Gra S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla to niewątpliwie jedna z najważniejszych premier tego roku. W ramach niniejszego testu sprawdzimy, jak produkcja studia GSC Game World wygląda od strony technicznej, zarówno jeśli chodzi o wydajność, jak i działanie technik podnoszących osiągi, w tym NVIDIA DLSS. Fabularnie S.T.A.L.K.E.R. 2, tak samo jak poprzednie gry z tej serii, przenosi nad do czarnobylskiej Zony, która w alternatywnej wersji historii jest strefą pełną anomalnych bytów i zmutowanych stworzeń. Przy czym trzeba dodać, że nie jest to bezpośrednia kontynuacja fabuły wcześniejszych części, choć elementów wspólnych jest dużo i każdy, kto w nie grał, na pewno wyłapie te nawiązania. Jeżeli natomiast chodzi o aktualizacje, to twórcy nie próżnują, 9 dni po premierze wydając łatkę 1.01, a dzień później 1.02 i właśnie na tej wersji zostały wykonane testy.
Spis treści:
- Omówienie techniki DLSS 3
- Platforma testowa, metodologia
- Wydajność zależnie od ustawień
- Jakość obrazu z włączonym DLSS
- Podsumowanie
Do testów został użyty laptop ASUS ROG Zephyrus G16 (2024) GU605. Maszyna, którą otrzymałem, wyposażona jest w kartę graficzną NVIDIA GeForce RTX 4090 Laptop, tj. najmocniejszą obecnie dla komputerów przenośnych i pracującą z limitem mocy 95 W. Z kolei procesor to Intel Core Ultra 9 185H, czyli jednostka z rodziny Meteor Lake z sześcioma dużymi rdzeniami i 10 małymi. Pamięć RAM ma pojemność 32 GB i są to układy LPDDR5X z zegarem 7467 MHz, a dysk to 2 TB nośnik M.2 NVMe zgodny z PCIe 4.0. Poza tym warto podkreślić obecność wyświetlacza OLED o rozdzielczości 2560x1600 px, częstotliwości odświeżania 240 Hz oraz czasie reakcji tylko 0,2 ms. Całość zmieszczono w gustownej obudowie o grubości ok. 1,5 cm, a waga laptopa to jedynie 1,95 kg. A jeśli chcielibyście nabyć taką albo podobną maszynę, to laptopy oraz komputery stacjonarne z GPU GeForce RTX i karty graficzne z tej serii możecie kupić w sklepie Media Expert.
S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla to może nawet najgorętsza premiera tego roku. Zobaczmy, jak gra się w dzieło GSC na laptopie z kartą GeForce RTX 4090.
ASUS Zenbook S 14 (UX5406S) - test laptopa z Lunar Lake. Świetne iGPU i czas pracy na baterii
Omówienie aspektów technicznych testowanej gry
Jeśli chodzi o technikalia, S.T.A.L.K.E.R. 2 nie korzysta z autorskiego silnika GSC o nazwie X-Ray, zamiast którego twórcy postawili na Unreal Engine 5, czyli najpopularniejsze obecnie rozwiązanie. Jedyne dostępne API to DirectX 12, ale pełnego śledzenia promieni tu nie uświadczymy, zamiast którego jest Lumen, tj. uproszczone RT, które nie korzysta ze sprzętowych jednostek przyspieszających tego typu obliczenia. Za to w kwestii skalowania obrazu jest na bogato, gdyż autorzy zadbali o implementację technik wszystkich producentów GPU, tzn. NVIDIA DLSS, Intel XeSS oraz AMD FSR. Nie zabrakło także generowania klatek od zielonych oraz czerwonych i NVIDIA Reflex, a więc rozwiązania służącego redukcji opóźnienia systemowego.
Test DLSS w S.T.A.L.K.E.R. 2 na laptopie - omówienie DLSS
S.T.A.L.K.E.R. 2 implementuje DLSS w wersji 3, a więc de facto pakiet następujących funkcjonalności: skalowania obrazu (tzw. Super Resolution), generowania klatek (tzw. Frame Generation) i obniżania opóźnienia (czyli Reflex). Idąc po kolei, DLSS SR, jak wskazuje tutaj nazwa, polega na renderowaniu w rozdzielczości niższej od docelowej i przeskalowaniu klatki do odpowiedniej liczby pikseli przed jej wyświetleniem. Technika ta jest obsługiwana przez wszystkie karty graficzne GeForce RTX i korzysta ze sprzętowych jednostek Tensor, które przyspieszają obliczenia macierzowe. Obecna wersja DLSS SR używa zunifikowanej sieci neuronowej, dzięki czemu nie trzeba jej trenować pod konkretną grę, a użytkownik ma kontrolę nad rzeczywistą rozdzielczością renderowania, dzięki wbudowanym profilom, gdzie znajdziemy również DLAA. Ten ostatni oznacza rendering natywny, bez skalowania, czyli w takim wariancie DLSS odpowiada tylko za wygładzanie krawędzi.
Kolejna technika, a więc DLSS FG, ma węższą kompatybilność, gdyż zgodne są z nią tylko GPU z rodziny GeForce RTX 40. Wynika to z faktu, że wykorzystywana jest tutaj jednostka OFA (ang. Optical Flow Accelerator), która w starszych generacjach jest słabsza, przez co wg NVIDII niewystarczająca. Działanie DLSS FG polega na tworzeniu klatek pośrednich pomiędzy każdą najnowszą wyrenderowaną przez GPU a poprzednią, co pozwala podnieść FPS nawet dwa razy (szczególnie, gdy ograniczeniem jest procesor). Przy czym takie podejście wymusza wstrzymanie najświeższej ramki do momentu wygenerowania i wyświetlenia pośredniej, co oznacza wzrost opóźnienia. Dlatego techniką zintegrowaną z omawianym rozwiązaniem jest Reflex i nie ma takiej możliwości, by aktywować DLSS FG bez Reflex. Takie połączenie (czyli DLSS FG + Reflex) w większości gier zapewnia opóźnienie podobne albo niższe od wyjściowego oraz wyraźny wzrost liczby FPS.
Do tzw. opóźnienia systemowego odniosłem się już kilka razy i jeżeli ktoś nie wie, co to określenie oznacza, teraz jest odpowiedni moment na wyjaśnienie. Mianowicie chodzi o czas, jaki upływa od ruchu czy kliknięcia myszą albo wciśnięcia przycisku na klawiaturze, do pojawienia się na ekranie efektu tej akcji i jest mierzony w milisekundach. NVIDIA Reflex celuje w zmniejszenie tej latencji, poprzez eliminację tzw. kolejki renderowania, a także dodatkowe optymalizacje pracy CPU w grze, gdzie zieloni wskazują np. na próbkowanie wejścia myszy w ostatnim możliwym momencie. Kompatybilność z tym rozwiązaniem jest bardzo szeroka, gdyż obejmuje wszystkie układy NVIDII od GeForce GTX 900 (2014 rok). Ponadto należy dodać, że z uwagi na implementację Reflex na poziomie gry, nie ma powodów do obaw, jeśli chodzi o systemy walki z oszustami i np. otrzymanie bana - nic takiego się nie wydarzy.
Test DLSS w S.T.A.L.K.E.R. 2 na laptopie - metodologia
Wszelkie pomiary wykonałem we współpracy z Windowsem 11 64-bit 23H2, sterownikami GeForce Game Ready 566.14, podczas rzeczywistej rozgrywki. Do zmierzenia liczby FPS posłużył FrameView w wersji 1.5, a dodatkowo rozdzielczość zegara czasu rzeczywistego została ustawiona na sztywną wartość 0,5 ms. Przedstawione wyniki są średnią rezultatów z trzech przebiegów, a każdy z wykresów jest odpowiednio opisany, jeśli chodzi o rozdzielczość oraz informacje o szczegółowości grafiki. Tak jak pisałem wcześniej, do testów wykorzystałem laptopa ASUS ROG Zephyrus G16 (2024) GU605. Ponadto zachęcam do przejrzenia materiału o narzędziu NVIDIA App, które zawiera sporo funkcjonalności i pozwala m.in. łatwo aktualizować sterowniki, więc warto je zainstalować, jeżeli macie GPU z serii GeForce RTX w komputerze.
Test DLSS w S.T.A.L.K.E.R. 2 na laptopie - wydajność
Testy wydajności w grze S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla przeprowadzono w trzech miejscach: zaraz po starcie kampanii (misja Tam i z powrotem), gdy pierwszy raz spotykamy Richtera (zadanie Ciężka pobudka) oraz w bazie Zalisja. Omawiana produkcja jest tytułem wybitnie procesorowym, co dotyczy w szczególności obozowisk, gdzie znajduje się większa liczba stalkerów, zatem taka lokalizacja musiała zostać uwzględniona. Pomiary wykonałem w 1080p i 1440p, z wygładzaniem krawędzi TAA lub DLSS 3 w różnych wariantach. Poza tym znajdziecie informacje odnośnie opóźnienia systemowego przy poszczególnych ustawieniach.
Miejsca testowe
Wyniki wydajności
Test DLSS w S.T.A.L.K.E.R. 2 na laptopie - jakość DLSS
Poniżej odnajdziecie zrzuty ekranu, prezentujące różnice w jakości oprawy graficznej, w zależności od wybranych ustawień wygładzania krawędzi bądź skalowania obrazu. Screeny zrobiono w różnych lokalizacjach, aby pokazać jak najwięcej niuansów związanych z DLSS, za to jako odniesienie służy TAA oraz konkurencyjne rozwiązania, tzn. FSR oraz XeSS. Wszystkie techniki skalowania obrazu działały z rozdzielczością renderowania ustawioną na 66%, co typowo jest określane jako profil jakościowy. Przy czym XeSS w najnowszej wersji zmieniła nazewnictwo, choć dla zachowania spójności we wszystkich przypadkach używam tradycyjnej nomenklatury.
Uwaga: Kliknięcie w grafikę spowoduje otwarcie pełnowymiarowej wersji.
Miejsce A
Miejsce B
Miejsce C
Miejsce D
Miejsce E
Miejsce F
Test DLSS w S.T.A.L.K.E.R. 2 na laptopie - konkluzje
S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla to gra o monstrualnych wręcz wymaganiach sprzętowych, w zasadzie zupełnie nieadekwatnych do jakości oprawy oraz funkcjonowania tzw. A-Life, który jak zapewne mieliście okazję zobaczyć, w tej części bazuje głównie na ciągłym odradzaniu wrogów w obszarze, w którym obecnie jest gracz. GeForce RTX 4090, tzn. najszybsze GPU dla laptopów, w rozdzielczości 2560x1440 oraz przy maksymalnych detalach nierzadko notuje spadki poniżej 40 FPS, zaś Core Ultra 9 185H, czyli całkiem szybki mobilny CPU, najczęściej pozwala karcie graficznej rozpędzić się do nie więcej niż ~50 FPS (naturalnie przy niższej rozdzielczości), a w bazie Zalisja potrafi wygenerować zaledwie ~30 FPS. Z tego powodu, czyli wybitnie procesorowej charakterystyki, techniki skalowania obrazu przy tak mocnym układzie jak RTX 4090 w 1080p nie przynoszą poprawy, a w 1440p tylko umiarkowaną. Dużo lepiej sprawuje się DLSS FG, tj. generator klatek, który wszędzie zapewnia znaczny zysk, co ma szczególne znaczenie w obozowiskach, w których CPU jest dosłownie masakrowany. Niestety ma to wadę, a mianowicie skoro bazowy FPS wynosi ~30, to niestety responsywność, czyli opóźnienie systemowe, odpowiada właśnie tej wartości, ale i tak w tym przypadku nie ma żadnej alternatywy dla FG, gdyż wymagań odnośnie procesora nie zmniejszymy obniżając rozdzielczość czy tnąc detale. Podsumowując tę część, choć gry na UE5 znane są ze sporych wymagań, to aż tak niskie osiągi są zaskakujące i niewątpliwie pole do poprawy jest niemałe.
Ze względu na wysokie wymagania procesorowe, podstawa to włączenie generatora klatek, a w wyższych rozdzielczościach oraz dla wolniejszych GPU można się jeszcze wspomóc skalowaniem obrazu, gdzie DLSS zapewnia najlepszą jakość. Albo czekać na nowe patche, bo zdaje się, że jest tu spory potencjał do poprawek.
Test ASUS PRIME GeForce RTX 4070 SUPER OC. Mała karta z dobrym chłodzeniem
Jakość oprawy graficznej z włączonym skalowaniem obrazu
Tyle o osiągach, a teraz czas przejść do jakości obrazu zależnie od wybranej metody skalowania obrazu (bądź jej braku). Jeśli chodzi o ostrość, ta jest najlepsza dla TAA i DLSS SR, najgorsza dla FSR oraz pomiędzy dla XeSS. Ale akurat do tego elementu nie przykładałbym wagi, jako że to tylko mniej lub bardziej agresywny filtr wyostrzający, którego ustawień gra niestety nie pozwala zmienić. Bardziej istotna jest szczegółowość grafiki, a więc widoczność drobnych elementów jak cienkie liście, gdzie DLSS znowu wygrywa, potem mamy TAA, następnie XeSS i na końcu FSR. Niestety, ale technika AMD gubi w tej grze detale, a w innych aspektach nie jest lepiej. Mianowicie migotanie trawy jest największe dla FSR, nieco mniejsze dla XeSS i najmniej widoczne dla TAA oraz DLSS SR. Powracając za to do drobnych, cienkich elementów, dla ich migotania w ruchu klasyfikacja technik jest taka sama jak wyżej, ale tutaj DLSS SR notuje wpadkę, w postaci smużenia pionowych linii, obecnych w konstrukcji wież obserwacyjnych. A skupiając się jeszcze stricte na drzewach, w ruchu migotanie ponownie jest największe dla FSR, najmniejsza dla DLSS SR i TAA oraz średnie dla XeSS. Ponadto w tym wypadku XeSS notuje widoczne smużenie w ruchu, którego nie ma dla TAA, zaś DLSS SR minimalne. Innymi słowy, chociaż żadna technika nie jest idealna, to jednak DLSS w ogólności spisuje się najlepiej.
Jakie ustawienia będą najlepsze w S.T.A.L.K.E.R. 2 i słowo końcowe
Na koniec pozostała kwestia, jakie ustawienia będą najlepsze z punktu widzenia wydajności i zgodnie z pierwszym akapitem, dla S.T.A.L.K.E.R. 2 podstawą uzyskania wysokiego FPS jest aktywacja generatora klatek, dzięki czemu unikniemy wąskiego gardła ze strony procesora. Co do skalowania obrazu, zalecałbym jego włączenie w wysokich rozdzielczościach (1440p i przede wszystkim 4K) i/lub dla słabszych kart graficznych, gdyż w 1080p i dla mocnych GPU zysków raczej nie zobaczymy. Jeżeli macie w komputerze GeForce'a RTX, wybierzcie DLSS SR, które zapewni najlepszą jakość obrazu, a dla posiadaczy innych GPU sensowną opcją będzie XeSS. Ale tak czy inaczej, nawet ze wsparciem wspomagaczy do grania w S.T.A.L.K.E.R. 2 niezbędny jest mocny pecet, chyba że twórcy w przyszłych aktualizacjach poprawią optymalizację, ponieważ póki co w tym aspekcie studiu GSC należy się czerwona kartka z wykrzyknikiem. A jeżeli Wasza maszyna jest za słaba, to zawsze możecie wypróbować S.T.A.L.K.E.R. 2 w usłudze GeForce NOW, gdyż omawiana gra jest w niej dostępna, dzięki czemu można ją uruchomić w chmurze na szybkim serwerze. Na dzisiaj to już wszystko i na koniec zapraszam Was do sekcji komentarzy, gdzie możecie podzielić się swoimi przemyśleniami oraz doświadczeniami z najnowszą częścią stalkerskich przygód.
Szukacie karty graficznej GeForce RTX 40 z DLSS, FG oraz Reflex? Kupicie je w sklepie Media Expert, gdzie znajdziecie także gotowe komputery i laptopy z tymi kartami.
Pokaż / Dodaj komentarze do: Test S.T.A.L.K.E.R. 2 na laptopie z GeForce RTX 4090. Czy DLSS uratuje sytuację?