ASRock Z690 Taichi Razer Edition. Test płyty głównej dla procesorów Alder Lake i pamięci DDR5

Test płyty ASRock Z690 Taichi Razer Edition: konkluzje

ASRock Z690 Taichi Razer Edition, w sumie zgodnie z tradycją, bez zarzutu wypadła w testach rzeczywistych, zarówno jeśli chodzi o wydajność w grach i aplikacjach, jak i osiągi kontrolerów. Warto w tym miejscu dodać, że konstrukcja ta nie ustawia przesadnie wysokiego napięcia rdzeni na ustawieniach automatycznych, dzięki czemu CPU spokojnie mieści się w limicie 241 W, a wynik MT w Cinebenchu R20 należy do najlepszych w stawce. Na plus wypadła także sekcja zasilania, zbudowana ze świetnych komponentów i bardzo dobrze chłodzona, jako że nawet bez włączonego małego wentylatora VRM okazała się najchłodniejsza spośród przetestowanych dotychczas modeli (ex aequo z ASUS ROG MAXIMUS Z690 HERO). Niestety reszta pomiarów wypadła przeciętnie i zaczynając od OC, nawet przy najwyższym trybie LLC spadek napięcia pod obciążeniem był zauważalny (o ~0,02 V), przez co Z690 Taichi Razer to pierwsza płyta, która nie poradziła sobie z zegarem dużych rdzeni równym 5100 MHz i trzeba było go obniżyć do 5000 MHz. Teoretycznie ten problem z LLC oczywiście można skorygować wpisując w BIOS-ie nieco wyższe napięcie, ale w tej półce cenowej coś takiego nie powinno mieć miejsca, tym bardziej, że nie ma tu innych opcji jak AC/DC Load-line, którymi można by próbować wpłynąć na zachowanie VRM. Spory pobór prądu w stanie bezczynności można jeszcze przeboleć, gdyż podobnie sprawa wygląda w przypadku modelu marki ASUS, ale czas bootowania na poziomie aż 27 sekund to kolejna duża wpadka, której nie sposób zignorować.

ASRock Z690 Taichi Razer to płyta świetnie wykonana oraz z bardzo mocną sekcją zasilania, ale oferująca mało złącz M.2 i z kilkoma wpadkami w testach.

 ASRock Z690 Extreme. Test płyty głównej dla Alder Lake i pamięci DDR4

Wyposażenie, specyfikacja oraz rozplanowanie laminatu

Co do wyposażenia, rzeczą kłującą w oczy jest płyta DVD ze sterownikami, gdzie ASUS czy MSI dołączają bardziej przystający do obecnych realiów pendrive. Miłym dodatkiem jest za to podpórka dla karty graficznej, montowana przy prawej krawędzi laminatu, dzięki której możemy wspomóc posiadany akcelerator nawet, gdy jego producent nie dostarcza swojego odpowiednika. Stylistycznie testowana konstrukcja wygląda jak typowy przedstawiciel serii związanej z marką Razer, kolorystycznie stawiając na czerń i odcienie szarości, a w kwestii podświetlenia na liczne diody LED, które w razie potrzeby można rzecz jasna wyłączyć. Odnośnie specyfikacji, płyta wyróżnia się bardzo dobrym zintegrowanym audio z DAC od ESS, trzema kartami sieciowymi, w tym po sztuce LAN 2,5 Gb/s i Wi-Fi 6, parą slotów PCIe x16 z opcją pracy w trybie x8/x8, dwoma portami Thunderbolt 4 i siedmioma gniazdami SATA, bez wyjątku obsługiwanymi przez chipset Z690, ergo pracującymi z pełną przepustowością. Z drugiej zaś strony mamy tylko trzy złącza M.2, z czego jedno w standardzie PCIe 3.0 z dwiema liniami, a także mało portów USB na panelu I/O oraz w ogólności mało szybkich portów USB 3.2 Type-A (zaledwie dwa Gen 2, a cała reszta to Gen 1). Przechodząc do jakości wykonania i rozplanowania laminatu, ASRock wyposażył recenzowany model w backplate chroniący elektronikę na odwrocie laminatu i nie zapomniał o wyświetlaczu kodów POST i fizycznych przyciskach Power/Reset, ale i tak nie dopilnował wszystkiego. Jak wspomniałem wcześniej, dwa złącza wentylatorów można było umiejscowić lepiej, a przycisk Clear CMOS przenieść na tylny panel, gdzie towarzyszyłby BIOS Flashback, co wydaje się być sensowniejszą opcją.

 Test płyty głównej ASRock B660M Pro RS. Co potrafi B660 za ok. 540 zł?

Ocena końcowa testowanej płyty głównej

Skoro najważniejsze kwestie związane z ASRock Z690 Taichi Razer mamy omówione, wypadałoby się zastanowić, jak należy ocenić tę konstrukcję. Przede wszystkim muszę podkreślić, że mowa o płycie kosztującej niemal 2700 zł i w takim budżecie niedociągnięcia jak kiepsko działające LLC czy koszmarnie długi czas bootowania są wg mnie niedopuszczalne. Od strony specyfikacji widać z kolei inne podejście niż w przypadku firm ASUS oraz MSI, które ewidentnie stawiają na jak najwięcej złącz M.2. Zamiast tego, ASRock postanowił udostępnić siedem gniazd SATA pracujących z pełną szybkością. Moim zdaniem taka opcja nie przystaje do aktualnych wymagań użytkowników, którzy wolą mieć więcej M.2, aczkolwiek niektórym osobom ten stan rzeczy może oczywiście przypaść do gustu, co nie zmienia faktu, że będzie to mniejszość potencjalnych nabywców. Idąc dalej, ciekawą cechą jest obecność pary portów Thunderbolt 4, gdzie warto podkreślić, że produkt MSI ich nie posiada, a mogący się nimi pochwalić ASUS jest o ponad 300 zł droższy. Tyle, że ponownie istotna jest kwestia zapotrzebowania na nie, które raczej nie jest zbyt duże. Reasumując, mając na uwadze całokształt jestem zmuszony ocenić omawiany model ASRock niżej niż testowanych wcześniej konkurentów z segmentu wysokiego, przyznając ocenę w wysokości czterech gwiazdek z odznaczeniem design. Z690 Taichi Razer niestety zaliczyła kilka istotnych wpadek, a w temacie specyfikacji jest wg mnie mniej atrakcyjna dla większości użytkowników niż dostępne za zbliżone pieniądze alternatywy.

ASRock Z690 Taichi Razer Edition

ASRock Z690 Taichi Razer Edition - opinia

ASRock Z690 Taichi Razer Edition - plusy

• Bardzo dobre zintegrowane audio na kodeku Realtek ALC1220 i DAC od ESS
• Trzy karty sieciowe, w tym po sztuce LAN 2,5 Gb/s oraz Wi-Fi 6
• Siedem portów SATA, wszystkie obsługiwane przez chipset Intel Z690
• Dwa sloty PCIe x16 z opcją pracy w trybie x8/x8 i dwa porty Thunderbolt 4
• Obecność wyjść obrazu
• Możliwość wgrania BIOS-u za pomocą BIOS Flashback
• Poprawne wyniki testów rzeczywistych
• Bardzo mocna i świetnie chłodzona sekcja zasilania
• Doskonała jakość wykonania i płytka usztywniająca na rewersie PCB
• PWM/DC dla prawie wszystkich złączy wentylatorów i dobrze działający tryb półpasywny
• Ciekawy wygląd i duża dawka wielobarwnego podświetlenia LED dla fanów iluminacji
• Podpórka dla karty graficznej w zestawie
• Wyświetlacz kodów POST oraz fizyczne przyciski Power/Reset

ASRock Z690 Taichi Razer Edition - minusy

• Tylko trzy złącza M.2, z czego jedno PCIe 3.0 x2
• Mało portów USB na panelu I/O i ogólnie mało USB 3.2 Gen 2
• Bardzo długi czas uruchamiania
• Spory spadek napięcia pod obciążeniem nawet przy najwyższym trybie LLC
• Płyta DVD ze sterownikami zamiast pamięci USB
• Dwa złącza wentylatorów i przycisk Clear CMOS można było lepiej umiejscowić
• Bardzo duża przebitka cenowa względem Z590 Taichi

Gwarancja: 36 miesięcy

Sprzęt do testów dostarczył: