W premierowym teście AMD Ryzen 9 9900X wspomniałem o nowej optymalizacji dla procesorów z parą chipletów, polegającej na parkowaniu połowy rdzeni w grach, i jednocześnie zapowiedziałem materiał, który będzie badał ten temat. W niniejszym tekście będę się zajmował właśnie tym aspektem nowych CPU od czerwonych, by sprawdzić, jaki wpływ ma wspomniane ustawienie na wydajność w produkcjach branży rozrywkowej i w emulatorach konsol, gdyż one także są objęte tą zmianą. Przypominając zaś wnioski z recenzji, Ryzen 9 9900X świetnie zaprezentował się w testach jednowątkowych i bardzo solidnie w zadaniach wielordzeniowych, z kolei w grach wypadł sensownie, ale nieco poniżej oczekiwań. Zobaczmy więc, czy da się to poprawić.
Spis treści:
- Platforma testowa, metodologia
- Wydajność - emulacja konsol
- Wydajność - gry (A Plague Tale: Requiem, AC: Mirage, Call of Duty: Modern Warfare 3)
- Wydajność - gry (Counter-Strike 2, Cyberpunk 2077, Dragon's Dogma 2)
- Wydajność - gry (Dying Light 2, Dziedzictwo Hogwartu, Far Cry 6)
- Wydajność - gry (Dead Island 2, Spider-Man: Miles Morales, SW Jedi: Ocalały)
- Wydajność - gry (Starfield, Wiedźmin 3: Dziki Gon NG, World of Tanks)
- Wydajność - gry (średnie osiągi)
- Podsumowanie
Jeżeli chodzi o technikalia, analogicznie jak w wypadku procesorów z dwoma chipletami i 3D V-Cache z linii Ryzen 7000, omawiane rozwiązanie bazuje na komponentach systemu Windows: trybie gry oraz Xbox Game Bar. Drugi z nich odpowiada za wykrywanie, kiedy włączona jest gra (jak wyżej, do tej grupy klasyfikuje także emulatory), zaś pierwszy za parkowanie rdzeni. W jaki dokładnie sposób? Mianowicie tryb gry zawiera dodatkowe profile zasilania, które są wykorzystywane podczas komputerowej rozgrywki i mogą mieć inne ustawienia niż przy nierozrywkowej pracy. Właśnie ten fakt wykorzystują czerwoni, zmieniając w nich parametry parkowania rdzeni w taki sposób, by połowa z nich mogła być wyłączona i w ten oto sposób uzyskiwany jest opisywany na wstępie efekt.
Ryzen 9 9900X korzysta z nowej optymalizacji, która polega na parkowaniu połowy rdzeni w grach. Zobaczmy, jak wpływa to na wyniki.
Ile dodatkowa cache L3 daje w grach? Test Ryzen 7 7800X3D vs Ryzen 7 7700X
W jaki sposób można pozbyć się parkowania rdzeni w grach
Zostaje pytanie, w jaki sposób wyłączyć parkowanie rdzeni na Ryzenach 9000 z parą chipletów. Skoro rozwiązanie AMD korzysta z dwóch komponentów Windowsa, możemy to zrobić na dwa sposoby. Pierwszy z nich to wyłączenie aplikacji Xbox Game Bar i by tego dokonać, włączamy Edytor rejestru (regedit). Następnie nawigujemy do klucza "HKEY_CURRENT_USER/System/GameConfigStore", zmieniamy wartość "GameDVR_Enabled" na 0 oraz tworzymy klucz "GameDVR" w "HKEY_LOCAL_MACHINE/SOFTWARE/Policies/Microsoft/Windows" i w nim 32-bitową wartość DWORD "AllowGameDVR" z domyślną wartością 0. Zaś druga metoda, z której skorzystałem w testach, to zmiana ustawień zasilania. W tym celu włączamy Wiersz polecenia (cmd) i uruchamiamy w nim dwie komendy: powercfg /setacprofileindex SCHEME_CURRENT PROFILE_GAMEMODE CPMinCores 100, a także powercfg /setacprofileindex SCHEME_CURRENT PROFILE_SUSTAINEDPERF CPMinCores 100. Alternatywnie, aby odwrócić działanie, wpisujemy je z wartością 50 na końcu (zamiast 100). W obu przypadkach po wykonaniu stosownych czynności uruchamiamy ponownie komputer.
Test parkowania rdzeni na Ryzen 9 9900X: metodologia
Wszystkie testy zostały wykonane pod kontrolą systemu operacyjnego Windows 11 64-bit 23H2 oraz sterowników GeForce Game Ready 552.22, podczas rzeczywistej rozgrywki. Do pomiaru liczby klatek użyto programu Fraps w wersji 3.5.99 - w tym dla DirectX 12 (jedyna niedogodność pod tym API to brak OSD). Wyniki zamieszczone na wykresach są średnią arytmetyczną rezultatów z trzech odrębnych przebiegów, z kolei rozdzielczość zegara czasu rzeczywistego była ustawiona na sztywną wartość 0,5 ms.
Nastawy pamięci prezentują się następująco:
- DDR5-6000 MHz CL 30-36-36-66 1T.
Limity mocy były ustawione jak poniżej:
- PPT 162 W.
Uwagi dodatkowe do testów:
- CPU pracował z zegarem Infinity Fabric równym 2100 MHz i częstotliwością kontrolera synchroniczną z RAM,
- timingi dalszych rzędów zostały ręcznie zoptymalizowane.
Platforma testowa
 |
MSI MEG X670E ACE |
 |
Patriot Viper Venom RGB 2x16 GB DDR5-7400 CL36 |
 |
ASUS ROG STRIX GeForce RTX 4080 OC |
 |
Patriot Viper VP4100 1 TB |
 |
SilentiumPC Supremo M1 Platinum 700 W |
 |
Antec Twelve Hundred V3 |
 |
MSI MEG CORELIQUID S360 |
Test parkowania rdzeni na Ryzen 9 9900X: wydajność
Część praktyczną rozpoczynam od emulacji konsol. Względem poprzedniej procedury, kategoria ta została mocno rozbudowana, poprzez dołączenie programów RPCS3 oraz Xenia, które pozwalają uruchamiać gry odpowiednio dla PlayStation 3 oraz Xbox 360. W obu przypadkach do testów służy Red Dead Redemption, a pomiary odbywają się na początku kampanii fabularnej, jako że to bardzo wymagająca lokalizacja, idealnie nadająca się do sprawdzania osiągów procesorów.
Dolphin
RPCS3
Xenia Canary
Gry (A Plague Tale: Requiem, AC: Mirage, Call of Duty: Modern Warfare 3)
Pomiary w grze A Plague Tale: Requiem wykonuję w rozdziale Co pozostało, gdzie bohaterowie muszą przedostać się przez obszar "zablokowany" przez szczurzą armię. To wysoce wymagająca lokalizacja, która w dodatku dobrze (jak na tę grę) korzysta z wielowątkowości. W Assassin's Creed: Mirage wybrany scenariusz polega na przebieżce ulicami Kolistego Miasta, w mojej ocenie najbardziej obciążającej procesor części mapy. Natomiast w Call of Duty: Modern Warfare 3 zdecydowałem się postawić na misję Cenny towar, jako że to jedno z niewielu miejsc, które są wymagające i powtarzalne (wahania FPS w zakresie nawet kilkudziesięciu klatek podczas patrzenia w jeden punkt to norma w większości innych lokalizacji).
A Plague Tale: Requiem
Assassin's Creed: Mirage
Call of Duty: Modern Warfare 3
Gry (Counter-Strike 2, Cyberpunk 2077, Dragon's Dogma 2)
Counter-Strike 2 to dość ciekawy przypadek, jako że mapa Ancient jest jedyna w swoim rodzaju, tzn. jej obszar z wodą jest ekstremalnie wymagający jak na standardy tej produkcji, co widzimy dla wartości minimalnych. Z tego powodu główny scenariusz to Inferno, tym bardziej, że jest nienagannie powtarzalny, czego o Ancient powiedzieć nie można. Z kolei Cyberpunk 2077 i Dragon's Dogma 2 to produkcje, które dużo bardziej dają się procesorom we znaki, obydwie testowane też z włączonym śledzeniem promieni, choć w ich przypadku nie ma to dużego wpływu na liczbę FPS.
Counter-Strike 2
Cyberpunk 2077
Dragon's Dogma 2
Gry (Dying Light 2, Dziedzictwo Hogwartu, Far Cry 6)
Wszystkie gry z tej sekcji obsługują śledzenie promieni, stąd znajdziecie dodatkowe testy z włączonym RT. Wpływ tej opcji na wydajność jest największy dla Dziedzictwa Hogwartu, umiarkowany dla Dying Light 2 oraz niewielki w przypadku Far Cry 6. Skupiając się jeszcze przez chwilę na polskim tytule, miejsce testowe zostało dobrane w taki sposób, aby lokalizacja była wymagająca tak dla niskiego, jak i wysokiego mnożnika LOD. To istotne, gdyż trafiają się miejsca, które stanowią wyzwanie dla procesorów przy umiarkowanej wartości LOD, ale niemal nie reagują na jej zwiększanie, podczas gdy gdzie indziej spadek jest znaczny, stąd właściwy wybór scenariusza jest kluczowy.
Dying Light 2
Dziedzictwo Hogwartu
Far Cry 6
Gry (Dead Island 2, Spider-Man: Miles Morales, SW Jedi: Ocalały)
Spider-Man: Miles Morales oraz STAR WARS Jedi: Ocalały to kolejne produkcje, w których aktywacja RT powoduje znaczny wzrost wymagań w stosunku do CPU. Niemniej druga z tych gier ma inną charakterystykę od Dziedzictwa Hogwartu, choć obie bazują na silniku Unreal Engine 4. Mianowicie dla STAR WARS Jedi: Ocalały użycie procesora po włączeniu RT wzrasta, a nie spada (tytuł jest wtedy w stanie spożytkować ~16 wątków). Z kolei w Dead Island 2 testy odbywają się w ramach nowego dodatku SoLA, którego akcja rozgrywa się na dużej, otwartej mapie, a to optymalny scenariusz do porównywania wydajności CPU.
Dead Island 2
Spider-Man: Miles Morales
STAR WARS Jedi: Ocalały
Gry (Starfield, Wiedźmin 3: Dziki Gon NG, World of Tanks)
Starfield to w pewnym sensie gra legendarna, bo z pewnością na taki tytuł zasługuje w gronie optymalizacyjnych gniotów. Ale co ciekawe, z najnowszymi poprawkami od strony CPU to całkiem sensowna produkcja, o wysokich, ale jednak nie zabójczych wymaganiach, oraz dobrze radząca sobie z wielowątkowością. Jej przeciwieństwem jest Wiedźmin 3: Dziki Gon w wersji Next-Gen, która niespecjalnie potrafi wykorzystać potencjał wielu rdzeni, przez co bardziej bazuje na mocy pojedynczego wątku. Natomiast w World of Tanks zmieniłem scenariusz testowy, jako że wcześniej używana powtórka przestała działać po zaktualizowaniu gry, jednak nie ma powodów do obaw, bo nowe miejsce także jest całkiem wymagające jak na standardy tego tytułu.
Starfield
Wiedźmin 3: Dziki Gon NG
World of Tanks
Gry (średnie osiągi)
W tej sekcji zamieszczone są wykresy, które prezentują średnią wydajność porównywanych procesorów, w trzech wariantach: dla wszystkich testów, wyłącznie dla pomiarów bez śledzenia promieni, a także tylko dla scenariuszy z aktywnym RT. Jak za chwilę zobaczycie, wybrana opcja ma pewien wpływ na zależności między poszczególnymi architekturami oraz modelami, w szczególności tymi od różnych producentów.
Ważne: Wartości widoczne na wykresach zostały policzone na podstawie relacji procentowych w poszczególnych testach, a nie np. poprzez zsumowanie liczby kl./s, co jest metodą niepoprawną zarówno z matematycznego, jak i praktycznego punktu widzenia, jako że takie podejście powoduje większą wagę gier, w których procesory osiągają wyższy FPS, zaś intuicyjnie wiemy, że przewaga w takim wariancie jest mniej istotna niż różnica w tytułach, gdzie wydajność jest niższa.
Test parkowania rdzeni na Ryzen 9 9900X: konkluzje
Zaczynając od aplikacji, emulator Dolphin potrafi wykorzystać tylko dwa rdzenie, zatem w jego przypadku trudno spodziewać się istotnego wpływu parkowania na wydajność. Praktyka potwierdza to przypuszczenie - rezultat dla obu konfiguracji jest niemalże taki sam, z symboliczną przewagą ustawień sugerowanych przez AMD. Ale zupełnie inaczej wygląda to dla RPCS3 oraz Xenia, które potrafią spożytkować więcej wątków i tym razem brak parkowania przekłada się na dużą poprawę osiągów, w wysokości odpowiednio 12,4/13,5%. Jednocześnie warto podkreślić, iż nowe Ryzeny to topowe procesory do emulacji PS3, o ile tylko dostosujemy ustawienia zasilania. Przechodząc do gier, brak parkowania delikatnie obniżył FPS (różnica do ~3%) w Dragon's Dogma 2, Dziedzictwie Hogwartu z RT, A Plague Tale: Requiem bez RT oraz Dying Light 2 z RT i LOD 140. Dla reszty przypadków mamy min. remis bądź przewagę zmodyfikowanych ustawień. Największą supremację wariant z wyłączonym parkowaniem zanotował w Far Cry 6 bez RT (aż 15,2%), a przeszło 10% wzrost wydajności mamy jeszcze w tym samym tytule z RT oraz w Spider-Man: Miles Morales. Uśredniając wyniki, tak skonfigurowany AMD Ryzen 9 9900X okazał się najszybszym w grach procesorem dla podstawki AM5 bez 3D V-Cache, naturalnie wśród modeli, które miałem okazję testować. A średni zysk z braku parkowania w rozrywce to 3,6%.
Brak parkowania rdzeni przyniósł w grach średni wzrost 3,6%. Ale w części tytułów zysk potrafi przekoczyć 10%, podobnie jak w wypadku emulatorów PS3 i Xbox 360.
AMD Ryzen 5 9600X - test procesora. Mocne wejście architektury Zen 5
Wnioski końcowe na bazie wykonanych testów wpływu parkowania rdzeni
Wniosek z wykonanych testów jest więc taki, że w przypadku tego modelu zmiana ustawień zasilania we własnym zakresie może przynieść wyraźne korzyści. Naturalnie inaczej wyglądałoby to zapewne dla Ryzena 9 9950X, który w jednym chiplecie ma osiem rdzeni zamiast sześciu, ale tym CPU nie dysponuję na chwilę obecną. Jednocześnie muszę podkreślić, że choć uzyskałem takie rezultaty jak wyżej, nie muszą być one wiążące w każdym przypadku, gdyż nie mogę wykluczyć, że przy innym doborze gier czy nawet miejsc testowych relacje nie uległyby zmianie. Z tym, że dla obecnej procedury testowej procesorów zaprezentowanych wyników jestem pewien, ponieważ system operacyjny był poprawnie skonfigurowany, tzn. rdzenie rozpędzały się do odpowiedniej szybkości, zaś parkowanie działało prawidłowo, co możecie zobaczyć na powyższych zrzutach ekranu. Innymi słowy, jeśli zdecydujecie się na Ryzena 9 9900X, teraz albo za jakiś czas, kiedy jego cena (aktualnie dość wysoka) spadnie, to zwyczajnie warto poeksperymentować z parkowaniem rdzeni i sprawdzić, który wariant lepiej sprawdzi się w Waszym przypadku. A na koniec zapraszam Was jeszcze do sekcji komentarzy, gdzie możecie się podzielić swoimi przemyśleniami co do przedstawionych testów oraz wniosków.
Procesor do testów dostarczyło:
Pokaż / Dodaj komentarze do: Test wpływu parkowania rdzeni na wydajność AMD Ryzen 9 9900X. Czy zawsze pomaga?