be quiet! Dark Rock Pro 5 to flagowe chłodzenie powietrzne zaprojektowane z myślą o zapewnieniu maksymalnej wydajności (TDP 270 W) przy minimalnym poziomie hałasu generowanego przez dwa wydajne wentylatory Silent Wings 4 120 mm i Silent Wings 135 mm z 6-polowym motorem i trwałym łożyskiem FDB. Zdaniem producenta duży dwuwieżowy radiator i 7 miedzianych rurek cieplnych zapewniają efektywne chłodzenie nawet dla wymagających procesorów po overclockingu, co oczywiście sprawdzimy w testach na dwóch platformach, Intel oraz AMD. Dark Rock Pro 5 reprezentuje też typowy dla flagowych coolerów CPU be quiet! design, czyli prosty, czarny, stonowany i elegancki. To idealne rozwiązanie dla entuzjastów komputerowych oraz użytkowników poszukujących skutecznego, cichego i bezobsługowego chłodzenia dla swojego procesora, którzy nie chcą inwestować w AiO. Zapraszam na obszerną analizę najnowszego chłodzenia procesora oraz testy na platformach Intel oraz AMD.
Be quiet! Dark Rock Pro 5 to flagowy model łączący w sobie wysoką wydajność z cichą pracą dwóch wentylatorów Silent Wings. Czy dorówna chłodzeniu typu AiO?
Spis treści:
- Specyfikacja
- Opakowanie i wyposażenie
- Radiator
- Wentylatory
- Blok wodny
- Montaż
- Platformy testowe
- Wydajność AMD Ryzen 9 7900X
- Wydajność Intel Core i5 12600K
- Wydajność przy 38 dbA - normalizacja głośności
- Testy w Cinebench 23
- Maksymalne TDP oraz taktowanie CPU
- Pomiar natężenia ciśnienia akustycznego głośność pracy
- Inspekcja kamerą termowizyjną
- Podsumowanie i ocena
Specyfikacja be quiet! Dark Rock Pro 5:
Model |
be quiet! Dark Rock Pro 5 |
---|---|
Wymiary radiatora (wysokość x szerokość × głębokość) | 168 x 136 x 145 mm (wymiary z wentylatorami) |
Waga coolera | 1290 g |
Materiał | radiator - aluminium, stopa miedziana |
Długość węży | ND (nie dotyczy) |
Model zastosowanego wentylatora |
1 x 120 mm PWM (Silent Wings 4), łożysko FDB 1 x 135 mm PWM (Silent Wings), łożysko FDB |
Rozpiętość obrotów wentylatorów (nominalna) |
120 mm - tryb Q = 1500 RPM, tryb P = 2000 RPM 135 mm- tryb Q = 1300 RPM, tryb P = 1700 RPM |
Obroty pompy cieczy | ND |
TDP (W) | 270 W |
Dołączona pasta termoprzewodząca | tak (w tubce) |
Sterowanie RGB przez płytę główną | brak |
Kompatybilny z podstawkami |
|
Seria Dark Rock to najwyżej pozycjonowane chłodzenia powietrzne be quiet!, więc mamy do czynienia z produktami premium tego producenta. Model oznaczony "piątką" jest niejako ewolucją poprzedniej wersji, czyli Dark Rock 4 - podobne wzornictwo, duża wydajność, niska emisja hałasu oraz ładna czarna powłoka farby z cząsteczkami ceramicznymi. Precyzując, mówimy tutaj o układzie dwóch wież, które wspomagane są siedmioma rurkami cieplnymi o średnicy 6 mm oraz dwoma wentylatorami, tj. Silent Wings 4 120 mm (zobacz test wentylatorów be quiet! Silent Wings 4) i Silent Wings 135 mm. Do dyspozycji mamy dwa tryby pracy: wydajny Performance oraz cichy Quiet, które możemy zmienić małym przełącznikiem pod osłoną topu coolera. Naturalnie, zainstalowane wentylatory posiadają znany 6-polowy silnik, są sterowane sygnałem PWM, a łożysko FDB zapewnia długą i bezpieczną pracę w każdej pozycji.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Opakowanie i wyposażenie
be quiet! Dark Rock Pro 5 zapakowano w typowe dla marki czarne ładne pudełko. Na froncie znajdziemy nazwę modelu i grafikę poglądową, a cała specyfikacja znajduje się na bokach opakowania.
W środku znajdują się radiator z zamontowanymi wentylatorami w dwóch rozmiarach 120 i 135 mm, a w osobnym opakowaniu akcesoria montażowe. Miłymi dodatkami są pasta termoprzewodząca czy śrubokręt pomocny w montażu coolera na procesorze.
Wyposażenie dodatkowe jest całkiem bogate i oprócz chłodzenia otrzymujemy:
- zestaw montażowy Intel oraz AMD,
- pastę termoprzewodzącą,
- dwa wentylatory,
- śrubokręt.
MSI MAG Coreliquid E360 jest kompatybilne z podstawkami:
- Intel: 1150 / 1151 / 1155 / 1156 / 1200 / 1700
- AMD: AM4 / AM5
Backplate dla podstawek Intel wykonany jest z solidnej blachy, AMD wykorzystuje backplate z płyty głównej. Cały zestaw montażowy pomalowany został na kolor czarny.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Radiator
be quiet! Dark Rock Pro 5 to dwuwieżowy układ chłodzenia powietrznego, gdzie jedna wieża posiada 45 aluminiowych finów. Wymiary radiatora z wentylatorami to 168 x 136 x 145 mm (wys. x szer. x gł.). Całość zasila 7 rurek cieplnych o średnicy 6 mm.
Na cały radiator (poza stopą) nałożono czarną matową powłokę lakierniczą z cząsteczkami ceramicznymi. Radiator posiada specjalne podcięcie od strony pamięci RAM, druga wieża też nie schodzi zbyt nisko finami, by zapewnić kompatybilność z dużymi radiatorami sekcji zasilania na płytach głównych. Mało tego, z przodu od strony 120 mm wentylatora finy mają zagłębienie, to zabieg pozwalający obniżyć zawirowanie przepływającego powietrza i poziom hałasu, z tyłu również co 3 finy są naprzemiennie węższe lub szersze.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Wentylatory
Radiator owiewają dwa wentylatory. Jeden to Silent Wings 4 w rozmiarze 120 mm (zobacz test wentylatorów be quiet! Silent Wings 4), a drugi Silent Wings 135 mm. Ten drugi umieszczony jest w specjalnej ramce z mocowaniem do topu coolera, w jej górnej części - pod stalową osłoną mocowaną na magnesach stałych - mamy niewielki przełącznik trybu pracy wentylatorów na wydajność lub ciszę. Dzięki zastosowaniu łożyska FDB mamy długą żywotność wentylatorów, a ich praca jest bezpieczna w każdej pozycji. Prędkości wentylatorów prezentują się następująco:
- 120 mm - tryb Q = 1500 RPM, tryb P = 2000 RPM
- 135 mm- tryb Q = 1300 RPM, tryb P = 1700 RPM
Wentylator 120 mm posiada podkładki antywibracyjne i muszę przyznać, że guma dobrze leży na ramce i nie ma mowy o przemieszczaniu się. Wentylator 120 mm zasila kabel zakończony nietypowym 4-pinowym złączem, który łączy się z rozgałęźnikiem z wentylatora 135 mm. Plus jest taki, że nie ma tutaj nadmiaru kabla i da się go schludnie ukryć. Fajne rozwiązanie.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Stopa
Stopa bloku jest prostokątna i wykonana z miedzi, a jej wymiary wynoszą 40,2 x 45,3 mm, czyli Ryzeny na AM4/AM5 pokrywa z zapasem (ok. 37,5 mm szerokości). Szlifowanie jest gładkie oraz niklowane, ale w tej cenie to standard.
Zastosowano wypukłą zimną płytę, która gwarantuje docisk IHS-a do rdzenia krzemowego. Dodatkowo ma to przeciwdziałać powstawaniu poduszek powietrznych w materiale termoprzewodzącym. Jak widać po zdjęciu bloku z i5-12600K, pasta jest z każdej strony wypchnięta do krawędzi IHS-a.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Montaż na platformach INTEL oraz AMD
Montaż jest banalnie prosty i intuicyjny. Backplate dla podstawki Intel jest wykonany z blachy, a podstawka AMD AM4 i AM5 wykorzystuje standardowy blackplate dodawany z płytą główną.
Cooler be quiet! Dark Rock Pro 5 prezentuje się bardzo dobrze.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Platformy testowe
Na początku 2024 roku przygotowaliśmy kilka zmian w platformach testowych oraz wdrożyliśmy kilka nowych testów, mamy nadzieję, że przypadną wam do gustu. Główna zmiana to dodanie nowej platformy testowej AMD AM5 (zamiast wysłużonej już z procesorem Intel Core i9-9900K), na którą składa się bardzo wydajny procesor AMD Ryzen 9 7900X. Dla przetestowania możliwości najwydajniejszych zestawów chłodzenia, drugi procesor zostanie podkręcony aż do 5,3 GHz na wszystkich rdzeniach. Ponadto dodane zostały testy z wykorzystaniem oprogramowania Cinebench R23, które pokazują nie tylko wydajność układu chłodzenia procesora przy dławieniu termicznym do 85 st. C, bo sprawdzimy również z ich pomocą, na jakie maksymalne TDP danego procesora pozwala testowany układ chłodzenia.
Platforma testowa 1 - AMD:
- Procesor: AMD Ryzen 9 7900X
- Płyta główna: Asus ProArt X690E-Creator WIFI
- Pamięć RAM: DDR5 CORSAIR VENGEANCE RGB 2x16 GB 6000 MHz CL 36
- Karta graficzna: KFA2 RTX 2060 SUPER
- Dysk systemowy: HIKVISION E100
- Zasilacz: Asus ROG Strix 750 W Gold
- Pasta termoprzewodząca: Pactum PT2 nakładana na X
W samej metodologii również zaszły pewne zmiany. Dokonamy kilku pomiarów wydajności na procesorze podkręconym do 5,3 GHz i 5 GHz, gdzie wentylatory i ewentualnie pompa wody na chłodzeniu CPU zostały na sztywno ustawione na 100% oraz dodatkowe testy mające na celu wskazanie maksymalnego TDP w benchmarku Cinebench R23 i taktowania rdzeni czy wynik punktowy w benchmarku CB23. Przy takich ustawieniach dokonamy pomiaru temperatur programem HWiNFO v7.14. Jako obciążenie procesora wykorzystamy także Prime95 i test Small FFT. Procesor będzie obciążony w 100%, a sam test potrwa 20 min, po których następuje 5 minut wychłodzenia oraz kolejny 20-minutowy test pomiarowy. Podawane wyniki to delta temperatury najcieplejszego rdzenia i temperatury otoczenia.
Test 38 dBA
Dodatkowo wprowadzony został test przy natężeniu dźwięku 38 dBA z odległości 40 cm. Polega on na ręcznym ustawieniu prędkości wentylatorów, by natężenie ciśnienia akustycznego z odległości 40 cm wynosiło dokładnie 38 dBA. W tym teście procesor ustawiony jest na 5 GHz, przy napięciu rdzeni 1,15 V. Pompa cieczy w przypadku AiO zawsze pracuje na 100% obrotów.
Platforma testowa 2 - Intel:
- Procesor: Intel i5-12600K
- Płyta główna: Gigabyte Z690 UD
- Pamięć RAM: DDR4 Patriot Viper DDR4 2x8 GB 3600 MHz
- Karta graficzna: KFA2 RTX 2060 SUPER
- Dysk systemowy: HIKVISION E100
- Zasilacz: Asus ROG Strix 750 W Gold
- Pasta termoprzewodząca: Pactum PT2 nakładana na X
Procesor Intel i5-12600K został podkręcony do 4,8 GHz (rdzenie P-core), przy napięciu rdzeni 1,2 V (rdzenie E-core pracują z domyślnym traktowaniem). Wentylatory i ewentualnie pompa wody na chłodzeniu CPU zostały na sztywno ustawione na 100%. Przy takich ustawieniach dokonamy pomiaru temperatur programem HWiNFO v7.14. Jako obciążenie procesora wykorzystamy tym razem Prime95 i test Small FFT. Procesor będzie obciążony w 100%, a sam test potrwa 20 min, po których następuje 5 minut wychłodzenia oraz kolejny 20-minutowy test pomiarowy. Podawane wyniki to delta temperatury najcieplejszego rdzenia i temperatury otoczenia.
Test 38 dBA
Dodatkowo wprowadziliśmy test przy natężeniu dźwięku 38 dBA z odległości 40 cm. Polega on na ręcznym ustawieniu prędkości wentylatorów, by natężenie ciśnienia akustycznego z odległości 40 cm wynosiło dokładnie 38 dBA. W tym teście procesor ustawiony jest na 4,8 GHz przy 1,2 V.
Pomiary natężenia dźwięku:
- podczas testu temperatur, w momencie pełnego obciążenia,
- w trybie spoczynku, na 30% prędkości obrotowej w trybie PWM lub 3,6 V przy sterowaniu DC.
Testy głośności przeprowadzamy decybelomierzem Voltcraft SL200. Minimalny poziom, jaki zmierzyliśmy w pomieszczeniu testowym, to 31,9 dBA. Dlatego też, jeśli na wykresie głośności widzicie 31,9 dBA, oznacza to, że cooler był niesłyszalny.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Wydajność AMD Ryzen 9 7900X
Testy wydajności zostały przeprowadzone w obudowie typu benchtable i pomieszczeniu o temperaturze 22-25 stopni Celsjusza. Metodologia testów opisana została wcześniej.
Na wykresach podane są osiągane podczas testów prędkości obrotowe wentylatorów, ewentualnie pomp cieczy chłodzącej. Procesor ma ustawione dławienie termiczne po przekroczeniu temperatury 85 st. C, wynik na wykresach z temperaturą 85 st. C oznacza throttling.
Przy maksymalnych obrotach wentylatorów be quiet! Dark Rock Pro 5 nie poradził sobie ze schłodzeniem Ryzena 9 7900X podkręconego do 5,3 GHz na wszystkich rdzeniach, z granicą dławienia termicznego ustawioną na 85 st. C. W ustawieniach na 5 GHz Dark Rock Pro 5 jest tylko nieco gorszy od wydajnego 240-milimetrowego AiO Navis F240, więc wynik 50,4 st. C jest bardzo dobry. Dodam, że w trybie Quiet, zmniejszającym obroty wentylatorów do 1240 RPM (drugi ok. 1500 RPM), strata wydajności wyniosła zaledwie 2,2 st. C.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Wydajność Intel Core i5 12600K
Testy wydajności zostały przeprowadzone w obudowie typu benchtable i pomieszczeniu o temperaturze 22-25 stopni Celsjusza.
Na wykresach podane są osiągane prędkości obrotowe wentylatorów, ewentualnie pomp cieczy chłodzącej.
W przypadku Intel Core i5-12600K strata do Navis F240 jest większa, jednak delta temperatury na poziomie 47,4 st. C to najlepszy wynik wśród wieżowych powietrznych coolerów CPU.
Wydajność przy 38 dBA
Wprowadzony został test przy natężeniu dźwięku 38 dBA, mierzony z odległości 40 cm. Polega on na ręcznym ustawieniu prędkości wentylatorów, by natężenie ciśnienia akustycznego z odległości 40 cm wynosiło dokładnie 38 dBA.
W tym teście jest znacznie ciekawiej. Po obniżeniu obrotów do 1240 RPM Dark Rock Pro 5 osiąga taką samą wydajność jak Navis F240 i jest niewiele słabszy od AiO z radiatorem 280 mm.
Sprzęt w tym teście pracował z obrotami:
- wentylatory 80% PWM - 1240 RPM.
Testy w Cinebench 23
Maksymalne TDP oraz taktowanie:
be quiet! Dark Rock Pro 5 delikatnie ogranicza już procesor, ale nadal pozwala uzyskać wysokie taktowanie oraz dobry wynik maksymalnego TDP CPU Ryzen 9 7900X na poziomie 183,6 W. No cóż, wiadomo było, że z AiO ciężko będzie konkurować nawet takiemu wydajnemu chłodzeniu jak be quiet! Dark Rock Pro 5.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Pomiar ciśnienia akustycznego
Pomiar ciśnienia akustycznego (popularny hałas) dokonywany był za pomocą decybelomierza, który ustawiono prostopadle do rotora w odległości 40 cm. Jako urządzenie pomiarowe posłużył Voltcraft SL-200, a pomiary wykonywane były w porach nocnych celem wykluczenia czynników zewnętrznych (ruch uliczny, dzieci itp.). Tło pomiaru w pomieszczeniu testowym wynosiło 31,9 dBA, natomiast temperatura otoczenia wahała się w zakresie 22-25 stopni Celsjusza. Czas pomiaru wynosił minimum 120 sekund lub do momentu ustabilizowania się wyniku, a zapisywane były tylko najwyższe zarejestrowane wartości. Zanim przejdę do testów, zapoznajcie się z poniższym zestawianiem:
- 10 dBA - normalne oddychanie/szelest liści,
- 20 dBA - szept,
- 30 dBA - ciche pomieszczenie w domu,
- 40 dBA - lodówka,
- 50 dBA - normalna rozmowa,
- 60 dBA - śmiech,
- 70 dBA - odkurzacz lub suszarka do włosów,
- 80 dBA - głośna muzyka/duży ruch miejski.
Należy mieć na uwadze, że własne ustawienia krzywych wentylatorów pozwolą większości coolerów uzyskać wyższą kulturę pracy.
be quiet! Dark Rock Pro 5 to cichy układ chłodzenia, który swoje prawdziwe możliwości w tym zakresie pokazuje jednak dopiero po zdjęciu blaszanej osłony topu i przesunięciu przełącznika w lewo bliżej literki Q. Obniżenie prędkości wentylatorów to wzrost temperatury o 2,2 st. C (platforma AMD), natomiast poziom hałasu spada aż do 36,2 dBA, co czyni go jednym z najciszej pracujących coolerów CPU. A przy tej wydajności nie ma sobie równych.
Analiza termowizyjna kamerą FLIR
Wykonałem kilka zdjęć kamerą termowizyjną FLIR LEPTON, która jest zainstalowana w telefonie uleFone Armor 9. Kamera termowizyjna pozwala na badanie wielu punktów jednocześnie, wykorzystując wiele różnych filtrów.
Chłodzenie 100% - Ryzen 9 7900X @ 5,3 GHz
Sekcja zasilania obciążenie 100% - Ryzen 9 7900X @ 5,3 GHz
Radiator jest równomiernie nagrzany, a sekcja zasilająca się nie przegrzewa.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - Ocena i opinia
Dark Rock Pro 5 imponuje wysoką jakością wykonania, co jest zresztą charakterystyczne dla produktów marki be quiet!. Jeśli zaś chodzi o chłodzenie, wypada doskonale zarówno pod względem wydajności, gdzie zaciekle konkuruje z AiO Navis F240, jak i poziomu hałasu. Testy w warunkach normalizacji ciśnienia akustycznego do 38 dBA oraz po zmianie pozycji ukrytego przełącznika na tryb Quiet pokazują ogromne możliwości testowanego coolera. Utrzymuje tu stabilne temperatury przy jednoczesnym zachowaniu bardzo niskiego poziomu generowanego dźwięku, tj. 36,2 dBA. Jest to szczególnie imponujące, kiedy weźmiemy pod uwagę fakt, że Dark Rock Pro 5 to chłodzenie powietrzne, które zwykle jest mniej skuteczne w utrzymaniu niskich temperatur niż układy AiO (All-in-One). Solidne aluminium oraz stopa miedziana w konstrukcji radiatora zapewniają nie tylko efektywne odprowadzanie ciepła, ale także trwałość i niezawodność w długotrwałym użytkowaniu. Dodatkowo, zastosowane wentylatory Silent Wings 4 i Silent Wings, wyposażone w trwałe łożyska FDB, działają niezwykle cicho, co eliminuje irytujące dźwięki podczas pracy komputera. Warto również zauważyć, że chłodzenie oferuje bezobsługową pracę, co oznacza brak konieczności regularnego serwisowania czy uzupełniania cieczy, jak to ma miejsce w przypadku układów AiO, co może być dodatkowym atutem dla użytkowników ceniących sobie prostotę i niezawodność.
be quiet! Dark Rock Pro 5 nie jest jednak pozbawione wad, a jednymi z głównych ograniczeń tego modelu mogą być jego wielkość i waga, przez które instalacja w niektórych obudowach, zwłaszcza tych o mniejszych rozmiarach, może sprawiać trudności. Ponadto, konstrukcja dwuwieżowa oznacza kolizję z bardzo wysokimi pamięciami RAM lub ich zasłonięcie przez wentylator, np. przy wyborze modułów z podświetlaniem RGB. Kolejna kwestia to szlifowanie podstawy, po odciskach pasty widać, że profil wypukłości mógłby być nieco większy.
be quiet! Dark Rock Pro 5 jest idealnym wyborem dla użytkowników poszukujących najwyższej jakości i wydajności przy jednoczesnym zachowaniu komfortu akustycznego.
Bilans zysków i strat wypada jednak na korzyść be quiet! Dark Rock Pro 5, który potrafi być zarówno bardzo wydajny, jak i imponująco cichy czy wręcz niesłyszalny. Cena produktu oscylująca w okolicach 420 złotych jest z pewnością wysoka, ale kiedy porównamy ją z innymi produktami, np. Noctua NH-D15 zaczyna się od ok. 499 zł, a Deepcool ASSASSIN IV od ok. 399 zł, nie wydaje się już wygórowana. Tym samym oceniam produkt na 9/10 oraz dodaję wyróżnienia rekomendacja i kultura pracy.
be quiet! Dark Rock Pro 5 - opinia:
be quiet! Dark Rock Pro 5 - zalety:
- Cisza, cisza i jeszcze raz cisza
- Wydajność
- Prosty montaż
- Dwa tryby pracy wentylatorów
- Kompatybilność z najpopularniejszymi podstawkami
- Wentylatory z łożyskiem FDB
- Podstawa z wypukłością
- Śrubokręt w zestawie
- Wysoka jakość
- 3 lata gwarancji
be quiet! Dark Rock Pro 5 - wady:
- Duże gabaryty
- Profil wypukłości stopy mógłby być większy
Cena na dzień publikacji: ok. 420 zł
Gwarancja: 3 lata
Sprzęt do testów dostarczył:
Pokaż / Dodaj komentarze do: Test be quiet! Dark Rock Pro 5. Chłodzenie dla fanów ciszy i wydajności