Wielki test płyt głównych Z590 - porównanie modeli ASRock, ASUS, GIGABYTE i MSI

Test płyt głównych Z590: konkluzje

Jeżeli chodzi o rezultaty testów, jakie są, każdy widzi, i w tym miejscu dodam tylko, że zgodnie z oczekiwaniami, największe różnice między porównywanymi płytami odnotowano w kwestii prowadzenia pamięci RAM, temperatur VRM, czasu bootowania i zużycia energii w spoczynku. Więcej miejsca chciałbym natomiast poświęcić pozostałym aspektom codziennego użytkowania, których wykresy nie obejmują. Rozpoczynając od GIGABYTE, w mojej opinii producent ten zrobił największy postęp w porównaniu do ubiegłorocznych materiałów poświęconych konstrukcjom na chipsecie Intel Z490. Byłem bardzo pozytywnie zaskoczony, kiedy zobaczyłem, że od tego czasu poprawiono w zasadzie wszystkie błędy i problemy, które wtedy wypunktowałem (było ich niemało!). Nie sposób przemilczeć też świetnego funkcjonowania obu płyt z Command Rate na 1T, najlepszego w całej stawce. Choć nie oznacza to, że wszystko jest perfekcyjne, gdyż niestety nie mamy wpływu na losowanie RTL/IOL - wpisanie dowolnych wartości, nawet identycznych z automatycznymi skutkuje nieuruchomieniem się komputera, a opcji RTL/IOL Init Value i IOL Offset po prostu nie ma. Z ciekawostek, podczas OC musiałem wyłączyć Frequency Clipping TVB, gdyż ustawienia domyślne skutkowały zbijaniem zegara o 0,1 GHz po przekroczeniu 70 °C. Przy czym nie jest to błąd, TVB właśnie tak powinno działać, niemniej bardziej intuicyjna byłaby automatyczna korekta. Tak czy inaczej, przy GIGABYTE trzeba zanotować duży plus.

Myślę, że właściwy wniosek z wykonanych testów i reszty tekstu jest następujący - ciekawych konstrukcji nie brakuje i ostateczny wybór wcale nie musi być łatwy.

 Test płyty głównej GIGABYTE Z490I AORUS ULTRA. Mały też może dużo

Kilka słów na temat płyt głównych ASUS oraz MSI

Przechodząc do MSI, firma ta utrzymała dobry poziom z czasów poprzedniego mostka południowego, dostarczając niemal bezbłędny BIOS. Jedyna dostrzeżona anomalia to odrobinę (o 100 MHz) niższy zegar CPU przy obciążeniu jednowątkowym, co widać w teście jednordzeniowym Cinebench R15 i trzeba jasno powiedzieć, że to drobnostka. Nieco inaczej sprawa wygląda za to dla ASUS-a, który w połączeniu z 10. generacją funkcjonował nie jak należy, zbijając taktowanie CPU przy pełnym obciążeniu do 4,8 GHz nawet przy niskiej temperaturze (dla Core i9-10900K powinno być 4,9 GHz) - przed i po OC. Rozwiązanie? Zaskakujące, gdyż wystarczyła jakakolwiek zmiana ustawień TVB w XTU i powrót do poprzednich parametrów. I od razu zaznaczam, że błąd tkwi w BIOS-ie, nie dodatkowym programie, gdyż został on zainstalowany dopiero na etapie badania dolegliwości. Co ważne, w połączeniu z Rocket Lake problemu nie było. Odnośnie reszty spostrzeżeń, dziwią mnie ograniczenia w konfiguracjach wentylatorów, o których pisałem wcześniej, a automatyczny woltaż System Agent (nawet 1,6 V przy 4000 MHz na RAM) niepokoi. Tak wysokie napięcie zapewne jest związane z problemami 11. generacji z pracą przy wysokich zegarach pamięci i Gear 1, ale nie zmienia to faktu, że nie zalecam używania PC z takimi parametrami - może się to skończyć różnie.

 Wielki test płyt głównych B450/X570 dla procesorów AMD Ryzen 3000

Komentarz odnośnie propozycji ASRocka i słowo końcowe

Został jeszcze ASRock, która to marka, podobnie jak ASUS, także wprowadza pewne ograniczenia w ustawieniach wentylatorów (choć mniejsze). Inną analogię dało się dostrzec do GIGABYTE, tzn. brak możliwości skorygowania wylosowanych RTL/IOL, ale z aktywną optymalizacją w zasadzie nie ma takiej potrzeby (automatyczne parametry są bardzo dobre). I co ciekawe, na Rocket Lake ręczne RTL działały poprawnie. Na deser zaś średnio działające LLC nawet przy najwyższym poziomie, co widać też w poborze prądu, po OC najniższym w stawce. Reasumując, w zasadzie każdy model biorący udział w teście ma swoje bolączki, mniejsze lub większe, ale w ogólności można powiedzieć, że wszystkie konstrukcje sprawowały się całkiem dobrze - tym bardziej, że najistotniejsze problemy ASUS-a i ASRocka dotyczyły tylko Comet Lake, gdzie Z590 typowo będą łączone z Rocket Lake. I warto dodać, że te dwie marki bolączki nadrabiają ceną: TUF GAMING Z590-PLUS WIFI kosztuje podobne pieniądze jak MAG Z590 TORPEDO, a oferuje bezprzewodową kartę sieciową Wi-Fi 802.11 ax. Za to Z590 PG Velocita cenowo jest zbliżona do Z590 AORUS PRO AX, a dostajemy ciekawe, przydatne dodatki: uchwyt dla karty graficznej, a także sprzętowe przyciski Power/Reset i wyświetlacz kodów POST. Innymi słowy, o wszystkich modelach można powiedzieć, że są godne polecenia w określonym budżecie i przy pewnych wymaganiach. Dlatego bez wyjątku przyznaję cztery i pół gwiazdki i wyróżnienie rekomendacja, a dla niektórych dodatkowo jeszcze inne odznaczenia.

ASRock Z590 PG Velocita

Solidne zintegrowane audio, trzy karty sieciowe (z czego jedna Wi-Fi 802.11 ax), obecność wyjść obrazu, porty USB 3.2 Gen 2x2, trzy złącza M.2, wyświetlacz kodów POST oraz przyciski Power i Reset, dobre rezultaty testów rzeczywistych, niskie temperatury sekcji zasilania i wysoka jakość VRM, bardzo szybki czas bootowania, zadziorny i elegancki zarazem wygląd, podświetlenie LED RGB, szybsze połączenie między CPU a chipsetem, ciekawy pakiet akcesoriów (podpórka dla karty graficznej i dodatkowe chłodzenie VRM), kątowe wyprowadzenie portów USB 3.0, możliwość obsługi LAN bezpośrednio przez CPU

Jedno z gniazd wentylatorów mogło zostać lepiej umiejscowione, średnio działające LLC, mało użyteczne CR 1T, ograniczenia w ustawieniach wentylatorów, widoczna dopłata względem protoplasty, przeciętne prowadzenie RAM, tylko jedna kość BIOS-u

Cena ASRock Z590 PG Velocita (na dzień publikacji) : 1449 zł

Gwarancja: 36 miesięcy

* Testowaną płytę główną nabędziecie w sklepie

ASUS ROG STRIX Z590-E GAMING WIFI

Solidne zintegrowane audio, trzy karty sieciowe (z czego jedna Wi-Fi 802.11 ax), obecność wyjść obrazu, porty USB 3.2 Gen 2x2, cztery złącza M.2, wyświetlacz kodów POST, dobre wyniki testów rzeczywistych, bardzo dobre prowadzenie RAM, niskie temperatury sekcji zasilania i wysoka jakość VRM (mimo pewnych uproszczeń), bardzo szybki czas bootowania, podświetlenie LED z RGB, elegancki wygląd, szybsze połączenie między CPU a chipsetem, opcja awaryjnego wgrania BIOS-u (BIOS FlashBack), ciekawy zestaw akcesoriów (podpórka dla karty graficznej i dodatkowe chłodzenie VRM)

Część złączy wentylatorów mogła zostać lepiej umiejscowiona, ograniczenia w konfiguracji wentylatorów, duża dopłata względem protoplasty, zbyt wysokie automatyczne napięcie SA, mało użyteczne CR 1T, błąd z zegarem na Comet Lake

Cena ASUS ROG STRIX Z590-E GAMING WIFI (na dzień publikacji) : 1799 zł

Gwarancja: 36 miesięcy

* Testowaną płytę główną nabędziecie w sklepie

ASUS TUF GAMING Z590-PLUS WIFI

Solidne zintegrowane audio, dwie karty sieciowe (z czego jedna Wi-Fi 802.11 ax), obecność wyjść obrazu, port PS/2 dla klawiatury i/lub myszy, wsparcie USB 3.2 Gen 2x2, trzy złącza M.2, dobre wyniki testów rzeczywistych, dobre prowadzenie RAM, niskie temperatury sekcji zasilania i wysoka jakość VRM (pomimo pewnych uproszczeń), bardzo niski pobór prądu oraz bardzo szybki czas bootowania, podświetlenie LED RGB, elegancki wygląd, szybsze połączenie między CPU a chipsetem

Niektóre złącza wentylatorów i część portów SATA mogły zostać lepiej umiejscowione, brak wyświetlacza POST, ograniczenia w ustawieniach wentylatorów, spora dopłata względem protoplasty, liczba portów USB na panelu I/O mogłaby być większa, za wysoki automatyczny woltaż SA, mało użyteczne CR 1T, błąd z zegarem na Comet Lake

Cena ASUS TUF GAMING Z590-PLUS WIFI (na dzień publikacji) : 1199 zł

Gwarancja: 36 miesięcy

* Testowaną płytę główną nabędziecie w sklepie

GIGABYTE Z590 AORUS MASTER

Doskonałe zintegrowane audio, dwie karty sieciowe (LAN 10 Gb/s i Wi-Fi 802.11 ax), obecność wyjścia obrazu, wsparcie USB 3.2 Gen 2x2, trzy złącza M.2, poprawne rezultaty testów rzeczywistych, bardzo dobre prowadzenie pamięci (również z CR 1T), niskie temperatury sekcji zasilania oraz bardzo wysoka jakość VRM, dość szybki czas bootowania, podświetlenie LED RGB, elegancki wygląd, opcja awaryjnego wgrania BIOS-u (Q-Flash Plus), szybsze połączenie między CPU a chipsetem, nienaganna kontrola nad wentylatorami i świetne rozmieszczenie ich złączy, fizyczne przyciski i dodatki przydatne overclockerom, wyświetlacz kodów POST

Znacząca dopłata wzgl. poprzednika, brak możliwości korekty RTL/IOL

Cena GIGABYTE Z590 AORUS MASTER (na dzień publikacji) : 2199 zł

Gwarancja: 36 miesięcy

* Testowaną płytę główną nabędziecie w sklepie

GIGABYTE Z590 AORUS PRO AX

Doskonałe zintegrowane audio, dwie karty sieciowe (z czego jedna Wi-Fi 802.11 ax), obecność wyjścia obrazu, wsparcie USB 3.2 Gen 2x2, cztery sloty M.2, poprawne rezultaty testów rzeczywistych, bardzo dobre prowadzenie pamięci (również z CR 1T), bardzo wysoka jakość sekcji zasilania, dość szybki czas bootowania, iluminacja LED z RGB, elegancki wygląd, opcja awaryjnego wgrania BIOS-u (Q-Flash Plus), szybsze połączenie między procesorem a chipsetem, nienaganna kontrola nad wentylatorami i świetne rozmieszczenie ich złącz, sporo USB na panelu I/O

Spora dopłata wzgl. poprzednika, brak możliwości korekty RTL/IOL, brak wyświetlacza kodów POST, chłodzenie sekcji zasilania mogłoby być efektywniejsze

Cena GIGABYTE Z590 AORUS PRO AX (na dzień publikacji) : 1649 zł

Gwarancja: 36 miesięcy

* Testowaną płytę główną nabędziecie w sklepie

MSI MAG Z590 TORPEDO

Doskonałe zintegrowane audio, dwie karty sieciowe (z czego jedna Ethernet 2,5 Gb/s), obecność wyjść obrazu, wsparcie USB 3.2 Gen 2x2, trzy złącza M.2, poprawne rezultaty testów rzeczywistych, bardzo dobre prowadzenie pamięci, rozsądne temperatury sekcji zasilania i wysoka jakość VRM (pomimo pewnych uproszczeń), bardzo niski pobór prądu i dość szybki czas bootowania, podświetlenie LED RGB, elegancki wygląd, pendrive ze sterownikami, opcja awaryjnego wgrania BIOS-u (Flash BIOS), szybsze połączenie między CPU a chipsetem, dodatkowe gniazdo 6-pin do zasilania karty graficznej, nienaganna kontrola nad wentylatorami

Jedno z gniazd wentylatorów oraz dwa porty SATA mogły zostać lepiej umiejscowione, brak wyświetlacza POST, niewielkie kłopoty z osiąganiem maksymalnego zegara Turbo, spora dopłata względem poprzednika, liczba portów USB na panelu I/O mogłaby być większa

Cena MSI MAG Z590 TORPEDO (na dzień publikacji) : od 1143 zł

Gwarancja: 36 miesięcy

MSI MEG Z590 ACE

Doskonałe zintegrowane audio, dwie karty sieciowe (z czego jedna Wi-Fi 802.11 ax), obecność wyjścia obrazu, wsparcie USB 3.2 Gen 2x2 i Thunderbolt 4, cztery sloty M.2, poprawne wyniki testów rzeczywistych, bardzo dobre prowadzenie pamięci (również z CR 1T), niskie temperatury sekcji zasilania oraz bardzo wysoka jakość VRM, dość szybki czas bootowania, podświetlenie LED RGB, elegancki wygląd, pendrive ze sterownikami, opcja awaryjnego wgrania BIOS-u (Flash BIOS), szybsze połączenie między CPU a chipsetem, dodatkowe gniazdo 6-pin do zasilania GPU, nienaganna kontrola nad wentylatorami, kątowe wyprowadzenie portów USB 3.0, fizyczne przyciski i dodatki przydatne overclockerom, wyświetlacz kodów POST, bogate wyposażenie

Jedno z gniazd wentylatorów mogło zostać lepiej umiejscowione, znaczna dopłata wzgl. poprzednika, niewielkie kłopoty z osiąganiem maksymalnego zegara Turbo

Cena MSI MEG Z590 ACE (na dzień publikacji) : 2599 zł

Gwarancja: 36 miesięcy

* Testowaną płytę główną nabędziecie w sklepie

Sprzęt do testów dostarczyli: