W dniu dzisiejszym mija embargo na recenzje wydajniejszych przedstawicieli serii Ryzen 9000, w związku z czym mogę Wam zaprezentować materiał poświęcony procesorowi AMD Ryzen 9 9900X. Test ten będzie się skupiał na modelu, który podobnie jak poprzednik, jest CPU wyposażonym w 12 rdzeni, które rozlokowano po sześć w dwóch chipletach i to kolejna cecha wspólna z protoplastą. Tak samo jak wcześniej recenzowany Ryzen 9 9600X, nowość zadziała z każdą płytą główną z podstawką AM5, oczywiście pod warunkiem zaktualizowania BIOS-u, najlepiej do wersji z AGESA 1.2.0.0a Patch A lub nowszej. A na marginesie warto dodać, iż nowe konstrukcje na odświeżonych chipsetach pojawią się za miesiąc, co stanowi odmianę wobec wcześniejszych premier nowych generacji od AMD.
Spis treści:
- AMD Ryzen 9 9900X: charakterystyka procesora
- Platforma testowa, metodologia
- Wydajność - emulacja, przeglądanie internetu
- Wydajność - kompresja danych, kompilacja, obróbka zdjęć
- Wydajność - konwersja audio/wideo
- Wydajność - grafika 3D
- Wydajność - rendering
- Wydajność - obliczenia, symulacje, szyfrowanie
- Wydajność - gry (A Plague Tale: Requiem, AC: Mirage, Call of Duty: Modern Warfare 3)
- Wydajność - gry (Counter-Strike 2, Cyberpunk 2077, Dragon's Dogma 2)
- Wydajność - gry (Dying Light 2, Dziedzictwo Hogwartu, Far Cry 6)
- Wydajność - gry (Dead Island 2, Spider-Man: Miles Morales, SW Jedi: Ocalały)
- Wydajność - gry (Starfield, Wiedźmin 3: Dziki Gon NG, World of Tanks)
- Wydajność - gry (średnie osiągi)
- Temperatury
- Zużycie energii
- Podsumowanie
Odnośnie ceny, czerwoni ustalili MSRP na 499 dolarów amerykańskich, co przy obecnym kursie tej waluty oraz po doliczeniu podatku VAT powinno przełożyć się na ok. 2400-2450 zł. Dla porównania, Ryzena 9 7900X można było w chwili pisania tekstu nabyć od ~1660 zł, Ryzena 9 7950X od ~2280 zł, a topowego w poprzedniej serii Ryzena 9 7950X3D od ~2440 zł. Innymi słowy, jest bardzo drogo, bo mowa o kwocie zbliżonej do modelu z 16 rdzeniami oraz 3D V-Cache, czyli dodatkowej cache L3, która zapewnia topowe wyniki w grach, którym jak zdążyły pokazać testy CPU z jednym chipletem, procesory nowej generacji bez tego dodatku nie są w stanie dorównać. Nie da się więc zaprzeczyć, że wyzwanie stojące przed Ryzenem 9 9900X jest przy wycenie zaproponowanej przed AMD oraz w obliczu faktu, że starsze modele zdążyły mocno zejść ze swojej ceny startowej, niezwykle wymagające.
AMD Ryzen 9 9900X to na papierze następca Ryzena 9 7900X, choć cena plasuje go w okolicy Ryzena 9 7950X3D. Zobaczmy, czy czerwoni nie przesadzili z wyceną.
Badamy niestabilny procesor Core i9-14900K: czy można go uzdrowić i dalsza analiza problemu
Krótki komentarz odnośnie recenzowanego procesora
Co do specyfikacji, jak pisałem wcześniej, Ryzen 9 9900X to procesor dwunastordzeniowy, a ponadto ma wsparcie SMT, co pozwala mu wykonywać 24 wątki jednocześnie. Pod tym względem nie ma zatem zmian w porównaniu do Ryzena 9 7900X, choć w temacie maksymalnego taktowania mamy spadek o 50 MHz, bo nowy limit to 5,65 GHz. Obniżono również współczynnik TDP, wynoszący tym razem 120 W, co przekłada się na limit mocy PPT równy 162 W, gdzie dla porównania poprzednik ma te wartości na poziomie 170/230 W. Niemniej najważniejsze zmiany w tej generacji to nowy proces technologiczny, czyli N4 od TSMC, tzn. usprawniona wersja litografii 5 nm marketingowo określana jako 4 nm, oraz architektura rdzeni Zen 5. Ta ostatnia oznacza szereg ulepszeń względem Zen 4, m.in. w obszarach przewidywania skoków, dekodowania instrukcji, przepustowości cache oraz jednostek wykonawczych (dwie ALU i jedna AGU więcej). Usprawnione zostało także FPU, które ma teraz szerokość 512 bitów, dzięki czemu instrukcje AVX-512 (operujące na takich właśnie wektorach) mogą być wykonywane w jednym cyklu a nie dwóch. AMD wprowadziło też dodatkową optymalizację dla konfiguracji z dwoma chipletami i bez 3D V-Cache, polegającą na wyłączaniu w grach połowy rdzeni, poprzez ich parkowanie.
Test AMD Ryzen 9 9900X: charakterystyka procesora
Głównym bohaterem niniejszego tekstu jest co prawda AMD Ryzen 9 9900X, choć z oczywistych względów przy takich materiałach nie sposób uniknąć porównań z innymi modelami tej firmy czy niebieską konkurencją. Dlatego też postanowiłem zebrać w tym miejscu komplet danych technicznych opisujących sprawdzone w boju procesory - tak, by dostarczyć Wam jak najwięcej użytecznych informacji. Poniżej odnajdziecie zarówno podstawowe wartości liczbowe, pokroju liczby rdzeni i wątków, zegarów czy współczynnika TDP, jak i bardziej praktyczne spostrzeżenia typu rzeczywiste taktowania w zależności od obciążenia i towarzyszące im napięcia.
Charakterystyka porównywanych procesorów AMD i Intel | |||||
---|---|---|---|---|---|
Producent | AMD | AMD | Intel | Intel | Intel |
Model | Ryzen 5 7600X | Ryzen 5 9600X | Core i5-12400F | Core i5-12600K | Core i5-13400F |
Generacja | Raphael | Granite Ridge | Alder Lake | Alder Lake | Raptor Lake (?) |
Architektura | Zen 4 | Zen 5 | Golden Cove Gracemont |
Golden Cove Gracemont |
Golden Cove Gracemont |
Proces technologiczny | 5 + 6 nm | 4 + 6 nm | Intel 7 (10 nm) | Intel 7 (10 nm) | Intel 7 (10 nm) |
Socket | AM5 | AM5 | LGA 1700 | LGA 1700 | LGA 1700 |
Zintegrowane GPU | AMD Graphics (2 CU) 2200 MHz |
AMD Graphics (2 CU) 2200 MHz |
Nie | UHD Graphics 770 (32 EU) 1450 MHz |
Nie |
Konfiguracja PCIe | 5.0 x16 + x8 | 5.0 x16 + x8 | 5.0 x16 + 4.0 x4 | 5.0 x16 + 4.0 x4 | 5.0 x16 + 4.0 x4 |
Liczba rdzeni | 6 + SMT | 6 + SMT | 6 + SMT | 6 + SMT (Golden) 4 (Gracemont) |
6 + SMT (Golden) 4 (Gracemont) |
Liczba bloków CCX | 1 | 1 | n.d. | n.d. | n.d. |
Maksymalny zegar | 5,45 GHz | 5,45 GHz | 4,4 GHz | 4,9 GHz | 4,6 GHz |
Cache L2 | 6x1 MB | 6x1 MB | 6x1,25 MB | 6x1,25 MB (Golden) 2 MB (Gracemont) |
6x1,25 MB (Golden) 2 MB (Gracemont) |
Cache L3 | 32 MB | 32 MB | 18 MB | 20 MB | 20 MB |
Kontroler RAM | DDR5-5200 | DDR5-5600 | DDR4-3200 DDR5-4800 |
DDR4-3200 DDR5-4800 |
DDR4-3200 DDR5-4800 |
Mnożnik | odblokowany | odblokowany | zablokowany | odblokowany | zablokowany |
Współczynnik TDP | 105 W | 65 W | 65 W | 125 W | 65 W |
Fabryczne chłodzenie | Nie | Nie | Tak | Nie | Tak |
Cena (x-kom na dzień 13.08.2024) | 919 zł | 1299 zł | 489 zł | 829 zł | 799 zł |
Rzeczywisty zegar MT | 5,3 GHz | 5,1 GHz | 3,45 GHz | 4,5/3,6 GHz | 3,35/2,7 GHz (65 W) 4,1/3,3 GHz (148 W) |
Napięcie MT | 1,35 V | 1,15 V | 0,95 V | 1,15 V | 0,95 V (65 W) 1,05 V (148 W) |
Rzeczywisty zegar ST | 5,45 GHz | 5,45 GHz | 4,4 GHz | 4,9 GHz | 4,6 GHz |
Napięcie ST | 1,35 V | 1,35 V | 1,15 V | 1,3 V | 1,2 V |
Charakterystyka porównywanych procesorów AMD i Intel | |||||
---|---|---|---|---|---|
Producent | AMD | AMD | Intel | Intel | Intel |
Model | Ryzen 7 7700X | Ryzen 7 7800X3D | Core i5-14600K | Core i7-13700K | Core i9-12900K |
Generacja | Raphael | Raphael | Raptor Lake | Raptor Lake | Alder Lake |
