Test KFA2 GeForce RTX 4090 SG. Niesamowicie wydajna i nieprzyzwoicie droga karta graficzna

NVIDIA GeForce RTX 4090 - test

W dniu dzisiejszym debiutują autorskie karty graficzne bazujące na najnowszym układzie zielonych, w związku z czym przygotowałem dla Was tekst poświęcony NVIDIA GeForce RTX 4090. Test ten sprawdzi, jak radzi sobie topowe GPU z linii Ada Lovelace, na przykładzie akceleratora KFA2 GeForce RTX 4090 SG. Model ten może się pochwalić masywnym chłodzeniem z trzema wentylatorami oraz fabrycznym OC. Producent zadbał także o aspekt stylistyczny, zgodnie z obecnymi trendami aplikując dawkę wielobarwnej iluminacji diodami LED. Najistotniejszą rzeczą jest jednak wydajność GeForce'a RTX 4090, który wg NVIDII ma być znacznie szybszy od najmocniejszych układów z rodziny Ampere. Osiągi recenzowanego GPU zostaną oczywiście wnikliwie sprawdzone, tak w wariancie klasycznym, jak i z włączonym śledzeniem promieni (ang. ray-tracing), podobnie jak aspekty użytkowe karty od KFA2, takie jak hałas i temperatury czy pobór prądu. Zanim jednak przejdziemy do części praktycznej, najpierw zobaczmy, co dokładnie zmienili zieloni w nowej architekturze.

GeForce RTX 4090 to następne GPU zielonych z limitem mocy aż 450 W. Zobaczmy, co potrafi topowy przedstawiciel linii Ada Lovelace, na przykładzie karty KFA2 SG.

 RX Vega 56/64 vs GTX 1080/RTX 2060 - test w nowych grach stock + OC

Komentarz odnośnie specyfikacji testowanej karty graficznej

Jądro krzemowe AD102, na którym bazuje GeForce RTX 4090, produkowane jest przez TSMC w litografii 5 nm, a konkretniej z użyciem specjalnie opracowanego dla NVIDII procesu technologicznego 4N. Dzięki temu składający się z aż 76,3 mld tranzystorów układ zajmuje powierzchnię ok. 609 mm², a to oznacza, że względem GA102, czyli topowego przedstawiciela Ampere wytwarzanego w litografii 8 nm od Samsunga, upakowanie wzrosło niemal 2,8 raza. Jeżeli chodzi o zmiany w architekturze, zieloni chwalą się 4-tą generacją rdzeni Tensor, z nowym formatem danych w precyzji FP8, i usprawnionymi tzw. rdzeniami RT, dwukrotnie przyspieszającymi sprawdzanie przecięcia obiektów sceny przez promień oraz wprowadzającymi nowe funkcjonalności, nazwane Opacity Micromap Engine i Displaced Micro-Mesh Engine. Za sprawą tych ostatnich obliczenia związane ze śledzeniem promieni mają być w przyszłości jeszcze szybsze, jak tylko gry zaczną z nich korzystać. Pod kątem RT NVIDIA wzbogaciła ponadto Ada Lovelace o Shader Execution Reordering, która to cecha pozwala GPU w czasie rzeczywistym zarządzać zadaniami związanymi z cieniowaniem, poprzez uszeregowanie ich tak, aby wykorzystanie zasobów obliczeniowych, a więc i wydajność, były jak najwyższe. Przy czym podobnie jak dla wspomnianych wcześniej, także i tutaj wymagana jest interwencja twórców gier.

Idąc dalej, zieloni mocno zwiększyli pojemność cache L2, która w wypadku AD102 wynosi aż 96 MB, podczas gdy GA102 ma jej "zaledwie" 6 MB, ergo wzrost jest aż 16-krotny. To krok podobny do tego, co zrobiło AMD w ramach architektury RDNA 2, gdzie czerwoni wprowadzili Infinity Cache, i który jest alternatywą dla siłowego zwiększania przepustowości VRAM przez dodawanie kolejnych bitów szyny, czego NVIDIA chciała uniknąć. Zmiany nie ominęły także sprzętowego kodowania wideo, gdzie teraz mamy nie jeden, ale dwa kodery, do tego ze wsparciem formatu AV1, który starsza generacja Ampere potrafiła jedynie dekodować. Natomiast co do sfery programowej, autorska technika skalowania obrazu DLSS doczekała się wersji 3.0, która dokłada interpolację klatek, mającą w połączeniu z Reflex zapewniać dodatkową poprawę płynności przy zachowaniu podobnego opóźnienia jak w przypadku DLSS 2.0. Co więcej, nowość ta jest zarezerwowana dla rodziny GeForce RTX 4000, gdyż jak twierdzą zieloni, używana przez nią jednostka Optical Flow Accelerator została udoskonalona względem Ampere i Turinga, a wcześniejsze jej wcielenia są niewystarczające na potrzeby DLSS 3.0. Oznacza to, że uruchamiając DLSS 3.0 na karcie graficznej RTX 2000/3000, technika będzie działać, ale analogicznie jak DLSS 2.0, czyli bez interpolacji.

Odnośnie specyfikacji, topowe wydanie Ada Lovelace charakteryzuje się obecnością 128 bloków SM, co przekłada się na 16384 jednostek cieniujących i 512 teksturujących (wzrost o ok. 52% względem GeForce'a RTX 3090 Ti). Poza tym mamy 176 ROP-ów i 24 GB pamięci VRAM na 384-bitowej szynie oraz kościach GDDR6X klasy 21 Gb/s, które zapewniają teoretyczną przepustowość sięgającą ok. 1008 GB/s (tyle samo co w przypadku RTX-a 3090 Ti). Referencyjne taktowanie Boost zostało ustalone na 2520 MHz, aczkolwiek producent testowanej karty graficznej zdecydował się podnieść zegar GPU do 2580 MHz. Towarzyszy temu współczynnik TDP wynoszący kosmiczne 450 W i notabene to drugie GPU od NVIDII o tak wysokim poborze prądu (pierwszym był naturalnie GeForce RTX 3090 Ti). KFA2 chwali się też programem Xtreme Tuner Plus, który służy do zarządzania ustawieniami karty graficznej i ma opcję synchronizacji z urządzeniem z systemem Android albo iOS (więcej szczegółów na następnej stronie).