Test ASRock Z790 PG Lightning/D4. Tania płyta główna dla Intel Core 13. gen z DDR4

Test płyty głównej ASRock Z790 PG Lightning/D4: konkluzje

Płyta główna ASRock Z790 PG Lightning/D4 bez zarzutu wypadła w testach kontrolerów i w grach, natomiast w kwestii wydajności wielowątkowej jest nieco wolniejsza od konkurentki firmy MSI, która zapewnia wykonywanie zadań szybsze o ~4-5%. Wynika to z faktu, że dzisiejsza bohaterka aplikuje dość wysokie automatyczne napięcie rdzeni, co potwierdza dodatkowy pomiar ze zdjętymi limitami mocy, gdzie osiągi są na równi z rywalką. Naturalnie to aspekt, który można skorygować we własnym zakresie, a ponadto mowa o względnie niewielkich różnicach. Co do overclockingu, najwyższy profil LLC nie redukuje w pełni spadków napięcia pod obciążeniem, przez co stabilne taktowanie dużych i małych rdzeni jest o 100 MHz niższe od najlepszych rezultatów, ale ponownie nietrudno sobie z tym poradzić, delikatnie podbijając woltaż. Za to pamięć RAM udało się przyspieszyć do 4266 MHz w trybie Gear 1 oraz do 4800 MHz przy wybranym Gear 2 - to bardzo dobre osiągnięcie. Do zalet recenzowanego modelu można zaliczyć także niski pobór prądu, jako że jest to najoszczędniejsza konstrukcja w zestawieniu, oraz sensowny czas uruchamiania peceta, równy 15 s. Zaskoczeniem na plus okazała się poza tym sekcja zasilania, bez trudu radząca sobie z topowym procesorem Core i9-13900K, notując pod obciążeniem temperaturę ok. 90 °C, która wciąż jest bezpieczna i warto dodać, że wynik ten został uzyskany bez nawiewu na VRM.

Wracając jeszcze do OC, jeśli zamierzacie podkręcać procesor, to zalecam wyłączenie opcji "UnderVolt Protection", która domyślnie jest aktywna i jej obecność powoduje blokowanie się uncore na 4,5 GHz, pomimo ustawionej w BIOS-ie wyższej wartości. Zaś w kwestii RAM muszę pochwalić ASRocka za rozwiązanie problemu kompatybilności z modułami Dual Rank. Gwoli przypomnienia, na testowanej rok temu płycie Z690 Extreme pamięć Patriot Viper RGB 2x16 GB była w stanie pracować w trybie Gear 1 zaledwie przy 3200 MHz, a do uzyskania fabrycznych 3600 MHz konieczne było skorzystanie z niewydajnego Gear 2. W przypadku Z790 PG Lightning/D4 nic takiego nie ma miejsca i można bez przeszkód łączyć ją z pojemnymi modułami. Aczkolwiek optymalizacja ustawień RAM potrafi płatać figle, gdyż dla niektórych dzielników trenowanie przy napięciu ponad 1,45 V kończy się niepowodzeniem. W takiej sytuacji warto spróbować wyłączyć "ASRock Timing Optimization", co potrafi wyeliminować niedogodność, a gdyby tak się nie stało, alternatywą jest zmiana zegara RAM o oczko w górę lub w dół, gdyż najczęściej krok ten pomaga na omawianą dolegliwość. Koniec końców, uzyskanie wydajnych parametrów pamięci nie będzie stanowić problemu, ale może zająć to dłużej niż na innych konstrukcjach, chyba że nie macie zamiaru aplikować modułom więcej niż 1,45 V, bo wtedy na żadne kłopoty się i tak nie natkniecie.

ASRock Z790 PG Lightning/D4 to płyta w swojej klasie naprawdę tania, a do tego o solidnej specyfikacji, z całkiem mocną VRM i poprawnie spisująca się na co dzień.

 Test Intel Core i5-13600K. Czy AMD może pakować manatki?

Pozostałe aspekty i ocena końcowa testowanej płyty

Co do wyposażenia fabrycznego, jest bardzo skromne, ale w tej półce cenowej trudno spodziewać się bogatszego pakietu dodatków. W temacie specyfikacji recenzowana płyta główna może się pochwalić czterema złączami M.2 zgodnymi z PCIe 4.0, slotem dla GPU w standardzie PCIe 5.0, dodatkowym gniazdem PCIe 4.0 x16 (elektrycznie x4), gdzie zamontować można np. kartę do przechwytywania wideo, LAN 2,5 Gb/s oraz po sztuce szybkich portów USB 3.2 Gen 2x2 i USB 3.2 Gen 2. Jak na najtańszy model na chipsecie Z790 w formacie ATX, kosztujący ok. 960 zł, funkcjonalność należy ocenić jako doskonałą. Przy czym pewne oszczędności rzecz jasna są widoczne, choćby chłodzenie mostka południowego zamontowane na kołkach, radiator tylko dla pierwszego M.2, dość mało USB na panelu I/O i brak opcji BIOS Flashback, pozwalającej awaryjnie go wgrać. Za to ASRock nie zapomniał o kątowych portach SATA i takim samym wyprowadzeniu USB 3.2 Gen 1, zaś użytkowo warto podkreślić nienaganną kontrolę nad wentylatorami. Reasumując, model Z790 PG Lightning/D4 oceniam na cztery gwiazdki, do których dorzucam wyróżnienie opłacalność. To płyta w swojej klasie bardzo tania, a do tego o solidnej specyfikacji, z całkiem mocną sekcją zasilania oraz poprawnie spisująca się na co dzień. Jeżeli szukacie budżetowej konstrukcji Z790, koniecznie pamiętajcie o dzisiejszej bohaterce!

ASRock Z790 PG Lightning/D4

ASRock Z790 PG Lightning/D4 - opinia

ASRock Z790 PG Lightning/D4 - plusy

• LAN 2,5 Gb/s oraz obecność portów USB 3.2 Gen 2x2 i USB 3.2 Gen 2
• Cztery złącza M.2 w standardzie PCIe 4.0 i dodatkowy slot PCIe 4.0 x16 (elektrycznie x4)
• PCIe 5.0 dla karty graficznej
• Obecność wyjścia obrazu HDMI
• Port PS/2 dla klawiatury i/lub myszy
• Poprawne wyniki testów rzeczywistych
• Niski pobór prądu i dość szybki czas uruchamiania komputera
• Zaskakująco mocna i dobrze chłodzona sekcja zasilania
• Solidne możliwości podkręcania pamięci RAM
• PWM/DC dla niemal wszystkich złączy wentylatorów i dobrze działający tryb półpasywny
• Kątowe porty SATA oraz wyprowadzenie USB 3.2 Gen 1

ASRock Z790 PG Lightning/D4 - minusy

• Przydałoby się więcej USB na panelu I/O
• Dość wysokie automatyczne napięcie rdzeni
• Nawet najwyższy profil LLC nie neutralizuje spadków napięcia pod obciążeniem
• Jedno gniazdo wentylatora można było lepiej umiejscowić
• Brak opcji BIOS Flashback, chłodzenie chipsetu zamontowane kołkami i tylko jeden radiator M.2
• Optymalizacja ustawień pamięci RAM potrafi być problematyczna

Cena ASRock Z790 PG Lightning/D4 (na dzień publikacji): od ok. 960 zł

Gwarancja: 36 miesięcy

* Testowaną płytę główną kupicie w sklepie

Sprzęt do testów dostarczył: