Poznaj płyty główne MSI Z890 dla procesorów Arrow Lake i wybierz najlepszą dla siebie

Wybór płyty głównej to ważna, ale jednocześnie trudna decyzja, jaką trzeba podjąć podczas składania komputera. Każdy chce, aby jego maszyna oferowała szeroką funkcjonalność w zakresie dostępnych portów i złączy, a w tym kontekście to komponent kluczowy, ale jednocześnie dobrze by było, aby płyta nie była za droga, z czym obecnie bywa różnie. W dzisiejszym materiale pokażemy Wam, że taki balans między kosztem zakupu a funkcjonalnością jak najbardziej jest możliwy do uzyskania, a konkretniej zobaczycie, co mają do zaoferowania płyty główne MSI - MAG Z890 TOMAHAWK WIFI, MPG Z890 EDGE TI WIFI oraz MPG Z890 CARBON WIFI. To modele dla procesorów Arrow Lake, czyli Core Ultra, które mogą się pochwalić solidną specyfikacją i, jak za niedługo zobaczycie, dobrymi walorami użytkowymi.

Spis treści:

• Opakowanie i dodatki
• MAG Z890 TOMAHAWK WIFI - budowa
• MPG Z890 EDGE TI WIFI - budowa
• MPG Z890 CARBON WIFI - budowa
• Temperatury
• Zużycie energii
• Czas bootowania
• Podsumowanie

Zaczynając od ceny, w chwili pisania artykułu za MAG Z890 TOMAHAWK WIFI trzeba było zapłacić około 1060 zł, MPG Z890 EDGE TI WIFI można było kupić za ok. 1590 zł, a MPG Z890 CARBON WIFI za około 1400 zł. Ostatni z wymienionych modeli regularnie kosztuje więcej, jednak obecnie jest dostępny w promocji za taką właśnie kwotę. Cała trójka jak na płyty na topowym chipsecie Z890, który zapewnia pełną swobodę w zakresie podkręcania CPU i pamięci RAM, jest dostępna w atrakcyjnych cenach w relacji do oferowanej specyfikacji. A skoro wspomnieliśmy o aspekcie technicznym, to teraz czas pokazać, czym dokładnie mogą się pochwalić omawiane płyty główne.

Omawiane płyty główne od MSI na chipsecie Z890 to ciekawa propozycja dla osób celujących w procesory Arrow Lake. Przyjrzyjmy się im bliżej.

1.  
2.  
3.  

  Poprzedni   Następny

 Test MSI GeForce RTX 5090 SUPRIM SOC. Świetna karta, której i tak nie kupicie

Komentarz odnośnie specyfikacji omawianych płyt głównych

Każda z prezentowanych płyt charakteryzuje się stylistyką zgodną z rodziną, jaką reprezentuje, gdzie warto podkreślić białe barwy modelu MPG Z890 EDGE TI WIFI. Wszystkie konstrukcje mogą się pochwalić solidnymi radiatorami dysków M.2 oraz sekcji zasilania, a jeżeli chodzi o podświetlenie LED z RGB, to MAG Z890 TOMAHAWK WIFI jest pozbawiona tego dodatku, a pozostałe dwie mają iluminowanego smoka nad chłodzeniem VRM oraz w przypadku MPG Z890 CARBON WIFI świeci się także napis nad pierwszym złączem M.2. Co do sekcji zasilania, producent chwali się dużą liczbą faz na tranzystorach o wysokiej obciążalności, co powinno bez trudu wystarczyć do zasilenia topowego Core Ultra 9 285K po OC oraz oczywiście zostanie sprawdzone w praktyce. W kwestii specyfikacji wszystkie trzy modele mają dobrej klasy zintegrowane audio, wsparcie PCIe 5.0 dla karty graficznej oraz dysku M.2, sporo złączy M.2, porty Thunderbolt 4 o przepustowości 40 Gb/s, a także LAN 5 Gb/s oraz Wi-Fi 7. Różnice między poszczególnymi płytami, jak widzicie, są dość subtelne, ograniczając się do jednego M.2 mniej w przypadku MAG Z890 TOMAHAWK WIFI oraz większej liczby USB 3.2 Gen 2, do spółki z drugim slotem PCIe x16 podłączonym do CPU, dla MPG Z890 CARBON WIFI.

Płyty główne MSI Z890 dla Arrow Lake: opakowanie

Płyty główne MSI Z890 zapakowane są w średnich rozmiarów pudełka, w każdym wypadku o kolorystyce zgodnej z rodziną, jaką dany model reprezentuje. Na ich froncie odnajdziecie nazwę płyty oraz wykaz zgodności z innymi komponentami czy standardami, a na odwrocie zdjęcie produktu, specyfikację techniczną, ilustrację złączy panelu I/O oraz przegląd rozwiązań zastosowanych przez producenta.

Lista dodatków modelu MAG Z890 TOMAHAWK WIFI przedstawia się następująco:

• dwa kable SATA,
• skrócona instrukcja obsługi i pendrive ze sterownikami,
• antena do karty Wi-Fi 802.11 a/b/g/n/ac/ax/be,
• przedłużka dla pinów frontowego panelu obudowy,
• naklejki na kable oraz obudowę,
• klucz do odkręcania zatrzasków dla dysków M.2,
• kabel 1-do-3 dla złącza EZ Conn,
• dodatkowe zatrzaski dla nośników M.2,
• kartka zachęcająca do wzięcia udziału w Shout Out for MSI.

Z kolei do płyty MPG Z890 EDGE TI WIFI producent dorzuca następujące akcesoria:

• dwa kable SATA,
• skrócona instrukcja obsługi i pendrive ze sterownikami,
• antena do karty Wi-Fi 802.11 a/b/g/n/ac/ax/be,
• przedłużka dla pinów frontowego panelu obudowy,
• naklejki na kable oraz obudowę,
• klucz do odkręcania zatrzasków dla dysków M.2,
• kabel 1-do-3 dla złącza EZ Conn,
• dodatkowe elementy montażowe dla nośników M.2,
• kartka zachęcająca do wzięcia udziału w Shout Out for MSI.

Za to w pudełku z MPG Z890 CARBON WIFI odnajdziecie poniższe dodatki:

• dwa kable SATA,
• skrócona instrukcja obsługi i pendrive ze sterownikami,
• antena do karty Wi-Fi 802.11 a/b/g/n/ac/ax/be,
• przedłużka dla pinów frontowego panelu obudowy,
• naklejki na kable oraz obudowę,
• klucz do odkręcania zatrzasków dla dysków M.2,
• kabel 1-do-3 dla złącza EZ Conn,
• dodatkowe zatrzaski dla nośników M.2,
• przedłużka dla diod LED z ARGB,
• kabel 1-do-2 dla diod LED z RGB,
• kartka zachęcająca do wzięcia udziału w Shout Out for MSI.

MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI: budowa

Płyta MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI wykorzystuje laminat o wymiarach odpowiadających standardowi ATX, ergo nie musicie obawiać się utrudnień podczas montażu w mniejszych obudowach, gdzie "wciśnięcie" konstrukcji E-ATX byłoby skomplikowane lub niemożliwe. Radiatory sekcji zasilania są sporych rozmiarów, a kolorystyka tego modelu to kombinacja czerni oraz odrobiny jasnej zieleni, która zapewnia elegancki wygląd.

Do dyspozycji nabywcy oddano osiem, poprawnie rozmieszczonych, 4-pinowych złączy wentylatorów. Wszystkie gniazda umożliwiają pracę w trybach PWM oraz napięciowym, tzn. nie ma problemów z konfiguracją półpasywną - firma MSI od dłuższego czasu stanowi w tej kwestii wzór do naśladowania. Gwoli ścisłości warto jeszcze dodać, że jedno z nich zostało opisane jako "PUMP_SYS1", zatem w teorii ma służyć do zasilania pompki zestawu chłodzenia wodnego typu AIO, niemniej w praktyce nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać je również do innych celów. Złącze "CPU_FAN1" dopuszcza obciążenie do 2 A (24 W), "PUMP_SYS1" do 3 A (36 W), za to pozostałe do 1 A (12 W). Co ciekawe, z pinów EZ Conn (pod gniazdem ATX 24-pin) można otrzymać jeszcze jedno złącze wentylatora, za pomocą kabla z zestawu i udostępnia on też wyprowadzenie jednego portu USB 2.0 i piny dla diod LED ARGB.

1.  
2.  

  Poprzedni   Następny

Radiatory VRM oraz chipsetu zostały przymocowane z użyciem śrubek, co jest dobrym posunięciem. Poza większą trwałością materiału, taki sposób instalacji to też szybszy oraz zdecydowanie łatwiejszy demontaż, co zaoszczędzi nerwów potencjalnemu nabywcy. Pod tym względem plus dla inżynierów firmy MSI, tym bardziej, że to nie koniec udogodnień, bo górny i dolny radiator dysków M.2 zdejmujemy oraz zakładamy beznarzędziowo i to samo dotyczy instalacji wszystkich nośników, a do blokowania i zwalniania zatrzasku karty graficznej jest przycisk. Choć szkoda, że nie dotyczy to środkowego radiatora M.2, który montowany jest śrubkami.

1.  
2.  
3.  

  Poprzedni   Następny

Zastosowana sekcja zasilania składa się z ośmiu faz z podwojonymi komponentami dla rdzeni oraz po jednej dla iGPU, System Agent i VNNAON. Sercem VRM jest kontroler PWM MP29005-A produkcji Monolithic Power Systems, za to tranzystory rdzeni to M87692 od tej samej firmy. Niestety, o tych ostatnich, podobnie jak o kontrolerze, na chwilę obecną nie wiemy za dużo, jako że pełne karty charakterystyki (ang. datasheet) nie są upublicznione, ale z dostępnych informacji wynika, że ich obciążalność w trybie ciągłym wynosi 90 A (najrozsądniej będzie zakładać, iż wartość ta dotyczy temperatury obudowy 25 °C). MOSFET-y w pojedynczej obudowie łączą tranzystory high-side i low-side oraz sterownik, co oszczędza miejsce na laminacie oraz ułatwia chłodzenie.

Moduły pamięci instalujemy w czterech slotach, wspierających RAM o częstotliwości do 9200 MHz oraz pojemności wynoszącej maksymalnie 64 GB (na slot). W tej części płyty znajdziecie również 24-pinową wtyczkę ATX, dwie 8-pinowe EPS, wyprowadzenie USB 3.2 Gen 1, wyświetlacz kodów POST oraz diagnostyczne diody LED (CPU/DRAM/VGA/BOOT). Ponadto jest slot M.2 z wbudowanym radiatorem, wspierający wyłącznie nośniki typu PCIe (do 5.0) i podłączony do procesora.

Wśród złączy kart rozszerzeń wyróżnić można jeden slot PCIe 5.0 x16, podłączony do CPU, oraz dwa PCIe 4.0 x16 (elektrycznie x4), obsługiwane przez chipset Z890. W tej okolicy znajdują się również trzy następne M.2, znów z wbudowanymi radiatorami. Wszystkie wspierają dyski PCIe (do 4.0), choć "M2_4" obsługuje także nośniki SATA. Pierwszy z nich ("M2_2") jest podłączony do procesora, a pozostałe do chipsetu.

Na samym dole jest złącze HD Audio, gniazdo PCIe 8-pin i dwa wyprowadzenia USB 2.0. Z kolei po prawej stronie umiejscowiono cztery SATA oraz jedno USB 3.2 Gen 2x2 (Type-C), wszystkie równolegle do laminatu, a to ułatwia prowadzenie kabli i umożliwia bezproblemowy montaż długich kart graficznych. Kość UEFI jest jedna i wlutowana, jednak w razie awarii pomoże Flash BIOS (szczegóły niżej). Dodatkowo warto zwrócić uwagę na złącza "JRGB1", "JARGB_V2_1", "JARGB_V2_2" i "JARGB_V2_3", do których podłączycie paski LED z (A)RGB.

Odrobina uwagi należy się również zintegrowanej karcie dźwiękowej. MSI zastosowało tutaj topowy kodek Realtek ALC1220, który jest typowym wyborem dla płyt głównych ze średniej oraz wyższej półki. Dodatkowym wsparciem są kondensatory elektrolitycznie firmy Chemi-Con, choć brakuje wzmacniacza słuchawkowego, na który producent się nie zdecydował. Jakość dźwięku jest, jak na zintegrowane rozwiązanie, naprawdę przyzwoita, choć rezultatów testu RMAA nie mogę pokazać z uwagi na skromny pakiet złącz audio.

Panel I/O jest dodatkowo obudowany z użyciem plastikowej osłony, a poza tym producent postanowił zintegrować maskownicę. Co ważne, umieszczono na nim przyciski Clear CMOS i do aktywacji Flash BIOS. Aby wykorzystać to rozwiązanie i wgrać firmware nawet bez procesora i/lub pamięci RAM, należy umieścić pamięć USB z odpowiednim plikiem w oznaczonym porcie oraz go nacisnąć. Jeżeli chodzi o porty, do Waszej dyspozycji oddano:

• jeden HDMI,
• dwa Thunderbolt 4,
• jeden USB 2.0, cztery USB 3.2 Gen 1 oraz pięć USB 3.2 Gen 2 (z czego jeden Type-C), kontrolowane przez chipset Intel Z890 i hub Genesys GL3523,
• jeden RJ-45, realizowany przez zintegrowaną kartę sieciową Intel Killer E5000,
• dwa służące do podłączenia dołączonej anteny Wi-Fi 802.11 a/b/g/n/ac/ax/be,
• wejście i wyjście zintegrowanej karty dźwiękowej wraz z cyfrowym S/PDIF.

MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI: budowa

Model MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI bazuje na laminacie o wymiarach odpowiadających standardowi ATX, tzn. nie musicie obawiać się utrudnień przy montażu w mniejszych obudowach, gdzie zmieszczenie konstrukcji E-ATX byłoby niemożliwe. Radiatory sekcji zasilania są sporych rozmiarów i wykorzystują ciepłowód, skutecznie dbając o zapewnienie VRM dobrych warunków pracy (odsyłam do sekcji z temperaturami). Kolorystyka omawianej płyty to odcienie szarości oraz przede wszystkim biel, co na pewno przypadnie do gustu osobom planującym złożyć peceta o takich barwach. Mamy także podświetlenie LED z RGB, które obejmuje smoka na osłonie panelu I/O .

Do dyspozycji nabywcy oddano osiem, nienagannie rozmieszczonych, 4-pinowych złączy wentylatorów. Wszystkie gniazda umożliwiają pracę w trybach PWM oraz napięciowym, tzn. nie ma problemów z konfiguracją półpasywną - firma MSI od dłuższego czasu stanowi w tej kwestii wzór do naśladowania. Gwoli ścisłości warto jeszcze dodać, że jedno z nich zostało opisane jako "PUMP_SYS1", zatem w teorii ma służyć do zasilania pompki zestawu chłodzenia wodnego typu AIO, niemniej w praktyce nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać je również do innych celów. Złącze "CPU_FAN1" dopuszcza obciążenie do 2 A (24 W), "PUMP_SYS1" do 3 A (36 W), za to pozostałe do 1 A (12 W). Co ciekawe, z pinów EZ Conn (pod gniazdem ATX 24-pin) można otrzymać jeszcze jedno złącze wentylatora, za pomocą kabla z zestawu i udostępnia on też wyprowadzenie jednego portu USB 2.0 i piny dla diod LED ARGB.

Radiatory VRM oraz chipsetu zostały przymocowane z użyciem śrubek, co jest dobrym posunięciem. Poza większą trwałością materiału, taki sposób instalacji to też szybszy oraz zdecydowanie łatwiejszy demontaż, co zaoszczędzi nerwów potencjalnemu nabywcy. Pod tym względem plus dla inżynierów firmy MSI, tym bardziej, że to nie koniec udogodnień, gdyż radiatory dysków M.2 zdejmujemy oraz zakładamy beznarzędziowo i to samo dotyczy instalacji nośników, a do blokowania i zwalniania zatrzasku karty graficznej jest przycisk.

1.  
2.  

  Poprzedni   Następny

Zastosowana sekcja zasilania składa się z ośmiu faz z podwojonymi komponentami dla rdzeni oraz po jednej dla iGPU, System Agent i VNNAON. Sercem VRM jest kontroler PWM MP29005-A produkcji Monolithic Power Systems, za to tranzystory rdzeni to M87692 od tej samej firmy. Niestety, o tych ostatnich, podobnie jak o kontrolerze, na chwilę obecną nie wiemy za dużo, jako że pełne karty charakterystyki (ang. datasheet) nie są upublicznione, ale z dostępnych informacji wynika, że ich obciążalność w trybie ciągłym wynosi 90 A (najrozsądniej będzie zakładać, iż wartość ta dotyczy temperatury obudowy 25 °C). MOSFET-y w pojedynczej obudowie łączą tranzystory high-side i low-side oraz sterownik, co oszczędza miejsce na laminacie oraz ułatwia chłodzenie.

Moduły pamięci instalujemy w czterech slotach, wspierających RAM o częstotliwości do 9200 MHz oraz pojemności wynoszącej maksymalnie 64 GB (na slot). W tej części płyty znajdziecie również 24-pinową wtyczkę ATX, dwie 8-pinowe EPS, wyprowadzenie USB 3.2 Gen 1, wyświetlacz kodów POST oraz diagnostyczne diody LED (CPU/DRAM/VGA/BOOT). Ponadto jest slot M.2 z wbudowanym radiatorem, wspierający wyłącznie nośniki typu PCIe (do 5.0) i podłączony do procesora.

Wśród złączy kart rozszerzeń wyróżnić możemy slot PCIe 5.0 x16, podłączony do CPU, PCIe 4.0 x1 i PCIe 4.0 x16 (elektrycznie x4), obsługiwane przez chipset Z890. W tej okolicy znajdują się również cztery następne M.2, znowu z wbudowanymi radiatorami. Wszystkie wspierają dyski PCIe (do 4.0), choć "M2_5" obsługuje także nośniki SATA. Pierwszy z nich ("M2_2") jest podłączony do procesora, a pozostałe do chipsetu.

Na samym dole jest złącze HD Audio, gniazdo PCIe 8-pin i dwa wyprowadzenia USB 2.0. Z kolei po prawej stronie umiejscowiono cztery SATA oraz jedno USB 3.2 Gen 2x2 (Type-C), wszystkie równolegle do laminatu, a to ułatwia prowadzenie kabli i umożliwia bezproblemowy montaż długich kart graficznych. Kość UEFI jest jedna i wlutowana, jednak w razie awarii pomoże Flash BIOS (szczegóły niżej). Dodatkowo warto zwrócić uwagę na złącza "JRGB1", "JARGB_V2_1", "JARGB_V2_2" i "JARGB_V2_3", do których podłączycie paski LED (A)RGB, i fizyczny przełącznik, którym można wyłączyć wbudowane podświetlenie płyty.

Odrobina uwagi należy się również zintegrowanej karcie dźwiękowej. MSI zastosowało tutaj topowy kodek Realtek ALC1220, który jest typowym wyborem dla płyt głównych ze średniej oraz wyższej półki. Dodatkowym wsparciem są kondensatory elektrolitycznie firmy Chemi-Con, choć brakuje wzmacniacza słuchawkowego, na który producent się nie zdecydował. Jakość dźwięku jest, jak na zintegrowane rozwiązanie, naprawdę przyzwoita, choć rezultatów testu RMAA nie mogę pokazać z uwagi na skromny pakiet złącz audio.

Panel I/O jest dodatkowo obudowany z użyciem plastikowej osłony, a poza tym producent postanowił zintegrować maskownicę. Co ważne, umieszczono na nim przyciski Clear CMOS i do aktywacji Flash BIOS. Aby wykorzystać to rozwiązanie i wgrać firmware nawet bez procesora i/lub pamięci RAM, należy umieścić pamięć USB z odpowiednim plikiem w oznaczonym porcie oraz go nacisnąć. Jeżeli chodzi o porty, do Waszej dyspozycji oddano:

• jeden HDMI,
• dwa Thunderbolt 4,
• jeden USB 2.0, cztery USB 3.2 Gen 1 oraz pięć USB 3.2 Gen 2 (w tym jeden Type-C), kontrolowane przez chipset Intel Z890 i hub Genesys GL3523,
• jeden RJ-45, realizowany przez zintegrowaną kartę sieciową Intel Killer E5000,
• dwa służące do podłączenia dołączonej anteny Wi-Fi 802.11 a/b/g/n/ac/ax/be,
• wejście i wyjście zintegrowanej karty dźwiękowej wraz z cyfrowym S/PDIF.

MSI MPG Z890 CARBON WIFI: budowa

Model MSI MPG Z890 CARBON WIFI bazuje na laminacie o wymiarach odpowiadających standardowi ATX, tzn. nie musicie obawiać się utrudnień przy montażu w mniejszych obudowach, gdzie zmieszczenie konstrukcji E-ATX byłoby niemożliwe. Radiatory sekcji zasilania są sporych rozmiarów i wykorzystują ciepłowód, skutecznie dbając o zapewnienie VRM dobrych warunków pracy (odsyłam do sekcji z temperaturami). Kolorystyka omawianej płyty to często używana przez MSI kombinacja czerni oraz odcieni szarości, która zapewnia elegancki wygląd. Mamy także podświetlenie LED z RGB, które obejmuje osłonę panelu I/O oraz radiator nad pierwszym złączem M.2.

Do Waszej dyspozycji oddano siedem, nienagannie rozmieszczonych, 4-pinowych złączy wentylatorów. Wszystkie gniazda umożliwiają pracę w trybach PWM oraz napięciowym, tzn. nie ma problemów z konfiguracją półpasywną - firma MSI od dłuższego czasu stanowi w tej kwestii wzór do naśladowania. Gwoli ścisłości warto jeszcze dodać, że jedno z nich zostało opisane jako "PUMP_SYS1", zatem w teorii ma służyć do zasilania pompki zestawu chłodzenia wodnego typu AIO, niemniej w praktyce nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać je również do innych celów. Złącze "CPU_FAN1" dopuszcza obciążenie do 2 A (24 W), "PUMP_SYS1" do 3 A (36 W), za to pozostałe do 2 A (24 W). Co ciekawe, z pinów EZ Conn (pod gniazdem ATX 24-pin) można otrzymać jeszcze jedno złącze wentylatora, za pomocą kabla z zestawu i udostępnia on też wyprowadzenie jednego portu USB 2.0 i piny dla diod LED ARGB.

Radiatory VRM oraz chipsetu zostały przymocowane z użyciem śrubek, co jest dobrym posunięciem. Poza większą trwałością materiału, taki sposób instalacji to też szybszy oraz zdecydowanie łatwiejszy demontaż, co zaoszczędzi nerwów potencjalnemu nabywcy. Pod tym względem plus dla inżynierów firmy MSI, tym bardziej, że to nie koniec udogodnień, gdyż radiatory dysków M.2 zdejmujemy oraz zakładamy beznarzędziowo i to samo dotyczy instalacji nośników, a do blokowania i zwalniania zatrzasku karty graficznej jest przycisk.

1.  
2.  

  Poprzedni   Następny

Zastosowana tu sekcja zasilania składa się z prawdziwych 20 faz dla rdzeni, co jest rzadkością, oraz po jednej dla iGPU, System Agent i VNNAON. Sercem VRM jest kontroler PWM RAA229131 produkcji Renesas, za to tranzystory rdzeni to R2209004 od tej samej firmy. Niestety, o tych ostatnich, podobnie jak o kontrolerze, na chwilę obecną nie wiemy za dużo, ponieważ pełne karty charakterystyki (ang. datasheet) nie są upublicznione, ale z dostępnych informacji wynika, iż ich obciążalność w trybie ciągłym wynosi 110 A (najrozsądniej będzie zakładać, iż wartość ta dotyczy temperatury obudowy równej 25 °C). MOSFET-y te w pojedynczej obudowie łączą tranzystory high-side i low-side oraz sterownik, co oszczędza miejsce na laminacie oraz ułatwia chłodzenie.

Moduły pamięci instalujemy w czterech slotach, wspierających RAM o częstotliwości do 9200 MHz oraz pojemności wynoszącej maksymalnie 64 GB (na slot). W tej części płyty znajdziecie również 24-pinową wtyczkę ATX, dwie 8-pinowe EPS, piny dla paska LED z ARGB ("JARGB_V2_3"), wyświetlacz kodów POST oraz diagnostyczne diody LED (CPU/DRAM/VGA/BOOT). Ponadto mamy slot M.2 z wbudowanym radiatorem, wspierający tylko nośniki typu PCIe (do 5.0) i podłączony do procesora.

Wśród złączy kart rozszerzeń są dwa sloty PCIe 5.0 x16 (elektrycznie x16/x8), podłączone do CPU, i PCIe 4.0 x16 (elektrycznie x4), obsługiwany przez chipset Z890. W tej okolicy znajdują się również cztery następne M.2, znowu z wbudowanymi radiatorami. Wszystkie wspierają dyski PCIe (do 4.0), choć "M2_5" obsługuje także nośniki SATA. Pierwszy z nich ("M2_2") jest podłączony do procesora, a pozostałe do chipsetu.

Na samym dole jest złącze HD Audio, gniazdo PCIe 8-pin i dwa wyprowadzenia USB 2.0. Z kolei po prawej stronie są cztery SATA, jedno USB 3.2 Gen 2x2 (Type-C) i dwa USB 3.2 Gen 1, wszystkie równolegle do PCB, a to ułatwia prowadzenie kabli i umożliwia bezproblemowy montaż długich kart graficznych. Kość UEFI jest jedna i wlutowana, jednak w razie awarii pomoże Flash BIOS (szczegóły niżej). Dodatkowo warto zwrócić uwagę na złącza "JRGB1", "JARGB_V2_1" i "JARGB_V2_2", do których podłączycie paski LED z (A)RGB, i fizyczny przełącznik, którym można wyłączyć wbudowane podświetlenie płyty.

Odrobina uwagi należy się również zintegrowanej karcie dźwiękowej. MSI zastosowało tutaj topowy kodek Realtek ALC1220, który jest typowym wyborem dla płyt głównych ze średniej oraz wyższej półki. Dodatkowym wsparciem są kondensatory elektrolitycznie firmy Chemi-Con, choć brakuje wzmacniacza słuchawkowego, na który producent się nie zdecydował. Jakość dźwięku jest, jak na zintegrowane rozwiązanie, naprawdę przyzwoita, choć rezultatów testu RMAA nie mogę pokazać z uwagi na skromny pakiet złącz audio.

Panel I/O jest dodatkowo obudowany z użyciem plastikowej osłony, a poza tym producent postanowił zintegrować maskownicę. Co ważne, umieszczono na nim przyciski Clear CMOS, Smart (fabrycznie skonfigurowany jako Reset) i do aktywacji Flash BIOS. Aby wykorzystać to rozwiązanie i wgrać firmware nawet bez procesora, czy też pamięci RAM, należy umieścić pamięć USB z odpowiednim plikiem w oznaczonym porcie oraz go nacisnąć. Jeżeli chodzi o porty, do Waszej dyspozycji oddano:

• jeden HDMI,
• jedenaście USB 3.2 Gen 2 (w tym jeden Type-C), kontrolowane przez chipset Intel Z890 oraz huby Realtek RTS5420,
• dwa Thunderbolt 4,
• dwa RJ-45, realizowane przez zintegrowane karty sieciowe Intel I226-V i Killer E5000,
• dwa służące do podłączenia dołączonej anteny Wi-Fi 802.11 a/b/g/n/ac/ax/be,
• wejście i wyjście zintegrowanej karty dźwiękowej wraz z cyfrowym S/PDIF.

Warunki testu temperatur płyt głównych MSI Z890

Na potrzeby testów temperatur pomocniczo wykorzystuję pirometr Voltcraft IR 800-20D, o zakresie pomiarowym od -50 do 800 °C. W każdym przypadku wykonywane są maksymalnie dwa pomiary, tzn. jeden dla wbudowanego czujnika (o ile takowy istnieje), zaś drugi na rewersie laminatu – w okolicy MOSFET-ów, z użyciem wspomnianego urządzenia. W tym drugim przypadku za każdym razem staram się odnaleźć możliwie gorący punkt i to on ląduje na wykresach. Testy przeprowadzane są przy CPU przetaktowanym do 5600/4900 MHz, czemu towarzyszy woltaż rdzeni wynoszący 1,3 V. Obciążenie generowane jest przez 30-minutowy rendering sceny Barbershop w aplikacji Blender. Poza tym pod wykresami odnajdziecie zdjęcie rewersu PCB w podczerwieni, wykonane z wykorzystaniem kamery termowizyjnej InfiRay P2 Pro.

Rewers laminatu płyty głównej

Wbudowany czujnik

Warunki testu poboru prądu płyt głównych MSI Z890

Do zbadania zużycia energii płyt MSI Z890 dla Intel Arrow Lake został wykorzystany watomierz Voltcraft Energy Logger 4000F, charakteryzujący się klasą dokładności na poziomie ±1% oraz pracą w trybie True RMS. Ta ostatnia cecha pozwala na pomiar rzeczywistej wartości skutecznej, faktycznie pobieranej przez urządzenie, a nie średniej podawanej przez tanie mierniki. Napięcie w sieci elektrycznej to oczywiście 230 V, natomiast częstotliwość 50 Hz. Wszelkie wartości na wykresach odnoszą się do kompletnej platformy testowej.

Obciążenie generowane było przez rendering sceny Barbershop w aplikacji Blender, natomiast w spoczynku przez 10 minut wyświetlany był wyłącznie pulpit. Ze względu na wysoką klasę sprzętu pomiarowego, w obu wypadkach wahania wskazań okazały się niewielkie, zasadniczo nieprzekraczające kilku watów. Dlatego jako odczyt właściwy przyjmuję wartość najczęściej pojawiającą się na wyświetlaczu watomierza.

Spoczynek

Obciążenie

Warunki testu czasu bootowania płyt głównych MSI Z890

Próba polegała na zmierzeniu czasu, który upływa od włączenia komputera do momentu rozpoczęcia wczytywania systemu operacyjnego. Czasu bootowania nie należy zatem mylić z sumarycznym czasem uruchamiania maszyny, który jest odpowiednio dłuższy. Pomiar powtarzany był trzykrotnie, a na koniec wyciągana średnia arytmetyczna z dokładnością do sekundy.

Płyty główne MSI Z890 dla Arrow Lake: konkluzje

Jeżeli chodzi o część praktyczną, zgodnie z oczekiwaniami płyty główne MSI Z890 uzyskały dobre wyniki w teście temperatur sekcji zasilania. We współpracy z podkręconym Intel Core Ultra 9 285K oraz bez wsparcia nawiewu, w każdym przypadku warunki termiczne VRM były na nienagannym poziomie, podobnie jak stabilność procesora po OC. Pobór prądu w spoczynku to kolejny ich mocny punkt, a to dla części nabywców ma istotne znaczenie. Za to czas uruchamiania komputera mógłby być krótszy, choć ok. 20 s nie jest złym rezultatem. Odnośnie wyposażenia fabrycznego, pakiet dodatków przygotowany przez MSI jest solidny, gdyż wraz z omawianymi płytami dostajemy m.in. pendrive'y ze sterownikami, co pozwala np. szybko uruchomić Wi-Fi oraz LAN, a także komplet przydatnego okablowania. Do specyfikacji również nie można mieć zastrzeżeń, gdyż gwoli przypomnienia, nabywca otrzymuje wsparcie dla PCIe 5.0 dla karty graficznej oraz dysku M.2, dobre zintegrowane audio, Wi-Fi 7 i LAN 5 Gb/s, sporo złączy M.2 oraz bardzo szybkie porty Thunderbolt 4 (do 40 Gb/s), kompatybilne też z urządzeniami USB.

Zaprezentowane płyty MSI dobrze spisują się w praktyce, mają bogatą specyfikację, sporo udogodnień m.in. w kwestii ergonomii oraz są dostępne w dobrych cenach. To dobry wybór dla osób celujących w procesory Arrow Lake i chipset Z890.

1.  
2.  
3.  

  Poprzedni   Następny

 Test G.SKILL Trident Z5 CK 2x24 GB 8200 MHz CL 40. Pamięć RAM dla Arrow Lake

Pozostałe aspekty omawianych płyt głównych firmy MSI

Idąc dalej, rozplanowanie laminatu w przypadku omawianych modeli jest na wysokim poziomie, jako że kluczowe gniazda są w łatwo dostępnych miejscach, a poza tym nie zabrakło kątowych portów SATA czy wyprowadzeń USB. Firma MSI zadbała też o wysoką ergonomię, a konkretnie mowa o beznarzędziowej obsłudze w zakresie montażu dysków M.2 oraz łatwego wyjmowania karty graficznej - dzięki służącemu do tego celu przyciskowi. Oprócz tego dostajemy wyświetlacz kodów POST, który obecnie wcale nie jest takim oczywistym dodatkiem nawet w budżecie ponad 1000 zł, typową dla MSI nienaganną kontrolę nad wentylatorami z PWM/DC dla wszystkich złączy, a także brakiem ograniczeń obrotów, jakie możemy ustawić, do spółki z opcją awaryjnego wgrywania BIOS-u, gdyby np. coś poszło nie tak podczas aktualizacji UEFI. Reasumując, wszystkie trzy płyty od MSI to bardzo dobry wybór dla celujących w procesory Arrow Lake. MAG Z890 TOMAHAWK WIFI to model, który można polecić każdemu, jako że bez zarzutu spisuje się w praktyce oraz ma dosłownie wszystko co trzeba, a MPG Z890 EDGE TI WIFI z pewnością przypadnie do gustu fanom białych pecetów. Z kolei MPG Z890 CARBON WIFI to dobry wybór dla osób o bardziej specyficznych wymaganiach, które potrzebują np. dwóch kart LAN, drugiego portu PCIe 5.0 x16 albo dużej liczby USB 3.2 Gen 2 na panelu I/O. Ostatecznie, którąkolwiek z tych płyt wybierzecie, na pewno będziecie zadowoleni.

Płytę główną MSI MAG Z890 TOMAHAWK WIFI kupicie w sklepie

Płytę główną MSI MPG Z890 EDGE TI WIFI kupicie w sklepie

Płytę główną MSI MPG Z890 CARBON WIFI kupicie w sklepie

*Artykuł sponsorowany powstał we współpracy z MSI