Tematem dzisiejszego testu jest wpływ SMT na wydajność w grach procesorów Ryzen z sześcioma i 12 rdzeniami. SMT, tj. wielowątkowość współbieżna, to technika, która pozwala rdzeniowi wykonywać dwa wątki jednocześnie, a implementuje się ją, aby w ten sposób podnieść wydajność oraz efektywność energetyczną, poprzez sięgnięcie po zasoby obliczeniowe, które leżałyby odłogiem przy przetwarzanym tylko jednym wątku. Kwestia SMT w grach była już poruszana na łamach ITHardware, jednakże w kontekście procesorów Intela z rodziny Raptor Lake, które nie wykazywały istotnej różnicy względem liczby dostępnych wątków. Ale Ryzeny mają zupełnie inną budowę niż Raptor Lake, z jednym rodzajem rdzeni, a nie mieszanką dużych oraz małych, stąd w ich przypadku wnioski mogą być inne. Jakie dokładnie, tego dowiecie się niebawem.
Wydajność CPU w grach bez SMT to ciekawy temat dla osób, które chcą wycisnąć maksimum z posiadanych pecetów. Zobaczmy, jak wygląda to dla Ryzenów z 6 oraz 12 rdzeniami.
Test nowych CPU od AMD i Intel w starszych grach. Can it run Crysis?
Krótki komentarz odnośnie przeprowadzonych pomiarów
Procesory, które wezmą udział w testach, to AMD Ryzen 5 7600 oraz Ryzen 9 9900X. To modele z 6-rdzeniowymi chipletami, przy czym mają ich odpowiednio jeden oraz dwa, zatem ich łączna liczba rdzeni to odpowiednio sześć oraz 12, a liczba wątków to dwukrotność tych wartości. A przynajmniej tak jest przy ustawieniach domyślnych, bo na potrzeby tego materiału wyłączyłem im SMT, przez co Ryzen 5 7600 stał się CPU sześciowątkowym, a Ryzen 9 9900X procesorem 12-wątkowym. Ponadto producenci płyt zaczęli implementować w swoich BIOS-ach tzw. "tryb gry", który ma zastosowanie do modeli z dwoma chipletami, a jego działanie polega na wyłączeniu zarówno SMT i jednego chipletu, co rzekomo ma poprawić osiągi w rozrywce. Dla Ryzena 9 9900X oznacza to więc konfigurację z sześcioma rdzeniami oraz sześcioma wątkami, która także została sprawdzona. Podczas testów wyłączone było parkowanie rdzeni, które domyślnie jest aktywne dla Ryzenów 9000 z dwoma chipletami, jednak przy wyłączaniu zasobów obliczeniowych należy je dezaktywować, aby uniknąć sytuacji, że samemu ucinamy pół procesora (albo więcej), a Windows postanowi dodatkowo jeszcze przyciąć połowę pozostałej części. Po instrukcje, jak to zrobić, odsyłam do tego materiału.
Test Ryzenów w grach bez SMT: metodologia
Wszystkie testy zostały wykonane pod kontrolą systemu operacyjnego Windows 11 64-bit 23H2 oraz sterowników GeForce Game Ready 552.22, podczas rzeczywistej rozgrywki. Do pomiaru liczby klatek użyto programu Fraps w wersji 3.5.99 - w tym dla DirectX 12 (jedyna niedogodność pod tym API to brak OSD). Wyniki, które zobaczycie na wykresach, są średnią arytmetyczną rezultatów z trzech odrębnych przebiegów, za to rozdzielczość zegara czasu rzeczywistego była ustawiona na sztywną wartość 0,5 ms.
Nastawy pamięci prezentują się następująco:
- DDR5-6000 MHz CL 30-36-36-66 1T.
Limity mocy były ustawione na następujących poziomach:
- AMD Ryzen 5 7600: PPT = 88 W,
- AMD Ryzen 9 9900X: PPT = 162 W.
Uwagi dodatkowe do testów:
- timingi dalszych rzędów zostały zoptymalizowane,
- CPU pracowały z Infinity Fabric taktowanym 2100 MHz i częstotliwością kontrolera synchroniczną z RAM.
Platforma testowa
 |
ASRock X670E Steel Legend |
 |
Patriot Viper Venom RGB 2x16 GB DDR5-7400 CL36 |
 |
ASUS ROG STRIX GeForce RTX 4080 OC |
 |
Patriot Viper VP4100 1 TB |
 |
SilentiumPC Supremo M1 Platinum 700 W |
 |
Antec Twelve Hundred V3 |
 |
MSI MEG CORELIQUID S360 |
Test Ryzenów w grach bez SMT: wydajność
Pomiary w A Plague Tale: Requiem wykonuję w rozdziale Co pozostało, gdzie bohaterowie muszą przedostać się przez obszar "zajęty" przez szczurzą armię. Jest to wysoce wymagająca lokalizacja, która w dodatku dobrze (jak na tę grę) korzysta z wielowątkowości. Zaś w Assassin's Creed: Mirage wybrany scenariusz polega na przebieżce ulicami Kolistego Miasta, w mojej ocenie najbardziej obciążającej procesor części mapy. Natomiast w Call of Duty: Modern Warfare 3 zdecydowałem się postawić na misję Cenny towar, jako że to jedno z niewielu miejsc, które są wymagające i powtarzalne (wahania FPS w zakresie nawet kilkudziesięciu klatek podczas patrzenia w jeden punkt to norma w większości innych lokalizacji).
A Plague Tale: Requiem
Assassin's Creed: Mirage
Call of Duty: Modern Warfare 3
Counter-Strike 2, Cyberpunk 2077, Dragon's Dogma 2
Counter-Strike 2 to dość ciekawy przypadek, jako że mapa Ancient jest jedyna w swoim rodzaju, tzn. jej obszar z wodą jest ekstremalnie wymagający jak na standardy tej produkcji, co widzimy dla wartości minimalnych. Dlatego główny scenariusz to Inferno, tym bardziej, że jest nienagannie powtarzalny, choć Ancient po dopracowaniu dema też wypada dobrze w tej kwestii. Za to Cyberpunk 2077 oraz Dragon's Dogma 2 to produkcje, które dużo bardziej dają się procesorom we znaki, obydwie testowane m.in. z włączonym śledzeniem promieni, choć w ich przypadku nie ma to dużego wpływu na liczbę FPS.
Counter-Strike 2
Cyberpunk 2077
Dragon's Dogma 2
Dying Light 2, Dziedzictwo Hogwartu, Far Cry 6
Wszystkie gry z tej sekcji obsługują śledzenie promieni, stąd znajdziecie dodatkowe testy z włączonym RT. Wpływ tej opcji na wydajność jest największy dla Dziedzictwa Hogwartu, umiarkowany dla Dying Light 2 oraz niewielki w wypadku Far Cry 6. Skupiając się jeszcze przez chwilę na polskim tytule, miejsce testowe zostało dobrane w taki sposób, aby lokalizacja była wymagająca tak dla niskiego, jak i wysokiego mnożnika LOD. To istotne, gdyż trafiają się miejsca, które stanowią wyzwanie dla procesorów przy umiarkowanej wartości LOD, ale niemal nie reagują na jej zwiększanie, podczas gdy gdzie indziej spadek jest znaczny, stąd właściwy wybór scenariusza jest kluczowy.
Dying Light 2
Dziedzictwo Hogwartu
Far Cry 6
Dead Island 2, Marvel's Spider-Man, SW Jedi: Ocalały
Spider-Man: Miles Morales oraz STAR WARS Jedi: Ocalały to kolejne produkcje, w których RT powoduje znaczny wzrost wymagań w stosunku do CPU. Choć druga z tych gier ma inną charakterystykę od Dziedzictwa Hogwartu, mimo tego, że obie bazują na silniku Unreal Engine 4. Mianowicie dla STAR WARS Jedi: Ocalały użycie procesora po włączeniu RT wzrasta, a nie spada (tytuł jest wtedy w stanie spożytkować ~16 wątków). Z kolei w Dead Island 2 testy odbywają się w ramach najnowszego dodatku SoLA, którego akcja rozgrywa się na dużej, otwartej mapie, a to optymalny scenariusz do porównywania wydajności CPU.