Architektura | Zen 4 | Zen 4 | Raptor Cove Gracemont |
Raptor Cove Gracemont |
Golden Cove Gracemont |
Proces technologiczny | 5 + 6 nm | 5 + 6 nm | Intel 7 (10 nm) | Intel 7 (10 nm) | Intel 7 (10 nm) |
Socket | AM5 | AM5 | LGA 1700 | LGA 1700 | LGA 1700 |
Zintegrowane GPU | AMD Graphics (2 CU) 2200 MHz |
AMD Graphics (2 CU) 2200 MHz |
UHD Graphics 770 (32 EU) 1550 MHz |
UHD Graphics 770 (32 EU) 1600 MHz |
UHD Graphics 770 (32 EU) 1550 MHz |
Konfiguracja PCIe | 5.0 x16 + x8 | 5.0 x16 + x8 | 5.0 x16 + 4.0 x4 | 5.0 x16 + 4.0 x4 | 5.0 x16 + 4.0 x4 |
Liczba rdzeni | 8 + SMT | 8 + SMT | 6 + SMT (Raptor) 8 (Gracemont) |
8 + SMT (Raptor) 8 (Gracemont) |
8 + SMT (Golden) 8 (Gracemont) |
Liczba bloków CCX | 1 | 1 | n.d. | n.d. | n.d. |
Maksymalny zegar | 5,55 GHz | 5,05 GHz | 5,3 GHz | 5,4 GHz | 5,2 GHz |
Cache L2 | 8x1 MB | 8x1 MB | 6x2 MB (Raptor) 2x4 MB (Gracemont) |
8x2 MB (Raptor) 2x4 MB (Gracemont) |
8x1,25 MB (Golden) 2x2 MB (Gracemont) |
Cache L3 | 32 MB | 96 MB | 24 MB | 30 MB | 30 MB |
Kontroler RAM | DDR5-5200 | DDR5-5200 | DDR4-3200 DDR5-5600 |
DDR4-3200 DDR5-5600 |
DDR4-3200 DDR5-4800 |
Mnożnik | odblokowany | odblokowany | odblokowany | odblokowany | odblokowany |
Współczynnik TDP | 105 W | 120 W | 125 W | 125 W | 125 W |
Fabryczne chłodzenie | Nie | Nie | Nie | Nie | Nie |
Cena (x-kom na dzień 13.08.2024) | 1349 zł | 1699 zł | 1459 zł | 1569 zł | 1349 zł |
Rzeczywisty zegar MT | 5,15 GHz | 4,7 GHz | 4,75/3,8 GHz (125 W) 5,3/4,0 GHz (181 W) |
4,45/3,5 GHz (125 W) 5,3/4,2 GHz (253 W) |
4,2/3,3 GHz (125 W) 4,9/3,7 GHz (241 W) |
Napięcie MT | 1,3 V | 1,05 V | 1,05 V (125 W) 1,2 V (181 W) |
1,0 V (125 W) 1,2 V (253 W) |
1,0 V (125 W) 1,2 V (241 W) |
Rzeczywisty zegar ST | 5,5 GHz | 5,05 GHz | 5,3 GHz | 5,4 GHz | 5,2 GHz |
Napięcie ST | 1,45 V | 1,2 V | 1,25 V | 1,3 V | 1,35 V |
Charakterystyka porównywanych procesorów AMD i Intel | |||||
---|---|---|---|---|---|
Producent | AMD | AMD | AMD | Intel | Intel |
Model | Ryzen 9 7900X | Ryzen 9 7950X | Ryzen 9 9900X | Core i7-14700K | Core i9-14900K |
Generacja | Raphael | Raphael | Granite Ridge | Raptor Lake | Raptor Lake |
Architektura | Zen 4 | Zen 4 | Zen 5 | Raptor Cove Gracemont |
Raptor Cove Gracemont |
Proces technologiczny | 5 + 6 nm | 5 + 6 nm | 4 + 6 nm | Intel 7 (10 nm) | Intel 7 (10 nm) |
Socket | AM5 | AM5 | AM5 | LGA 1700 | LGA 1700 |
Zintegrowane GPU | AMD Graphics (2 CU) 2200 MHz |
AMD Graphics (2 CU) 2200 MHz |
AMD Graphics (2 CU) 2200 MHz |
UHD Graphics 770 (32 EU) 1600 MHz |
UHD Graphics 770 (32 EU) 1650 MHz |
Konfiguracja PCIe | 5.0 x16 + x8 | 5.0 x16 + x8 | 5.0 x16 + x8 | 5.0 x16 + 4.0 x4 | 5.0 x16 + 4.0 x4 |
Liczba rdzeni | 12 + SMT | 16 + SMT | 12 + SMT | 8 + SMT (Raptor) 12 (Gracemont) |
8 + SMT (Raptor) 16 (Gracemont) |
Liczba bloków CCX | 2 | 2 | 2 | n.d. | n.d. |
Maksymalny zegar | 5,7 GHz | 5,85 GHz | 5,65 GHz | 5,6 GHz | 6,0 GHz |
Cache L2 | 12x1 MB | 16x1 MB | 12x1 MB | 8x2 MB (Raptor) 3x4 MB (Gracemont) |
8x2 MB (Raptor) 4x4 MB (Gracemont) |
Cache L3 | 2x32 MB | 2x32 MB | 2x32 MB | 33 MB | 36 MB |
Kontroler RAM | DDR5-5200 | DDR5-5200 | DDR5-5600 | DDR4-3200 DDR5-5600 |
DDR4-3200 DDR5-5600 |
Mnożnik | odblokowany | odblokowany | odblokowany | odblokowany | odblokowany |
Współczynnik TDP | 170 W | 170 W | 120 W | 125 W | 125 W |
Fabryczne chłodzenie | Nie | Nie | Nie | Nie | Nie |
Cena (x-kom na dzień 13.08.2024) | 1699 zł | 2349 zł | b.d. | 1879 zł | 2749 zł |
Rzeczywisty zegar MT | 5,1 GHz (230 W) 5,0 GHz (142 W) |
5,15 GHz (230 W) 4,85 GHz (142 W) |
5,1 GHz (160 W) 5,3 GHz (230 W) |
4,3/3,55 GHz (125 W) 5,35/4,25 GHz (253 W) |
4,2/3,45 GHz (125 W) 5,25/4,2 GHz (253 W) |
Napięcie MT | 1,3 V (230 W) 1,2 V (142 W) |
1,25 V (230 W) 1,1 V (142 W) |
1,15 V (160 W) 1,3 V (230 W) |
1,0 V (125 W) 1,25 V (253 W) |
0,95 V (125 W) 1,2 V (253 W) |
Rzeczywisty zegar ST | 5,5 GHz | 5,5 GHz | 5,6 GHz | 5,6 GHz | 6,0 GHz |
Napięcie ST | 1,45 V | 1,45 V | 1,4 V | 1,35 V | 1,4 V |
Test AMD Ryzen 9 9900X: metodologia
Wszystkie testy zostały wykonane pod kontrolą systemu operacyjnego Windows 11 64-bit 23H2 oraz sterowników GeForce Game Ready 552.22, podczas rzeczywistej rozgrywki. Do pomiaru liczby klatek użyto programu Fraps w wersji 3.5.99 - w tym dla DirectX 12 (jedyna niedogodność pod tym API to brak OSD). Wyniki zamieszczone na wykresach są średnią arytmetyczną rezultatów z trzech odrębnych przebiegów, z kolei rozdzielczość zegara czasu rzeczywistego była ustawiona na sztywną wartość 0,5 ms.
Nastawy pamięci prezentują się następująco:
- DDR4-3733 MHz CL 16-16-16-32 2T,
- DDR5-6000 MHz CL 30-36-36-66 1T (Ryzen 7000 i Ryzen 9000),
- DDR5-7000 MHz CL 34-42-42-76 2T (Alder Lake i Raptor Lake).
Limity mocy były ustawione na następujących poziomach:
- AMD Ryzen 5 7600X: PPT 142 W,
- AMD Ryzen 5 9600X: PPT 88 W,
- AMD Ryzen 7 7700X: PPT 142 W,
- AMD Ryzen 7 7800X3D: PPT 162 W,
- AMD Ryzen 9 7900X: PPT 230 W lub PPT 142 W,
- AMD Ryzen 9 7950X: PPT 230 W lub PPT 142 W,
- AMD Ryzen 9 9900X: PPT 162 W lub PPT 230 W,
- Intel Core i5-12600K: PL1 = PL2 = 125 W,
- Intel Core i5-13400F: PL1 = PL2 = 65 W lub PL1 = PL2 = 148 W,
- Intel Core i5-14600K: PL1 = PL2 = 125 W lub PL1 = PL2 = 181 W,
- Intel Core i7-13700K: PL1 = PL2 = 125 W lub PL1 = PL2 = 253 W,
- Intel Core i7-14700K: PL1 = PL2 = 125 W lub PL1 = PL2 = 253 W,
- Intel Core i9-12900K: PL1 = PL2 = 125 W lub PL1 = PL2 = 241 W,
- Intel Core i9-14900K: PL1 = PL2 = 125 W lub PL1 = PL2 = 253 W,
- Intel Core i9-14900KS: PL1 = PL2 = 150 W lub PL1 = PL2 = 253 W.
Uwagi dodatkowe do testów:
- dla Alder Lake i Raptor Lake tryb pracy kontrolera pamięci RAM to Gear 2 dla DDR5 i Gear 1 dla DDR4,
- Ryzeny 7000 i Ryzeny 9000 pracowały z taktowaniem Infinity Fabric wynoszącym 2100 MHz i częstotliwością kontrolera synchroniczną z RAM,
- we wszystkich przypadkach zoptymalizowałem timingi dalszych rzędów.
Platforma testowa
ASRock X670E Steel Legend | |
MSI MEG X670E ACE | |
Patriot Viper Venom RGB 2x16 GB DDR5-7400 CL36 | |
ASUS ROG STRIX GeForce RTX 4080 OC | |
Patriot Viper VP4100 1 TB | |
SilentiumPC Supremo M1 Platinum 700 W | |
Antec Twelve Hundred V3 | |
MSI MEG CORELIQUID S360 |
Test AMD Ryzen 9 9900X: wydajność
Część praktyczną rozpoczynamy od emulacji konsol i testów przeglądarkowych. Względem poprzedniej procedury, rozbudowana została pierwsza z wymienionych kategorii, poprzez dołączenie programów RPCS3 oraz Xenia, które pozwalają uruchamiać gry odpowiednio dla PlayStation 3 oraz Xbox 360. W obu przypadkach do testów służy Red Dead Redemption, a pomiary odbywają się na samym początku kampanii fabularnej, gdyż to bardzo wymagająca lokalizacja, idealnie nadająca się do sprawdzania osiągów procesorów.
Dolphin
RPCS3
Xenia Canary
Mozilla Firefox
Dolphin
RPCS3
Xenia Canary
Mozilla Firefox
Kompresja danych, kompilacja, obróbka zdjęć
Kolejne testy obejmują kompresję danych, kompilację oraz prostą obróbkę zdjęć. Idąc po kolei, pomiary w 7-Zip zostały znacząco zmodyfikowane, ponieważ wariant z jednym i wieloma plikami o podobnym łącznym rozmiarze w zasadzie niczego nie wnosił. Zamiast tego mamy jeden mały plik i jeden duży, który pozwala w większym stopniu wykorzystać wielowątkowość, a dodatkowo wprowadziłem test dekompresji. Co do drugiej grupy, zaktualizowałem kod źródłowy kodera x265 do najświeższego wydania, które do kompilacji asemblera korzysta z narzędzia NASM, wyraźnie wolniejszego od Yasm, przez co cały proces jeszcze bardziej bazuje na wydajności pojedynczego wątku. Pozostałe dwa projekty są natomiast w pełni wielordzeniowe, a jeżeli chodzi o obróbkę zdjęć, uzupełniłem testy o scenariusze z dodatkowymi przekształceniami (zmiana rozdzielczości i korekta kolorów).
7-Zip
GCC
Visual Studio
IrfanView
7-Zip
GCC
Visual Studio
IrfanView
Konwersja audio/wideo
W dziale konwersji audio oraz wideo niewiele się zmieniło od czasu poprzedniej procedury. Jedyna modyfikacja to dodatkowe testy w HandBrake, polegające na kodowaniu dwóch plików naraz. To scenariusz warty zbadania, gdyż konwersja tylko jednego materiału źródłowego nie pozwala wykorzystać pełni potencjału najwydajniejszych CPU z wieloma rdzeniami, nawet gdy jest on w rozdzielczości 4K.
foobar2000: LAME MP3
foobar2000: FLAC
foobar2000: Monkey's Audio
HandBrake: x264 4K
HandBrake: x265 4K
foobar2000: LAME MP3
foobar2000: FLAC
foobar2000: Monkey's Audio
HandBrake: x264 4K
HandBrake: x265 4K
Grafika 3D
Testy obejmujące operacje związane z grafiką 3D także przetrwały z grubsza w niezmienionej formie. W wypadku programu Blender dokonałem wyłącznie drobną korektę dla operacji eksportu, zastępując format Wavefront przez bardziej wymagający obliczeniowo glTF 2.0. Ponadto wyeliminowałem test nakładania modyfikatora Subsurf, gdyż w najnowszych wydaniach pakietu Blender zadanie to wykonuje się praktycznie błyskawicznie, przez co przestało być dobrym scenariuszem do porównywania osiągów CPU.
3ds Max
Blender
3ds Max
Blender
Rendering
Odnośnie renderingu, główna zmiana to wykorzystanie najnowszej wersji benchmarka Cinebench - 2024. Ponadto zaktualizowałem programy 3ds Max, V-Ray i Blender, a uwagę warto poświęcić pierwszym dwóm z wymienionych. Mianowicie najświeższe wydania 3ds Max oraz V-Ray renderują tę samą scenę co poprzednio wyraźnie dłużej, tak więc właśnie to jest powodem wzrostu czasów w porównaniu do starszych testów.
3ds Max
Blender
Cinebench 2024
3ds Max
Blender
Cinebench 2024
Obliczenia, symulacje, szyfrowanie
Obliczenia i symulacje to niezmiennie testy fizyki z pakietu 3DMark oraz wybrane projekty na platformie BOINC. Z kolei do badania wydajności szyfrowania wciąż służy program VeraCrypt, który posiada wbudowany benchmark, w którym ustawiam rozmiar bufora na 1 GB. Przy czym teraz podaję tylko wyniki dla pojedynczych algorytmów, bez pomiarów mieszanych, które na dobrą sprawę były wyłącznie ciekawostką.
3DMark
BOINC
VeraCrypt
3DMark
BOINC
VeraCrypt
Gry (A Plague Tale: Requiem, AC: Mirage, Call of Duty: Modern Warfare 3)
Pomiary w grze A Plague Tale: Requiem wykonuję w rozdziale Co pozostało, gdzie bohaterowie muszą przedostać się przez obszar "zablokowany" przez szczurzą armię. To wysoce wymagająca lokalizacja, która w dodatku dobrze (jak na tę grę) korzysta z wielowątkowości. W Assassin's Creed: Mirage wybrany scenariusz polega na przebieżce ulicami Kolistego Miasta, w mojej ocenie najbardziej obciążającej procesor części mapy. Natomiast w Call of Duty: Modern Warfare 3 zdecydowałem się postawić na misję Cenny towar, jako że to jedno z niewielu miejsc, które są wymagające i powtarzalne (wahania FPS w zakresie nawet kilkudziesięciu klatek podczas patrzenia w jeden punkt to norma w większości innych lokalizacji).
A Plague Tale: Requiem
Assassin's Creed: Mirage
Call of Duty: Modern Warfare 3
A Plague Tale: Requiem
Assassin's Creed: Mirage
Call of Duty: Modern Warfare 3
Gry (Counter-Strike 2, Cyberpunk 2077, Dragon's Dogma 2)
Counter-Strike 2 to dość ciekawy przypadek, jako że mapa Ancient jest jedyna w swoim rodzaju, tzn. jej obszar z wodą jest ekstremalnie wymagający jak na standardy tej produkcji, co widzimy dla wartości minimalnych. Z tego powodu główny scenariusz to Inferno, tym bardziej, że jest nienagannie powtarzalny, czego o Ancient powiedzieć nie można. Z kolei Cyberpunk 2077 i Dragon's Dogma 2 to produkcje, które dużo bardziej dają się procesorom we znaki, obydwie testowane też z włączonym śledzeniem promieni, choć w ich przypadku nie ma to dużego wpływu na liczbę FPS.
Counter-Strike 2
Cyberpunk 2077
Dragon's Dogma 2
Counter-Strike 2
Cyberpunk 2077
Dragon's Dogma 2
Gry (Dying Light 2, Dziedzictwo Hogwartu, Far Cry 6)
Wszystkie gry z tej sekcji obsługują śledzenie promieni, stąd znajdziecie dodatkowe testy z włączonym RT. Wpływ tej opcji na wydajność jest największy dla Dziedzictwa Hogwartu, umiarkowany dla Dying Light 2 oraz niewielki w przypadku Far Cry 6. Skupiając się jeszcze przez chwilę na polskim tytule, miejsce testowe zostało dobrane w taki sposób, aby lokalizacja była wymagająca tak dla niskiego, jak i wysokiego mnożnika LOD. To istotne, gdyż trafiają się miejsca, które stanowią wyzwanie dla procesorów przy umiarkowanej wartości LOD, ale niemal nie reagują na jej zwiększanie, podczas gdy gdzie indziej spadek jest znaczny, stąd właściwy wybór scenariusza jest kluczowy.
Dying Light 2
Dziedzictwo Hogwartu
Far Cry 6
Dying Light 2
Dziedzictwo Hogwartu
Far Cry 6
Gry (Dead Island 2, Spider-Man: Miles Morales, SW Jedi: Ocalały)
Spider-Man: Miles Morales oraz STAR WARS Jedi: Ocalały to kolejne produkcje, w których aktywacja RT powoduje znaczny wzrost wymagań w stosunku do CPU. Niemniej druga z tych gier ma inną charakterystykę od Dziedzictwa Hogwartu, choć obie bazują na silniku Unreal Engine 4. Mianowicie dla STAR WARS Jedi: Ocalały użycie procesora po włączeniu RT wzrasta, a nie spada (tytuł jest wtedy w stanie spożytkować ~16 wątków). Z kolei w Dead Island 2 testy odbywają się w ramach nowego dodatku SoLA, którego akcja rozgrywa się na dużej, otwartej mapie, a to optymalny scenariusz do porównywania wydajności CPU.
Dead Island 2
Spider-Man: Miles Morales
STAR WARS Jedi: Ocalały
Dead Island 2
Spider-Man: Miles Morales
STAR WARS Jedi: Ocalały
Gry (Starfield, Wiedźmin 3: Dziki Gon NG, World of Tanks)
Starfield to w pewnym sensie gra legendarna, bo z pewnością na taki tytuł zasługuje w gronie optymalizacyjnych gniotów. Ale co ciekawe, z najnowszymi poprawkami od strony CPU to całkiem sensowna produkcja, o wysokich, ale jednak nie zabójczych wymaganiach, oraz dobrze radząca sobie z wielowątkowością. Jej przeciwieństwem jest Wiedźmin 3: Dziki Gon w wersji Next-Gen, która niespecjalnie potrafi wykorzystać potencjał wielu rdzeni, przez co bardziej bazuje na mocy pojedynczego wątku. Natomiast w World of Tanks zmieniłem scenariusz testowy, jako że wcześniej używana powtórka przestała działać po zaktualizowaniu gry, jednak nie ma powodów do obaw, bo nowe miejsce także jest całkiem wymagające jak na standardy tego tytułu.
Starfield
Wiedźmin 3: Dziki Gon NG
World of Tanks
Starfield
Wiedźmin 3: Dziki Gon NG
World of Tanks
Gry (średnie osiągi)
W tej sekcji zamieszczone są wykresy, które prezentują średnią wydajność porównywanych procesorów, w trzech wariantach: dla wszystkich testów, wyłącznie dla pomiarów bez śledzenia promieni, a także tylko dla scenariuszy z aktywnym RT. Jak za chwilę zobaczycie, wybrana opcja ma pewien wpływ na zależności między poszczególnymi architekturami oraz modelami, w szczególności tymi od różnych producentów.
Ważne: Wartości widoczne na wykresach zostały policzone na podstawie relacji procentowych w poszczególnych testach, a nie np. poprzez zsumowanie liczby kl./s, co jest metodą niepoprawną zarówno z matematycznego, jak i praktycznego punktu widzenia, jako że takie podejście powoduje większą wagę gier, w których procesory osiągają wyższy FPS, zaś intuicyjnie wiemy, że przewaga w takim wariancie jest mniej istotna niż różnica w tytułach, gdzie wydajność jest niższa.
Warunki testu temperatur AMD Ryzen 9 9900X
Wszystkie pomiary zostały przeprowadzane przy wykorzystaniu niezmienionej platformy testowej. Podczas testów AMD Ryzen 9 9900X temperatura w pomieszczeniu wahała się w zakresie 23-24 °C, zaś do wykonania odczytów posłużyło oprogramowanie HWiNFO64 w wersji 8.07-5511. Nad odpowiednimi warunkami pracy procesora czuwał zestaw chłodzenia wodnego MSI MEG CORELIQUID S360, zaś użyta pasta to Noctua NT-H1, charakteryzująca się brakiem potrzeby wygrzewania, tj. osiągająca optymalne wyniki tuż po nałożeniu. Aplikacji dokonałem sposobem "X", który zapewnia poprawne rozprowadzenie materiału termoprzewodzącego.
Warunki testu poboru prądu AMD Ryzen 9 9900X
Do weryfikacji zużycia energii procesora AMD Ryzen 9 9900X wykorzystałem watomierz Voltcraft Energy Logger 4000F, charakteryzujący się klasą dokładności na poziomie ±1% oraz pracą w trybie True RMS. Ta ostatnia cecha zapewnia pomiar rzeczywistej wartości skutecznej, czyli faktycznie pobieranej przez urządzenie, zamiast średniej podawanej przez tanie mierniki. Napięcie w sieci elektrycznej to oczywiście 230 V, natomiast częstotliwość 50 Hz. Wszelkie wartości na wykresach odnoszą się do kompletnej platformy testowej. Z uwagi na wysoką klasę sprzętu pomiarowego, w obu przypadkach wahania wskazań okazały się niewielkie, w zasadzie nieprzekraczające kilku W. Dlatego też jako odczyt właściwy przyjmuję wartość najczęściej pojawiającą się na wyświetlaczu.
Test AMD Ryzen 9 9900X: konkluzje
Tak jak poprzednio recenzowany model sześciordzeniowy na architekturze Zen 5, Ryzen 9 9900X zaprezentował w testach doskonałą, topową wręcz wydajność pojedynczego wątku, porównywalną do i9-14900K oraz i9-14900KS. Jest to rzecz, która ma znaczenie m.in. w projektowaniu grafiki 3D, stąd to istotna zaleta. Jeśli natomiast chodzi o osiągi wielordzeniowe, widać kolejną zbieżność z Ryzenem 5 9600X, tzn. zysk w porównaniu do poprzednika, czyli tym razem Ryzena 9 7900X, jest zależny od konkretnego przypadku. Zdarzają się takie sytuacje, kiedy przewaga Zen 5 jest minimalna (np. kompilacja Unreal Engine 5), a z drugiej strony takie, gdy korzyść z nowej architektury jest wręcz druzgocąca (np. ~44% w projekcie Amicable Numbers na platformie BOINC). Przeciętnie możemy zaś liczyć na kilkanaście procent przyspieszenia, co zaobserwujemy choćby w renderingu grafiki 3D (~13% w Blender oraz 3ds Max). Odnośnie gier, w tej grupie testów różnica względem Ryzena 9 7900X okazała się symboliczna na korzyść nowszego modelu. Jednak warto podkreślić, że w tym przypadku do głosu doszła wspomniana we wstępie optymalizacja z parkowaniem rdzeni, która wydaje się, że nie wszędzie przynosi pozytywne skutki, włączając w to emulatory konsol. Dlatego na ten temat na dniach pojawi się osobny tekst, który może być interesujący.
Ryzen 9 9900X jest sporo chłodniejszy od poprzednika i szybszy w programach, ale premierowa cena może być czynnikiem odstraszającym.
AMD Ryzen 5 9600X - test procesora. Mocne wejście architektury Zen 5
Kilka słów na temat poboru prądu i temperatur oraz ocena końcowa
Co do poboru prądu, przy ustawieniach fabrycznych obu procesorów jest troszkę niższy dla Ryzena 9 9900X, tzn. można powiedzieć, że poprawa efektywności wobec Ryzena 9 7900X niemal w całości wynika ze wzrostu osiągów. Nie jest więc spektakularna, ale zupełnie inaczej wygląda sprawa temperatur, które spadły znacznie, o kilkanaście °C, co oznacza, że dzisiejszego bohatera można chłodzić nawet coolerem powietrznym. I wreszcie dochodzimy do tego "ale" z tytułu i jak się zapewne domyślacie, chodzi tu o cenę. Według uzyskanych informacji, Ryzen 9 9900X powinien w sklepach startować od ~2160 zł, co nie jest aż tak pesymistyczną kwotą, jak sugerowały przeliczenia z MSRP na złotówki, ale w dalszym ciągu ok. 500 zł wyższą od Ryzena 9 7900X i tylko ~280 zł niższą od Ryzena 9 7950X3D, a więc nowość plasuje się bliżej topu poprzedniej generacji niż swojego poprzednika. Nie mogę jednak powiedzieć, że to coś zaskakującego, gdyż starsze CPU co prawda debiutowały z wyższym MSRP od rodziny Ryzen 9000, ale było to dawno temu i zdążyły od tego czasu wyraźnie potanieć.
Fakt jednak pozostaje faktem i na dzień dzisiejszy Ryzen 9 9900X będzie interesujący przede wszystkim dla osób zainteresowanych obliczeniami korzystającymi z AVX-512, które mocno przyspieszyły z uwagi na 512-bitowe FPU. Wracając do kosztów, dopłatę względem Ryzena 9 7900X może lekko kompensować możliwość wyboru słabszego chłodzenia, choć to sprawa indywidualna i każdy musi ten aspekt ocenić we własnym zakresie. Reasumując, nota końcowa to 7/10, według mnie adekwatna do tego, co zaprezentował dzisiaj Ryzen 9 9900X, gdyż jest to szybki i chłodny procesor 12-rdzeniowy, ale premierowa cena z pewnością niejednego zainteresowanego powstrzyma od wybrania tego właśnie modelu, jako że alternatywą są świetnie obecnie wycenione Ryzeny 7000. Za jakiś czas od debiutu, mając na uwadze doświadczenia z przeszłości, kwoty w cennikach sklepów na pewno spadną, więc jeżeli jesteście zainteresowani tym CPU i się Wam nie spieszy, to polecam polecam podejść do tematu na spokojnie oraz obserwować rozwój sytuacji.
AMD Ryzen 9 9900X
AMD Ryzen 9 9900X - opinia
AMD Ryzen 9 9900X - plusy
- Bardzo dobre osiągi w aplikacjach
- Bardzo wysoka moc pojedynczego rdzenia
- Sensowna wydajność w grach
- Niskie temperatury rdzeni temperatury
- Kompatybilność z istniejącymi płytami głównymi
- Dodatkowe linie PCIe 5.0 dla dysków M.2
- Instrukcje AVX-512 z pełną szybkością wykonania dzięki 512-bitowemu FPU
AMD Ryzen 9 9900X - minusy
- W niektórych testach brak wzrostu wydajności
- Sztuczne ograniczenia w zgodności z PCIe 5.0 dla tańszych chipsetów
- Zauważalny wzrost ceny sklepowej względem poprzednika
- Parkowanie rdzeni zdaje się nie wszędzie przynosić korzyści
Cena AMD Ryzen 9 9900X (na dzień publikacji): od ok. 2160 zł
Gwarancja: 36 miesięcy
Procesor do testów dostarczyło:
Pokaż / Dodaj komentarze do: Test AMD Ryzen 9 9900X. Szybki oraz chłodny procesor, ale...