacjach pracy procesora, co pozwala osiągnąć lepszy rezultat niż sam brak prerenderingu. Ze względu na opisany powyżej sposób działania FG, który wymusza wstrzymanie wyświetlenia najnowszej ramki do czasu wygenerowania i pokazania pośredniej, co podnosi latencję, Reflex oraz FG są ze sobą nierozłączne, tj. aktywacja generatora klatek automatycznie włącza też Reflex, tak aby opóźnienie było jak najniższe. Poza tym nie ma innych obostrzeń i można dowolnie "mieszać" techniki dostępne w ramach DLSS 3, rzecz jasna pod warunkiem, że dana gra je wszystkie implementuje. Wspominam o tym nie bez powodu, jako że co prawda Diablo 4 udostępnia pełny pakiet DLSS 3, ale w Dragon's Dogma 2 próżno szukać FG i dostępne są tylko SR oraz Reflex.
Test RT i DLSS w Diablo 4 i Dragon's Dogma 2: metodologia
Wszelkie pomiary wykonałem we współpracy z Windowsem 11 64-bit 23H2, sterownikami GeForce Game Ready 552.44, podczas rzeczywistej rozgrywki. Do zmierzenia liczby FPS posłużył FrameView w wersji 1.4, a dodatkowo rozdzielczość zegara czasu rzeczywistego została ustawiona na sztywną wartość 0,5 ms. Przedstawione wyniki są średnią rezultatów z trzech przebiegów, a każdy z wykresów jest odpowiednio opisany, jeśli chodzi o rozdzielczość i informacje o szczegółowości grafiki.
Ustawienia platformy były następujące:
- taktowanie rdzeni Raptor Cove: 5,4 GHz,
- taktowanie rdzeni Gracemont: 4,4 GHz,
- taktowanie uncore: 4,8 GHz,
- nastawy pamięci: DDR5-7000 MHz CL 40-42-42-82 2T.
Platforma testowa
 |
Intel Core i9-13900K |
 |
ASUS ROG MAXIMUS Z790 HERO |
 |
Patriot Viper Venom RGB 2x16 GB DDR5-6200 CL40 |
 |
PNY XLR8 CS3140 2 TB |
 |
GIGABYTE UD1000GM PG5 |
 |
CORSAIR iCUE 4000D RGB AIRFLOW |
 |
CORSAIR iCUE H150i ELITE CAPELLIX |
Test RT i DLSS w Diablo 4 i Dragon's Dogma 2: wydajność
Do testów w Diablo 4 wybrałem początkowy etap gry, tj. wioskę Nowisk. Pomiar obejmuje przejście przez spaloną świątynię i przebieżkę na zewnątrz. Co do wymagań względem sprzętu, to dość ciężka lokalizacja - uzyskiwana w niej liczba FPS jest zbliżona do tej, którą zobaczymy w trakcie starć z potworami, w bardziej pesymistycznych dla karty graficznej miejscach. Testy obejmują trzy rozdzielczości, 1080p, 1440p oraz 2160p, a najważniejszą częścią pomiarów jest sprawdzenie, jaki wpływ na osiągi ma RT oraz DLSS, gdzie dla SR wybrano profil jakościowy.
Miejsce testowe
Nowisk
Wyniki wydajności
Dragon's Dogma 2
Do testów wydajności w Dragon's Dogma 2 wybrałem początkowy etap kampanii, gdy jesteśmy w więzieniu. Jest to zaskakująco wymagające miejsce i uzyskanie w nim sensownej liczby FPS gwarantuje komfort rozgrywki przez całą kampanię fabularną, bez spadków poniżej granicy płynności, np. w trakcie walk z bossami. Testy wykonałem w rozdzielczościach 1080p, 1440p i 2160p, a także przy różnych ustawieniach śledzenia promieni oraz DLSS.
Miejsce testowe
Więzienie
Wyniki wydajności
Test RT i DLSS w Diablo 4 i Dragon's Dogma 2: jakość RT
Zaczynając od gry Diablo 4, aby pokazać, jaki wpływ na oprawę graficzną ma śledzenie promieni, przygotowałem zestaw zrzutów porównawczych, które zostały wykonane w różnych miejscach, głównie na zewnątrz, ale nie tylko, gdyż odwiedziłem też wnętrza budynków. Ustawienia RT, tak samo jak dla testów wydajności, są maksymalnymi dostępnymi w grze.
Uwaga: Kliknięcie w grafikę spowoduje otwarcie pełnowymiarowej wersji.
Miejsce A
Miejsce B
Miejsce C
Miejsce D
Miejsce E
Miejsce F
Miejsce G
Miejsce H
Dragon's Dogma 2
Poniżej odnajdziecie zrzuty ekranu, prezentujące różnice w jakości oprawy graficznej, w zależności od wybranych ustawień śledzenia promieni, zgodnie z tym, w jakich warunkach przeprowadzone zostały testy znajdujące się we wcześniejszej części tekstu. Screeny wykonano w różnych lokalizacjach - na zewnątrz i w budynkach, by pokazać jak najwięcej niuansów związanych z RT.
Uwaga: Kliknięcie w grafikę spowoduje otwarcie pełnowymiarowej wersji.
Miejsce A
Miejsce B
Miejsce C
Miejsce D
Test RT i DLSS w Diablo 4 i Dragon's Dogma 2: jakość DLSS
Poniżej znajdziecie natomiast porównanie jakości grafiki, dla renderingu z ustawieniami standardowymi oraz przy aktywnej technice DLSS SR z profilem jakość. Aby pokazać jak najwięcej niuansów związanych z jej działaniem w Diablo 4, zrzuty zostały wykonane z włączonym RT i w ośmiu różnych lokalizacjach. Poza tym, by zobrazować jak skuteczną techniką w walce z wąskim gardłem ze strony procesora jest FG, dla przypadków, gdzie natknąłem się na tzw. bottleneck, pokazuję także wariant z włączonym generowaniem klatek.
Uwaga: Kliknięcie w grafikę spowoduje otwarcie pełnowymiarowej wersji.
Miejsce A
Miejsce B
Miejsce C
Miejsce D
Miejsce E
Miejsce F
Miejsce G
Miejsce H
Dragon's Dogma 2
Poniżej odnajdziecie zrzuty ekranu, prezentujące różnice w jakości oprawy graficznej, w zależności od wybranych ustawień DLSS, zgodnie z tym, w jakich warunkach wykonane były testy wydajności, które widzieliście wcześniej. Screeny wykonano w różnych lokalizacjach - na zewnątrz, jak i w budynkach, by pokazać jak najwięcej niuansów związanych z DLSS. We wszystkich przypadkach RT było włączone.
Uwaga: Kliknięcie w grafikę spowoduje otwarcie pełnowymiarowej wersji.
Miejsce A
Miejsce B
Miejsce C
Miejsce D
Miejsce E
Miejsce F
Miejsce G
Miejsce H
Miejsce I
Miejsce J
Test RT i DLSS w Diablo 4 i Dragon's Dogma 2: konkluzje
Zaczynając od Diablo 4, spadek wydajność z tytułu aktywacji śledzenia promieni jest w tej grze znaczny, jako że z grubsza dwukrotny. Ale biorąc pod uwagę, że wymagania bazowe tej produkcji Blizzard Entertainment są, mówiąc wprost, bardzo niskie, nie stanowi to istotnego problemu. Tym bardziej, że do dyspozycji mamy DLSS SR oraz FG, gdyż obie te techniki w połączeniu z RT dają istotne korzyści. SR w trybie jakość zapewnia wzrost liczby FPS o ok. 37% w 1440p i ok. 66% w 4K, chociaż w 1080p, z uwagi na ograniczenie przez procesor, tylko o ok. 12%. Muszę przyznać, że okazało się to zaskakujące, ale w Diablo 4 śledzenie promieni obciąża CPU w ekstremalnym stopniu, dużo bardziej niż GPU i właśnie tu do akcji wchodzi FG, gdyż generowanie klatek pozwala ominąć tzw. bottleneck, co w 1080p daje przyrost aż o ok. 64%. Poza tym FG podnosi także wydajność karty graficznej, co notabene bez RT nie było w tej grze takie oczywiste, w 1440p o ok. 43%, a w 4K o ok. 35%. Dzięki temu, mając w komputerze kartę graficzną klasy GeForce RTX 4080 SUPER czy RTX 4080, możemy w Diablo 4 zagrać ze śledzeniem promieni przy grubo ponad 200 FPS w 1080p, jeżeli potrzebujemy takiej płynności, jak i powyżej 100 FPS w 4K.
Jeśli chodzi o jakość obrazu z włączonym RT, to jak już wspomniałem, w tej grze są cienie RT i odbicia RT. Z uwagi na styl Diablo 4 czy kamerę w rzucie izometrycznym, będąc szczerym, samych odbić za bardzo nie zauważymy w porównaniu do ustawień standardowych. Z kolei cienie jak najbardziej, jako że w budynkach widać ich zwiększoną dokładność (patrz porównania B oraz E), zaś na zewnątrz mamy wyraźny efekt miękkich cieni. W zasadzie, gdyby mowa była o innej produkcji, można by mieć niemałe wątpliwości, czy przy takim spadku warto włączać śledzenie promieni, ale jak wspomniałem akapit wyżej, w Diablo 4 o płynność nie trzeba się martwić, więc można zaszaleć z ustawieniami graficznymi. Odnośnie wpływu DLSS SR na obraz, skalowanie rozdzielczości z profilem jakościowym zachowuje ostrość i szczegółowość obrazu, chociaż nieco pogarsza wygląd cieni RT. Jednak biorąc pod uwagę duży wzrost wydajności, w mojej ocenie jest to akceptowalny kompromis, ale gdy komuś to przeszkadza, wtedy można aktywować wyłącznie FG, gdyż samo generowanie klatek nie wpływa na śledzenie promieni.
Twórcy Diablo 4 w mojej ocenie spisali się lepiej, dostarczając naprawdę przyzwoitą technicznie i kompletną grę. A Dragon's Dogma 2 wciąż potrzebuje poprawek.
Test NVIDIA GeForce RTX 4070 Ti SUPER. Czy ma szansę dogonić RTX 4080?
Kilka słów na temat Dragon's Dogma 2 oraz dopracowania gier
Innymi słowy, w Diablo 4 z tytułu marcowej aktualizacji zmieniło się sporo, ale czy to samo można powiedzieć o Dragon's Dogma 2? Niestety nie, bo od debiutu Capcom nie poprawił w temacie wydajności absolutnie niczego. W dalszym ciągu potrzebna jest zatem bardzo mocna karta graficzna i wciąż wskazane jest włączenie DLSS SR, co w przypadku GeForce'a RTX 4080 SUPER pozwala na płynną rozgrywkę w 4K z RT oraz dla profilu jakość skalowania obrazu. Za to bez DLSS można liczyć na komfort zaledwie w 1080p z RT albo w 1440p bez RT, ergo zysk z SR jest bardzo duży. Ponadto niezmiennie wymagania w stosunku do CPU są znaczne w obszarach miejskich, toteż dziwi, że do tej pory Capcom nie dodał generowania klatek. Co do jakości obrazu z DLSS SR, mimo zapewnień twórców, pod tym względem również nic się zmieniło. Oznacza to, że jest całkiem dobrze, ale nie idealnie, gdyż skalowanie obrazu daje mniej ostry obraz oraz czasem zwiększa widoczność artefaktów (patrz świece na zrzucie E i schody w porównaniu F). Za to jak najbardziej podtrzymuję zdanie, że warto włączyć RT, ponieważ spadek wydajności jest umiarkowany, a wnętrza budynków wyglądają ze śledzeniem promieni zdecydowanie lepiej.
Reasumując, RT w sposób zauważalny poprawia jakość grafiki zarówno w Diablo 4, jak i Dragon's Dogma 2. Ale z tych dwóch tytułów lepiej oceniam implementację w Dragon's Dogma 2, ze względu na większy wpływ na oprawę wizualną oraz mniejszy spadek wydajności. Za to w kwestii DLSS lepiej spisało się studio Blizzard Entertainment, dodając do swojej gry komplet funkcjonalności DLSS 3, podczas gdy produkcja od Capcom wciąż nie udostępnia generowania klatek. Poza tym jakość DLSS SR jest lepsza dla Diablo 4, którą oceniam jako naprawdę przyzwoitą grę od strony technicznej, choć niższe wymagania CPU z RT by nie zaszkodziły. Z kolei Dragon's Dogma 2 niestety wciąż kuleje, jeżeli chodzi o dopracowanie i można powiedzieć, że od strony wydajności DLSS SR ratuje sytuację, ponieważ bez skalowania obrazu wymagania są wręcz potworne. Czy Capcom w końcu będzie w stanie skutecznie połatać swój tytuł, ciężko powiedzieć, tym bardziej, że patrząc na Resident Evil 4 Remake na tym samym silniku, takich problemów powinno w ogóle nie być, a tu ciągną się już dłuższy czas. I tym wnioskiem żegnam się z Wami, zapraszając na koniec do sekcji komentarzy, gdzie możecie się podzielić swoimi przemyśleniami.
Kartę graficzną do testów dostarczyło:
Pokaż / Dodaj komentarze do: Test RT i DLSS w Diablo 4 i Dragon's Dogma 2. Warto włączyć?