Dead Island 2
Spider-Man: Miles Morales
STAR WARS Jedi: Ocalały
Starfield, Wiedźmin 3: Dziki Gon NG, World of Tanks
Starfield to w pewnym sensie gra legendarna, bo z pewnością na taki tytuł zasługuje w gronie optymalizacyjnych gniotów. Ale co ciekawe, z najnowszymi poprawkami od strony CPU to całkiem sensowna produkcja, o wysokich, choć jednak nie zabójczych wymaganiach, oraz dobrze radząca sobie z wielowątkowością. Jej przeciwieństwo to Wiedźmin 3: Dziki Gon w wersji Next-Gen, która niespecjalnie potrafi wykorzystać potencjał wielu rdzeni, przez co bardziej bazuje na mocy pojedynczego wątku. Natomiast w World of Tanks zmieniłem scenariusz testowy, jako że wcześniej używana powtórka przestała działać po zaktualizowaniu gry, ale nie ma powodów do obaw, gdyż nowe miejsce także jest całkiem wymagające jak na standardy tego tytułu.
Starfield
Wiedźmin 3: Dziki Gon NG
World of Tanks
Test Ryzenów w grach bez SMT: konkluzje
Jak pokazały testy, skutek wyłączenia SMT jest w grach zależny od tego, ile rdzeni ma nasz procesor. W wypadku modeli 6-rdzeniowych jak Ryzen 5 7600, zdecydowanie nie jest to dobry pomysł, gdyż wydajność spadła średnio o ok. 11%. Patrząc na sprawę bardziej szczegółowo, w najlepszym razie osiągi bez SMT były zbliżone do ustawień fabrycznych, z symboliczną przewagą jednej lub drugiej konfiguracji, ale w mniej optymistycznych wyniki potrafiły obniżyć się aż o 23-27% (patrz A Plague Tale: Requiem, CoD: Modern Warfare 3 oraz Starfield). Zupełnie inaczej wygląda to dla Ryzena 9 9900X, który po dezaktywacji dodatkowych wątków przyspieszył średnio o ok. 2%. Choć jednocześnie trzeba przyznać, że w większości tytułów różnice między wariantem 12C/24T oraz 12C/12C nie były duże, ledwie kilkuprocentowe, a do tego nie zawsze na korzyść braku SMT. Sensowny, około 10-14% zysk pojawił się w Far Cry 6 z RT oraz Wiedźminie 3. Ale z drugiej strony w CoD: Modern Warfare 3, czyli grze, która lubi dużo wątków nawet przy 12 rdzeniach, wydajność spadła o ok. 16%.
Testy pokazały, że skutki wyłączenia SMT na Ryzenach potrafią być w grach mocno zróżnicowane.
Arrow Lake i duże kontra małe rdzenie w grach - test na Core Ultra 5 245K
Czy gracze powinni wyłączać SMT oraz kilka słów na temat trybu gry w BIOS-ie
Wniosek z powyższego akapitu jest prosty, a więc wyłączać SMT pod kątem gier nie warto, a nawet potrafi być to szkodliwe, gdy macie procesor z mniejszą liczbą rdzeni. Do tego warto dodać, że mniej wątków to także mniejsza odporność platformy podczas rozgrywki na procesy działające w tle jak przeglądarka czy aktualizacje Windowsa, co może skutkować częstszymi spadkami osiągów czy przycięciami animacji. Za to, jeżeli chodzi o opcję "Gaming Mode" w BIOS-ie, okazała się katastrofą. Ryzen 9 9900X w wydaniu 6C/6T zauważalnie przegrał z konfiguracjami 12-rdzeniowymi, a poza tym często musiał uznać wyższość Ryzena 5 7600 z SMT. Zasadniczo taki przełącznik w UEFI mógłby mieć sens dla posiadaczy 12-rdzeniowych modeli Ryzen 9 7900X3D i Ryzen 9 9900X3D, zostawiając jedynie chiplet z dodatkową cache L3, choć tylko, gdyby nie dezaktywował SMT, bo jak pokazały testy, 6C/6T jest słabsze niż 6C/12T. Po co producenci płyt głównych zastawiają pułapki na mniej zaawansowanych użytkowników, jeszcze sugerując, że ma to przyspieszać komputer w grach, na to pytanie nie umiem odpowiedzieć, ale zdaje się to być pomyłką z ich strony. Na dzisiaj to wszystko, a jeżeli macie własne doświadczenia z SMT w grach, którymi chcielibyście się podzielić, to zapraszam do sekcji komentarzy.
Spodobało Ci się? Podziel się ze znajomymi!
Pokaż / Dodaj komentarze do:
Test wydajności Ryzenów w grach bez SMT – cz. 1, modele 6- oraz 12-rdzeniowe